Maandag 11 augustus rond 8 uur 's ochtends werden in Yelewata, in de staat Benue, drie mensen gedood. Drie anderen raakten ernstig gewond. De stad, die voor 98 procent uit christenen bestaat, is de afgelopen maanden het toneel geweest van de dodelijkste aanvallen door islamitische militanten. Daarbij zijn in de wijde regio duizenden op de vlucht geslagen en honderden mensen gedood. Achter de aanvallen zouden Fulani-herders zitten.

Stad Nigeria na moord 271 christenen

De laatste moorden komen bijna twee maanden nadat islamitische militanten een bloedbad aanrichtten in Yelewata. Volgens de laatste berichten van de kerk zijn bij de aanslagen in de nacht van 13 juni 271 mensen omgekomen. Zij werden met machetes doodgestoken, doodgeschoten en levend verbrand. De stad was vorige maand ook het doelwit toen jihadisten een vader, een tienerjongen en een tweejarig kind afslachtten.

In een exclusief interview met de katholieke liefdadigheidsorganisatie Kerk in Nood (ACN) gaf pater Ukuma Jonathan Angbianbee, pastoor van Yelewata, een verslag van de aanslag van maandag 11 augustus: "Het is verschrikkelijk, mensen zijn getraumatiseerd, het is iets vreselijks. Ze protesteren en weigeren de straat te verlaten. Automobilisten kunnen er niet door. Vrouwen en kinderen blokkeren de weg omdat ze zich niet veilig voelen, zelfs niet met de aanwezigheid van veiligheidstroepen. Niets lijkt te werken, de veiligheidstroepen bieden onvoldoende bescherming. Inmiddels zouden we resultaten moeten zien. Het incident van vandaag toont aan dat de veiligheid niet gewaarborgd is.”

Opnieuw doelwit van Fulani

Hij zei dat de aanval plaatsvond op het terrein dat na de aanval in juni was verlaten. Sommige mensen die niet zijn gevlucht, verbouwen nog steeds gewassen op de percelen. Pastoor Jonathan gelooft dat de aanval van maandag door Fulani-terroristen is gepleegd: “De Fulani komen met hun vee, nemen landbouwgrond in beslag en doden iedereen die zich verzet. Er komen geen andere mensen om ons aan te vallen, alleen de Fulani. Zij zijn degenen die alle problemen veroorzaken.”

Op de vraag of hij dacht dat de aanvallen religieus gemotiveerd waren, antwoordde pater Jonathan: "Het is veelzijdig. Er is de economische situatie en we kunnen kijken naar de politieke situatie. Mensen van een bepaalde religie praten over het overnemen van het land. Als kerkelijk leider zie ik dat de Kerk hierdoor zwaar is getroffen – onze kerken worden aangevallen, de mensen zijn gevlucht, onze gemeenschap is gedecimeerd, enz. – en vanuit dat oogpunt kunnen we zeggen dat het religieus gemotiveerd is. De mensen begonnen langzaam terug te keren [naar Yelewata], maar door het gebrek aan veiligheid is het vertrouwen verdwenen."

Mensen geven niet op

Hij voegde eraan toe: “De mensen hebben niet helemaal opgegeven, maar wanneer dit soort situaties zich blijven voordoen, wordt het voor ons nog moeilijker om het Goede Nieuws te verkondigen, om echt te weten hoe we de Boodschap op de juiste manier kunnen overbrengen, om hen hoop te geven. Ze blijven erop vertrouwen en staan ervoor open dat God hen ondanks alles niet in de steek heeft gelaten. We roepen op tot gebed en vrede in Nigeria en vragen onze regering om meer te doen om een stabiele omgeving voor onze burgers te creëren, zodat de mensen kunnen overleven en zich kunnen ontplooien.”

Nigeria is één van de landen die geraakt worden door christenvervolging. Naast terroristische organisaties als Boko Haram, hebben ook etnische Fulani militanten en criminelen het gemunt op christenen. Meer weten? Klik hier voor meer informatie, films en ons rapport over de motieven, plaatsen en impact van christenvervolging wereldwijd.  Helpen kan ook via onze actiepagina voor vervolgde christenen in Nigeria.

Er is opnieuw een golf van christenvervolging in Mozambique. “Een nieuwe golf van brute aanslagen trof tussen 20 en 28 juli het bisdom Pemba bijzonder hard. Vooral de districten Chiúre, Ancuabe en Muidumbe zijn getroffen. Ook op 6 en 7 augustus waren de aanslagen zeer hevig. Er waren incidenten in de districten Palma, Meluco en Quissanga”, meldt zuster Aparecida Queiroz van de Congregatie van de Dochters van Jezus aan Kerk in Nood (ACN).

