Volgens de meest recente gegevens van Caritas Venezuela bedroeg de inflatie van voedselprijzen in 2017 meer dan 1.300%. En volgens een schatting van het IMF (het Internationaal Monetair Fonds) zal de inflatie in Venezuela in 2018 pieken op 13.000% in 2018, het hoogste percentage ter wereld. Op 1 mei is het maandelijkse minimumloon verhoogd van 1,3 miljoen Bolivar naar 2,5 miljoen, een stijging van 95%. Het is de negende verhoging sinds januari 2017 en al de derde dit jaar. Nu de regering plotseling de presidentsverkiezingen van het land vervroegd heeft naar 20 mei dit jaar wordt deze economische crisis verscherpt door een politieke crisis.
In hun meest recent communiqué heeft de Venezolaanse bisschoppenconferentie verklaard dat het houden van deze verkiezingen onwettig was, “omdat zij in hun opzet, zonder de nodige garanties die algemeen gangbaar zijn bij elk vrij, betrouwbaar, en transparant verkiezingsproces, en met de talloze diskwalificaties van potentiele kandidaten, de oplossing van de crisis zeker niet dichterbij zullen brengen. In plaats daarvan zullen ze haar versterken, hetgeen leiden zal tot een humanitaire catastrofe zonder precedent.”
Mario Lozano sprak namens Kerk in Nood met Kardinaal Jorge Urosa, de Aartsbisschop van Caracas.
Deze verkiezingen waren gepland in oktober of december 2018, maar werden vervroegd naar mei dit jaar. Leden van de oppositie, die nog steeds erg versplinterd is, hebben het gebrek aan tijd om campagne te voeren gelaakt en hebben de mensen opgeroepen de verkiezingen te boycotten.
In mijn optiek – en zoals ik de afgelopen maanden al herhaaldelijk stelde – is het vervroegen van de presidentiële verkiezingen een affront voor de politieke rechten van het Venezolaanse volk. We hebben het recht om onze leiders in vrijheid te kiezen en op een fatsoenlijke manier, met de mogelijkheid een levensvatbare democratische uitkomst te garanderen. Wat nu gebeurt, is als het spelen van een voetbalwedstrijd waarbij een team de overeengekomen datum van de wedstrijd tien dagen vervroegt zonder het andere team de gelegenheid te geven zijn beste spelers bijeen te brengen. Deze verkiezingen moeten in het laatste kwartaal van het jaar georganiseerd worden, zoals dat in de grondwet is vastgelegd.
Op dit moment lijkt de oppositie niet erg actief te zijn. Er is blijkbaar met de verkiezingen in het vooruitzicht niet werkelijk een mobilisatie. Het lijkt erop dat Venezuela in een shocktoestand is. Klopt dat?
Vorig jaar zijn 140 mensen gedood bij de repressie van de protestmarsen. Sommige slachtoffers hadden niets te maken met de protestacties. Op een video zag ik een vrouw die in de straat liep die geen deel uitmaakte van de marsen. Ze liep juist weg van de massa’s en toen – pang! – klonk er een schot en zij viel dood neer. Dat heeft me werkelijk geschokt. Ik vond het vreselijk. We zijn allen in een shocktoestand. Het lijkt erop dat het kwaad de bovenhand krijgt…En het doet er niet toe of kinderen doodgaan of dat iemand die zich overgeeft alsnog wordt vermoord, desondanks. Geconfronteerd met zoveel lijden dat onbeantwoord blijft zijn de mensen wanhopig en ontmoedigd.
Is de Kerk het enige publieke orgaan in Venezuela dat zijn stem laat horen?
Nee. Er zijn veel ander groepen die het hier niet mee eens zijn, die zich uitspreken, bijvoorbeeld politieke groeperingen, en het Nationale Parlement… Maar eerstgenoemde zijn erg versplinterd en verzwakt, en zij worden allemaal ernstig bedreigd. De Kerk is niet de enige die zijn stem verheft, helemaal niet, maar misschien hebben wij meer impact omdat er in de Venezolaanse maatschappij heel veel vertrouwen is in de bisschoppen. Dat is niet van vandaag of gisteren, maar van oudsher al vele jaren…
Je hebt ook nog de mensen die beweren dat de verkiezingen vervroegd zijn omdat het vanwege de economische toestand van het land niet mogelijk was om nog langer te wachten…Is dat een van de redenen?
Ik weet het niet. Wat ik wel weet is dat de dagelijkse realiteit in Venezuela in- en intriest is. Het tekort aan medicijnen en hun bevoorrading is zeer ernstig, ook wat de medische zorg in de ziekenhuizen betreft; het tekort aan basale voedingsmiddelen en de hoge prijs van voeding, het transportprobleem, het tekort aan contant geld…1 kg vlees kost het maandelijks minimumloon. Of een kilo poedermelk…Wie kan dat betalen? Hoe kan het zo zijn dat er geen geld in het land te krijgen is? Dat is genoeg om elke economie de das om te doen. Wij, van de Venezolaans Bisschoppenconferentie hebben onze stem laten horen om de sociale noodtoestand en humanitaire crisis die ons land teistert aan de kaak te stellen. Het gebrek aan elektrisch licht en water…Niemand keek om naar deze infrastructuur of hoe we de bevoorradingssystemen in stand houden. De toestand is wanhopig; het is vreselijk om de puinhoop waarin het land verkeert te moeten aanzien.
Venezuela lijkt leeg te bloeden. Caritas International meldde dat meer dan 4 miljoen mensen het land hebben verlaten…Dit komt neer op 10% van de bevolking!
Er is een exodus gaande omdat er geen toekomst is. Er zijn mensen die de hele weg naar Cucuta tot over de grens van Colombia te voet afleggen. De situatie is kritiek. Op dit moment heeft bijna iedere Venezolaans familie wel een lid dat het land verlaten heeft. Deze exodus raakt ook de Kerk. Het is bijvoorbeeld zo dat het bisdom van Caracas al vier permanente diakens verloren heeft die op deze manier door familie-omstandigheden vertrokken zijn. En verder zijn er ook veel religieuze congregaties die hun zusters weghalen uit het land omdat ze niet de middelen hebben om ze van voedsel te voorzien of medische zorg te geven.
Wat moet er gebeuren om Venezuela uit de crisis te halen?
De situatie is moeilijk te veranderen. Hoe kan er verandering zijn als de regering alle posities in de overheidsorganen bezet houdt? Je kunt je tot niemand meer wenden. We hebben het Nationale Parlement, maar het is zo goed als verlamd net zoals de politieke partijen die feitelijk uitgerangeerd zijn. Tegelijkertijd zou je kunnen stellen dat Venezuela ‘gegijzeld’ wordt en de dupe is van het grote internationale politieke machtsspel. Het land heeft de samenwerking met sommige naties opgegeven en is met andere weer partnerschappen aangegaan, bijvoorbeeld voor de exploitatie van olievelden en minerale reserves. In het zuiden van Venezuela zijn er diamantmijnen en goud en coltanreserves. Het is als het beroemde El Dorado. Het is zeker zo dat de schade aan het milieu en de ongecontroleerde exploitatie van mineralen een ander punt van zorg zijn. Vandaag de dag kunnen we zeggen dat elk conflict in Venezuela niet enkel een conflict is onder Venezolanen. Het land is een pion in het internationale geopolitieke en economische spel. Dit maakt alles nog moeilijker. Maar we moeten zonder ophouden bidden voor ons land of hopen op een vreedzame oplossing.
Kerk in Nood roept op tot een urgente gebedscampagne en tot ondersteuning van Venezuela.