In een toespraak voor de pauselijke stichting Kerk in Nood (ACN) schetst bisschop António Juliasse van het bisdom Pemba een angstaanjagend beeld. De situatie in de regio, als gevolg van de opstand door een groep die gelieerd is aan Islamitische Staat, is alarmerend. De terroristen hebben recent minstens 12 gemeenschappen overvallen, waardoor de bevolking massaal naar de grotere steden is gevlucht, die relatieve veiligheid bieden.
Missiepost verwoest
“Ongeveer een dozijn dorpen, waarvan sommige dichtbevolkt, waren het doelwit van vernietiging van huizen en instellingen. In die dorpen werden alle christelijke kapellen vernietigd. Het hoogtepunt tot nu toe was de aanval in Mazeze op de administratieve posten van het district Chiúre. Daar werd veel openbare en sociale infrastructuur van de staat vernietigd. Onze missie, die zoveel steun bood in de regio, werd ook verwoest”, aldus de bisschop.
Het minst onveilig
Op dit moment is de grootste zorg het vinden van onderdak en steun voor de ontheemden. “Ze vluchten uit dorpen die in de as zijn gelegd. En degenen wier dorpen als volgende aan de beurt kunnen zijn, zijn eveneens op de vlucht. Het enige waar ze zeker van zijn, is het vertrekpunt… Ze zijn op zoek naar een veilige plek; maar ik weet niet waar ze die zullen vinden. Misschien zullen ze genoegen moeten nemen met het minst onveilige.”
Maar de bisschop vreest dat het ergste nog moet komen. “Ze dragen alleen wat ze kunnen in een bundel op hun hoofd of op de familiefiets. Het is al wat ze nog hebben. Honger, dorst en ziekte zullen snel volgen”, waarschuwt de bisschop. Hij geeft het trieste voorbeeld van Tina, het nichtje van een diocesane werknemer. “Zij is ook gevlucht, het enige wat ze bij zich had was haar pasgeboren baby. Getroffen door de hitte en het stof, dronk ze wat water dat ze tegenkwam. Daarvan kreeg ze diarree en begon ze over te geven. Ze stierf. De baby bleef achter zonder moeder.”
Genezende woorden van de paus
Christenen vormen een minderheid in het overwegend islamitische noorden van Mozambique, maar de twee gemeenschappen hebben van oudsher goed met elkaar kunnen opschieten. In 2017 begon er echter een opstand die eerst vooral gericht was tegen burgers en staatsinstellingen, maar die sindsdien ook gevallen van antichristelijke vervolging heeft veroorzaakt. Zo zijn christelijke dorpelingen gescheiden van moslims en vermoord. Ook werd een Italiaanse zuster vermoord. De meest recente beschikbare cijfers, die duidelijk verouderd zijn, spreken van meer dan een miljoen binnenlandse ontheemden en vijfduizend doden.
Vergeten gezichten
Het doel van de terroristen is niet helemaal duidelijk, maar nu hun methoden steeds wreder worden en hun bereik toeneemt, zegt bisschop António Juliasse dat het grootste gevaar voor de bevolking op dit moment inactiviteit is. “Hun grootste risico is om vergeten gezichten te worden, overstemd door de andere oorlogen in de wereld. We kunnen niet aan de zijlijn blijven zitten en niets doen.”
Kerk zoekt oplossingen
De Kerk is actief geweest in het zoeken naar oplossingen voor het conflict en in het bijstaan van de slachtoffers. Bisschop António heeft alle missionarissen gevraagd om de bevolking te begeleiden als zij op zoek zijn naar veiligheid, en om in hun behoeften te voorzien.
De bisschop is ook paus Franciscus erg dankbaar, die de situatie in het openbaar heeft genoemd. “Zijn woorden hadden een helend effect voor ons en gaven onmiddellijke verlichting en troost. We accepteren zijn uitnodiging om te bidden voor het einde van alle oorlogen, overal”.
De donateurs va Kerk in Nood (ACN) steunen verschillende projecten in het noorden van Mozambique, waaronder het verlenen van pastorale, psychologische en sociale steun aan de bevolking die getroffen is door terrorisme. Ook maken zij hulp mogelijk in de vorm van bouwmateriaal om tientallen huizen en gemeenschapscentra te (her)bouwen, evenals de aankoop van voertuigen voor missionarissen die nauwer samenwerken met de ontheemden.