Islamitische Staat

De oorlog in Cabo Delgado vindt zijn oorsprong in een opstand van jihadisten. Ze hebben banden met Islamitische Staat. De aanvallen begonnen in 2017. pogingen van de regering om ze te onderdrukken hebben weinig resultaat opgeleverd. Het conflict in Cabo Delgado heeft namelijk sinds oktober 2017 meer dan 6.000 doden geëist. Meer dan een miljoen mensen zijn op de vlucht gedreven. Volgens de VN hebben een miljoen Mozambikanen noodhulp nodig om te kunnen overleven.

Kinderen ontvoerd door islamitische militanten

In een bericht aan Kerk in Nood schrijft pater Kwiriwi Fonseca dat “deze zinloze oorlog alleen maar dood en verderf zaait." Hij is als Passionist werkzaam in het bisdom Pemba, waartoe Cabo Delgado behoort. "De christenvervolging in Mozambique ontneem de mensen, vooral de kinderen, de weinige hoop dat ze nog hebben”. Hij vertelt dat er meldingen zijn van ontvoerde kinderen. De Passionist zegt dat “deze kinderen terug moeten kunnen naar hun ouders. We moeten ze daarom zoeken waar ze ook zijn, zodat ze naar hun ouders kunnen. De kinderen verdienen een betere toekomst”.

Vergeten christenvervolging in Mozambique

Pater Kwiriwi Fonseca spreekt ook zijn vrees uit dat de wereld deze christenvervolging in Mozambique, die al bijna acht jaar duurt, zal vergeten. “De humanitaire crisis die door deze oorlog is veroorzaakt, dreigt vergeten en verzwegen te worden. Om deze stilte maken we ons zorgen. Juist nu duizenden en duizenden van onze broeders en zusters in Cabo Delgado, vooral in de regio Chiure, de crisis zien verergeren door nieuwe aanvallen, waarbij hun huizen in brand worden gestoken en hun kinderen worden weggehaald.”

Steun nodig

De katholieke Kerk staat in de frontlinie om hulp te bieden aan degenen die als gevolg van het geweld alles hebben verloren. Pater Kwiriwi Fonseca bedankt alle weldoeners die via Kerk in Nood deze inspanningen blijven steunen. Dat gebeurt op verschillen manieren, zoals door steun voor psychosociale hulp aan slachtoffers van terrorisme, voor materiaal voor de bouw van tientallen huizen en gemeenschapscentra en voor voertuigen waarmee missionarissen ontheemden kunnen bestaan werken. In dit zwaargetroffen bisdom Pempa kunnen de mensen van Cabo Delgado ook op noodhulp rekenen.

“Blijf alstublieft de bevolking van Cabo Delgado steunen, blijf degenen steunen die strijden voor vrede. We willen geen oorlog, we willen vrede. Mozambique heeft vrede nodig”, besluit de priester. Deze Christenvervolging in Mozambique betreuren we. Opnieuw worden onze broeders en zusters geconfronteerd met een golf van aanvallen. Laten we bidden voor alle slachtoffers!

Verhalen over het lijden van christenen en hoe de liefdadigheidsinstelling Kerk  in Nood (ACN) hen helpt, leiden ertoe dat veel mensen donateur worden. De stichting heeft 350.000 donateurs in meer dan 23 landen over de hele wereld. Sommigen gebruiken hun verbeelding om nog een beetje meer te helpen.

Dag zwoegen voor...

Dit was het geval bij Sílvia Duarte, een kapster in de buurt van Lissabon. Zij gaf al het geld dat ze in haar kapsalon verdiende op 13 mei, de dag van Onze Lieve Vrouw van Fatima, aan hulp voor de Kerk in Cabo Delgado. In deze regio in Mozambique woedt sinds 2017 een islamistische opstand.

Van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat werkte Sílvia hard en bediende ze vaste klanten en klanten die speciaal voor de gelegenheid kwamen. Ze haalde in totaal € 3.000 op, wat ze doneerde aan Kerk in Nood (ACN).

“Alles is mogelijk met Maria. Ik koos deze speciale dag, die Onze Lieve Vrouw koos om te verschijnen aan de herderskinderen in Fatima, als een manier om de Moeder van God te bedanken voor alles wat ze in mijn leven voor me heeft gedaan,” vertelde Sílvia aan ACN.

