Hoe ellendig moeten de levensomstandigheden van tallozen zijn dat zij de wijk nemen naar Columbia, een land dat nog maar pas uit een decennialange burgeroorlog tevoorschijn kwam? Maar dat is precies wat er in Venezuela gebeurt, waar petro-socialisme plaats maakt voor uithonger-socialisme, onder leiding van de buitenparlementaire dictatuur van Nicolàs Maduro, de opvolger van Hugo Chavez. Meer dan een miljoen Venezolanen zijn hun vaderland ontvlucht, niet alleen vanwege het ontbreken van elementaire vrijheden en burgerrechten, maar ook vanwege een schreeuwend gebrek aan voedsel en medische verzorging.
Plan Kerk in 8 buurlanden
Paus Franciscus, de eerste Latijns-Amerikaanse paus en iemand wiens hart uitgaat naar het lijden van vluchtelingen, heeft de Kerk opgedragen concrete stappen te zetten om de crisis het hoofd te bieden. Vorige maand riep hij op om migranten ‘gastvrij te onthalen, bescherming te bieden, kansen aan te reiken en te integreren.’ Zijn oproep is beantwoord met de oprichting van Bruggen van Solidariteit, een ‘geïntegreerd pastoraal plan om Venezolaanse migranten in Zuid-Amerika hulp te bieden. De bisschopsconferenties van Columbia, Brazilië, Ecuador, Peru, Chili, Bolivia, Paraquay en Argentinië hebben gezamenlijk plannen ontworpen om de economische desintegratie van Venezuela een halt toe te roepen. Deze plannen voorzien in hulp aan vluchtelingen uit Venezuela, waaronder het inrichten van opvangcentra, hulp bij het vinden van onderdak en werk, toegang tot onderwijs en sociale diensten, juridisch advies, pastorale zorg en het bevorderen van een tegemoetkomende houding bij de plaatselijke bevolking.
Meer doen met minder
Het project staat onder toezicht van een enkel onderdeel van de Romeinse Curie, de afdeling migranten en vluchtelingen van de Dicasterie voor de Bevordering van Integrale Menselijke Ontwikkeling. De dagelijkse leiding van de afdeling is in handen van een Canadese jezuïet, pater Michael Czerny. Volgens hem is de gezamenlijke aanpak van de Kerk in de genoemde acht landen een krachtige stimulans voor hun eigen regeringen om zich genereus op te stellen: “Zij sluiten hun deuren, denk ik, omdat zij zwichten voor de retoriek dat ’er teveel zijn, dat we er geen raad mee weten, dat we onvoldoende middelen tot onze beschikking hebben,” zei Czerny, “[Met dit pastorale plan] laten we zien dat we veel kunnen doen met betrekkelijk weinig middelen.”
Vertrek Marduro erkennen
De ineenstorting van Venezuela wordt soms omschreven als de ‘minst besproken’ migratie crisis in de wereld. Dat komt onder meer omdat er niet redelijk over kan worden gesproken zonder te erkennen dat Maduro en zijn regime moeten vertrekken, terwijl velen daar niet rond voor uit durven komen. De crisis zou vrijwel onmiddellijk verdwijnen als de ideologie van Chavez Venezuela niet langer in diepe armoede zou dompelen. De organisatie Bruggen van Solidariteit vermijdt discussies over omverwerping van het regime in Venezuela, omdat andere Latijns-Amerikaanse landen niet bereid zijn daar veel aan bij te dragen.
Persoonlijke waardigheid
Maar Czerny zelf wijst erop dat de persoonlijk waardigheid van vluchtelingen eerst wordt geschonden door hun eigen landen, lang voordat zij een mogelijk vijandig welkom elders vinden. “Een gezond uitgangspunt voor onze gedachtenvorming is ieders recht om in waardigheid, vrede en veiligheid in zijn eigen land te mogen blijven”, aldus Czerny in een toespraak voor de VN afgelopen juli. “Niemand zou ooit gedwongen mogen worden om zijn of haar woonplaats te verlaten vanwege gebrek aan ontwikkeling of vrede. Het recht om te blijven, helpt de internationale gemeenschap haar inspanningen te concentreren op haar primaire verplichting de duurzame en integrale menselijke ontwikkeling van alle volkeren in hun plaats van herkomst te verzekeren en er voor te zorgen dat zij een actieve bijdrage kunnen leveren aan hun eigen ontwikkeling. Het helpt ons ook oog te hebben voor de sociale, economische en culturele prijs die migratie voor het eigen land kan betekenen doordat burgers zich gedwongen voelen uit te wijken in plaats van te blijven. Door voorwaarden te scheppen voor de uitoefening van het recht om te blijven, wordt migratie een keuze, geen noodzaak.”
Bron: Catholic Herald