Niet eerste hulpactie

Dit was niet de eerste keer dat Sílvia Duarte een stapje extra deed om haar vervolgde en behoeftige broeders en zusters te helpen. Iets meer dan een jaar geleden liep ze meer dan 13 mijl in een race in Lissabon, allemaal om aandacht te vragen voor de benarde situatie van de mensen van Cabo Delgado, waarmee ze meer dan € 5.000 ophaalde..

Na haar recente keuze om een dag te werken voor de pontificale stichting, vertelde ze Kerk in Nood dat het opgehaalde bedrag haar verwachtingen had overtroffen. “Het was verbazingwekkend. Maar zelfs als we minder hadden opgehaald, zou het nog steeds de moeite waard zijn geweest. Alleen al om mensen bewust te maken van wat er gebeurt in Cabo Delgado. Daar worden gemeenschappen aangevallen en gedwongen te vluchten en leven zij voortdurend in angst. De wetenschap dat dit initiatief van mij gaat helpen om het lijden van zoveel gezinnen te verlichten, is de enige beloning waar ik op kon hopen.”

Bisschop uit Mozambique op bezoek

Haar toewijding aan de zaak leidde ertoe dat de bisschop van Pemba, wiens bisdom de provincie Cabo Delgado omvat, een ontmoeting met haar vroeg toen hij Portugal bezocht, om haar te bedanken en te feliciteren.

Op 27 juni, het Hoogfeest van het Heilig Hart, dragen priesters in 140 landen de H. Mis op speciaal voor de weldoeners van Kerk in Nood (ACN). Deze Dag van de Weldoeners is een teken en uiting van diepe dankbaarheid voor hun liefde en trouw.

Regina Lynch, uitvoerend voorzitter van ACN International, reageerde: “Onze harten zijn gebroken. Deze zinloze daad van geweld heeft onschuldige gelovigen getroffen. Wij bidden voor de slachtoffers en hun families en steunen de oproep van Patriarch Johannes X om gebedshuizen te beschermen en een einde te maken aan het geweld.”

Onschuldigen gestorven als martelaren

De Grieks-orthodoxe Kerk van Antiochië, al jarenlang een projectpartner van Kerk in Nood, veroordeelde de aanslag krachtig. In hun verklaring staat: “Op de dag dat wij onze heiligen herdenken, zijn onschuldige gelovigen als martelaren gestorven. Wij roepen de autoriteiten op tot bescherming van onze kerken en onze mensen.”

“Terwijl we doorgaan met het tellen van de martelaren en gewonden en het verzamelen van de stoffelijke resten van onze omgekomen dierbaren – waarvan we het exacte aantal nog niet kunnen vaststellen – veroordeelt het Grieks-orthodox patriarchaat van Antiochië en het hele Oosten deze gruwelijke daad ten zeerste en veroordeelt het deze afschuwelijke misdaad in de sterkste bewoordingen. Het patriarchaat roept de autoriteiten op om de volledige verantwoordelijkheid op zich te nemen voor wat er is gebeurd en nog steeds gebeurt op het gebied van schendingen van de heiligheid van kerken, en om de bescherming van alle burgers te waarborgen."

Kerk in Nood roept op tot gebed én actie

Deze tragische gebeurtenis onderstreept opnieuw de kwetsbare positie van christelijke gemeenschappen in het Midden-Oosten. Ondanks het geweld blijft Kerk in Nood actief in Syrië, waar het noodhulp en pastorale zorg biedt aan christenen van verschillende denominaties. Denk aan het herstellen van kerken, het ondersteunen van priesters en religieuzen, en het voorzien in eerste levensbehoeften.

“Wij bidden voor genezing, troost en vrede,” aldus Lynch. “Maar we vragen ook om concrete steun van de internationale gemeenschap.”

Wat kunt u doen?

Uw gift zal de Kerk helpen om de gewonden te helpen, de families van de doden bij te staan, de getraumatiseerden te troosten en te behandelen en andere noden van de kerk en de gelovigen in deze wanhopige en trieste tijd. Met uw donatie helpt u:

• de wederopbouw van beschadigde kerken;
• noodhulp aan gewonde of getroffen families;
• pastorale zorg aan getraumatiseerde christenen
• troost en hoop geven aan Syrische jongeren

Doneer nu voor christenen in Syrië en draag bij aan hoop, herstel en geloof.

De ontheemde gezinnen bevonden zich in gebouwen die waren omgebouwd tot tijdelijke onderkomens op het marktplein in Yelewata, vlakbij Makurdi. Daar stormden de militanten binnen en riepen “Allahu Akhbar” ('God is groot'), voordat ze naar willekeur mensen doodden.

Eerder kerk als doelwit

In een verslag uit eerste hand aan de katholieke hulporganisatie Kerk in Nood (ACN) vertelden lokale geestelijken dat de politie eerder die avond een aanval had afgeslagen. Aanvallers probeerden namelijk eerst de St. Joseph kerk in Yelewata te bestormen, waar tot 700 ontheemden lagen te slapen. Toen dat mislukte, gingen de militanten naar het marktplein van de stad. Daar gebruikten ze brandstof om de deuren van de verblijven van de ontheemden in brand te steken. Vervolgens openden ze het vuur op het gebouw waar meer dan 500 mensen lagen te slapen.

Gecoördineerde aanval

De eerste berichten bevestigden dat zeker 100 mensen zijn omgekomen tijdens de drie uur durende slachtpartij. Latere gegevens, verzameld door het comité voor Gerechtigheid, Ontwikkeling en Vrede van het bisdom Makurdi (FJDP), schatten het totaal op 200.  Het dodental maakt het tot de ergste gruweldaad in een regio waar het aantal aanvallen plotseling is toegenomen. Er zijn steeds meer tekenen dat er een gecoördineerde aanval aan de gang is om de gehele christelijke gemeenschap te dwingen de regio te verlaten.

Ondertussen proberen kerkleiders grote aantallen mensen te helpen. Velen onder de aanwezigen bij de slachtpartij hadden hun toevlucht gezocht in Yelewata vanwege eerder aanvallen van de Fulani op hun gemeenschap, elders in de deelstaat Benue. Zij zijn nu de stad ontvlucht naar naburige steden en dorpen.

Tot 200 doden: overal lijken

In een gesprek met Kerk in Nood (ACN) vanuit Yelewata, minder dan 12 uur na de gruweldaad, beschrijft de pastoor van de stad, Ukuma Jonathan Angbianbee, hoe hij en andere ontheemden ternauwernood aan de dood ontsnapten. Ze vielen op de grond van de pastorie van de kerk bij het geluid van geweervuur: “Toen we de schoten hoorden en de militanten zagen, vertrouwden we ons leven toe aan God. Vanmorgen dank ik God dat ik nog leef. Wat ik vervolgens zag was echt gruwelijk. Mensen werden afgeslacht. Overal lagen lijken verspreid.”

In een eerste rapport van de FJDP, nadat de medewerkers net de plaats van het bloedbad hadden bezocht, stond: “Het was een doorn in het oog - geen lust voor het oog. Sommige [lichamen] waren onherkenbaar verbrand - baby's, kinderen, moeders en vaders gewoon weggevaagd.” Pater Jonathan zei dat sommigen zo erg verbrand waren dat het moeilijk was om ze te identificeren.

Plaats als relatief veilig beschouwd

De priester zei dat Yelewata duizenden ontheemden uit naburige dorpen had opgenomen - omdat het als relatief veilig werd beschouwd. De stad, gelegen aan de hoofdweg naar Abuja – is nu grotendeels verlaten. Velen zoeken hun toevlucht in het nabijgelegen Daudu en Abagena.

Pater Jonathan zei dat hij en anderen de aanvallers identificeerden als Fulanis en dat de aanval zorgvuldig was gecoördineerd,. “De militanten bereikten de stad vanuit meerdere zijden en maakten gebruik van de dekking van hevige regenval om hun aanval in te zetten. Er is geen twijfel mogelijk over wie de aanval heeft uitgevoerd. Het waren zeker Fulanis. Ze schreeuwden 'Alahu Akhbar'.”

Kritiek op veiligheidstroepen

Pater Jonathan en andere geestelijken in het bisdom Makurdi bekritiseerden de veiligheidsreactie op de aanval. Volgens hen was de politie die de militanten tegenhield om de kerk binnen te gaan, slecht uitgerust en niet in staat om de aanval op het nabijgelegen marktplein te voorkomen.

 “De ochtend na de aanval was er veel politie en andere beveiliging, maar waar waren ze de vorige avond toen we ze nodig hadden?” Hij vervolde: “Dit is verreweg de ergste gruweldaad die we hebben gezien. Niets komt ook maar in de buurt.”

Paus Leo XVI bidt voor slachtoffers

In zijn toespraak tijdens het Angelus op zondag 15 juni zei Paus Leo XIV dat hij bad voor degenen die “op brute wijze gedood” werden in “een verschrikkelijk bloedbad”, waarvan de meesten ontheemden waren “die onderdak kregen bij de lokale katholieke missie”. De paus zei dat hij bad voor “veiligheid, gerechtigheid en vrede” in Nigeria. Hij voegde eraan toe dat hij in het bijzonder dacht aan de “christelijke gemeenschappen op het platteland van de staat Benue, die onophoudelijk het slachtoffer zijn geworden van geweld”.

De aanval van vrijdagavond vormt een nieuw dieptepunt in de aanvallen in de regio Makurdi, waar meer dan 95 procent katholiek is. Meer dan 100 mensen werden gedood tijdens aanvallen die drie weken geleden begonnen. Daarbij zijn meer dan 5.000 mensen ontheemd raakten. Kerkleiders hebben herhaaldelijk opgeroepen tot internationale hulp. Vanwege de omvang en aard van de aanvallen stellen zij dat er een plan van militante jihadi's aan de gang is om land in beslag te nemen en de regio etnisch te zuiveren van haar christelijke aanwezigheid.

Nigeria is één van de landen die geraakt worden door christenvervolging. Naast terroristische organisaties als Boko Haram, hebben ook etnische Fulani militanten en criminelen het gemunt op christenen. Meer weten? Klik hier voor meer informatie, films en ons rapport over de motieven, plaatsen en impact van christenvervolging wereldwijd.  

Foto: © Diocese of Makurdi

Volgens aartsbisschop Timotheos Matta al-Khoury van het aartsbisdom Homs is het een directe aanval op het samenleven en de burgerlijke vrede in Syrië. De schoten kwamen onverwacht en zonder waarschuwing, zo meldt het bisdom in een officiële verklaring. Er raakte niemand gewond, maar het gevoel van onveiligheid onder christenen in Syrië groeit. De aartsbisschop roept de autoriteiten op de daders te identificeren en ter verantwoording te roepen, en de veiligheid van gebedshuizen van alle religies te waarborgen.

Angst mag geloof niet verlammen

De aanval raakt niet alleen de muren van een kathedraal, maar ook het hart van een gemeenschap die al jaren onder druk leeft. “We laten ons niet verlammen door angst,” zegt de verklaring. “We blijven trouw aan de christelijke boodschap van vrede en willen, ondanks alles, blijven bouwen aan broederschap tussen alle Syriërs, ongeacht hun religie.”

Agenzia Fides en Vatican News melden dat ook de gelovigen zelf hun bisschoppen hebben opgeroepen niet te wijken voor intimidatie. Integendeel: de aanval sterkt velen in hun roeping om als christen getuige te zijn van hoop en verzoening, juist in een verscheurd land.

Nieuwe regering, blijvende onzekerheid

Hoewel de Syrische regering recent enkele verzoenende stappen heeft gezet richting religieuze minderheden, blijft de situatie gespannen. Tijdens een persconferentie van Kerk in Nood (ACN) wees de Syrisch-katholieke aartsbisschop Jacques Mourad op de kwetsbaarheid van christenen. “Er is geen actieve vervolging, maar wel onzekerheid,” aldus de aartsbisschop. “Islamistische milities oefenen lokaal nog altijd macht uit en zorgen voor angst, ook onder moslims.”

Volgens Mourad leidt de angst ertoe dat velen – uit alle geloofsgemeenschappen – zich terughoudend opstellen tegenover het nieuwe bewind. “Voor extremisten geldt: wie afwijkt, is een godslasteraar. En op godslastering staat de doodstraf.”

Homs: plaats van herinnering en pijn

De stad Homs herbergt voor velen een pijnlijke herinnering. Hier werd op 7 april 2014 de Nederlandse jezuïet pater Frans van der Lugt vermoord, na tientallen jaren dienstbaarheid aan de bevolking van Syrië. De aanslag op het kruis van de kathedraal herinnert opnieuw aan de fragiele positie van christenen in het land.

Kerk in Nood (ACN) blijft zich inzetten voor christelijke gemeenschappen in Syrië en vraagt gebed en solidariteit voor hen die leven in angst, maar trouw blijven aan hun geloof.

Godsdienstvrijheid

Meer weten over godsdienstvrijheid? Lees ook het nieuws in ons dossier godsdienstvrijheid. Of vraag de samenvatting aan van ons rapport godsdienstvrijheid, met daarin een overzicht van de ontwikkelingen voor alle landen en alle grote godsdiensten, case studies en achtergronden.

Bronnen: Agenzia Fides en Vatican News, KRO-NCRV, Kerk in Nood (ACN)