Hoe beschrijft u de situatie in Venezuela?
Je kunt zien dat het een land is dat op een gegeven moment in een goede economische situatie verkeerde. Venezuela is zeer rijk aan energiebronnen zoals olie en gas. Je ziet bijvoorbeeld nog steeds prima infrastructuur en goede wegen. Het land is goed verbonden, met een netwerk van snelwegen die in goede staat verkeren. Tegelijkertijd is er echter sprake van zeer grote armoede. De macro-economische cijfers spreken voor zich. Een werknemer in de gezondheidszorg of het onderwijs verdient bijvoorbeeld ongeveer 9 euro per maand, maar de gemiddelde kosten van levensonderhoud voor een gezin van vijf personen bedragen ongeveer 160 euro per maand. Bovendien is de industrie in het algemeen tot stilstand gekomen of sterk uitgeput, zoals de olie-industrie, die onder het minimale productieniveau werkt.
Heeft deze situatie gevolgen voor de bevolking?
Venezuela is een land van tegenstellingen geworden. Ondanks de economische en sociale crisis hebben we onlangs de opening gezien van casino’s en luxe autodealers, zoals Ferrari, evenals kartbanen, een modern nieuw honkbalstadion en zelfs nieuwe privéklinieken. Al deze zaken zijn echter voorbehouden aan degenen die op de een of andere manier verbonden zijn met het huidige regime.
Hoe zou u de huidige situatie van de Kerk omschrijven?
Ik vond een Kerk die zeer levendig, zeer verenigd en vreugdevol is, ondanks het feit dat zij een zware strijd moet leveren. Je kunt zien dat God aanwezig is en de gemeenschap ondersteunt; Hij is hun kracht. Op sociaal gebied ontplooit de kerk veel initiatieven, bijvoorbeeld in het onderwijs en de gezondheidszorg. Naast materiële hulp, ontvangen katholieken ook geestelijke bijstand. Ik was zeer ontroerd om te zien hoe de leken zich inzetten voor de Kerk. Te midden van de armoede tonen de mensen zich solidair met hun priesters, door hun voertuigen, kennis en ervaring ter beschikking te stellen van hun pastoors om pastorale initiatieven te organiseren. Iedereen, arm of rijk, draagt naar vermogen bij.
Op sommige plaatsen is er een tekort aan priesters. Veel buitenlandse priesters en religieuzen hebben het land moeten verlaten omdat hun verblijfsvergunning niet werd verlengd. Bovendien lijden sommige priesters en bisschoppen aan vermoeidheid, omdat ze het licht aan het eind van de tunnel niet kunnen zien. Wij moeten de geestelijkheid helpen en bijdragen tot haar geestelijke vernieuwing, maar er ook voor zorgen dat tijdig kan worden gereageerd wanneer zich problemen voordoen.
Wordt de Kerk op enigerlei wijze vervolgd?
De controle van de regering over de bevolking in het algemeen is zeer duidelijk, vooral door de “alcabalas”, dat zijn controleposten waar altijd een politieagent de wacht houdt, bijvoorbeeld bij benzinestations. Ook de media worden gecontroleerd. Door de bevolking te controleren, controleert de regering tot op zekere hoogte ook de Kerk. De regering heeft zich af en toe tegen de Kerk gekeerd. Onlangs ontving een priester, een paar dagen na het opdragen van de Mis, een brief van de regering over zijn preek! Tot op zekere hoogte wordt de Kerk belaagd.
Welke mogelijkheden ziet u om de situatie in het land te verbeteren?
De bisschoppen denken en geloven dat verandering zal plaatsvinden met de toekomstige generaties. Daarom hebben zij de nadruk gelegd op de noodzaak om jongeren te ondersteunen door middel van creatieve pastorale initiatieven, om te proberen aansluiting bij hen te vinden. Veel jongeren leveren een cruciale bijdrage aan het sociale werk van de Kerk. Venezuela heeft een diaspora van ongeveer zeven miljoen mensen, voornamelijk jonge professionals. Er wordt dus speciale aandacht besteed aan jongeren om te proberen emigratie te voorkomen.
Hoe reageren de jongeren op deze toenaderingen?
De bisschop van het bisdom San Carlos Cojedes nodigde ons uit voor een jongerenbijeenkomst, maar we hadden geen idee hoe groot die zou zijn. Toen we aankwamen, werden we opgewacht door 500 jongeren die in dialoog waren met de bisschop en hem zeer interessante vragen stelden. Toen ik wegging, voelde ik me vernieuwd in mijn zending. Het was prachtig om een getuigenis van het huwelijksleven te kunnen geven aan zo’n grote groep jongeren die hun roeping proberen te bepalen – sommigen van hen zijn misschien geroepen tot het gewijde of religieuze leven, en anderen tot het huwelijk – en om hen te laten zien dat het mogelijk is een christelijk leven te leiden in verschillende roepingen.
Een soortgelijke ervaring had ik in het bisdom Acarigua Araure. We gingen naar een andere bijeenkomst van jongeren met hun bisschop, voor beroepskeuzevoorlichting. We troffen een kerk vol jonge mensen aan. We konden alleen maar wensen dat de kerken in Europa ook zo waren! De Kerk in Venezuela is zeer Latijns-Amerikaans, zeer levendig, zeer vreugdevol.
Wat heeft u nog meer geraakt tijdens deze reis?
Ondanks de emigratie blijft de Venezolaanse bevolking groeien. Ik werd getroffen door de overbevolking in gebieden als Petare, aan de rand van Caracas. Als je door de straten loopt, zijn er kleine steegjes die naar andere huizen leiden, allemaal vol met mensen. Ik zag een soort gebouw van ongeveer 10 of 12 verdiepingen hoog; huizen die op elkaar gebouwd waren en overeind gehouden worden door pilaren die alleen door een wonder overeind lijken te blijven. Er is geen officiële telling, maar men zegt dat er ongeveer twee miljoen mensen in dit gebied opeengepakt zitten.
Hoe denkt u dat Kerk in Nood (ACN) kan blijven helpen?
De Kerk heeft onze steun dringend nodig, want de huidige economische crisis heeft directe gevolgen voor het levensonderhoud van de Kerk. De zorg voor de geestelijken blijft voor ons een prioriteit, en hetzelfde geldt voor vrouwelijke religieuzen, die zulk lovenswaardig werk doen, en voor alle pastoraal werkers. Tegelijkertijd zijn wij echter ook zeer geïnteresseerd in het stimuleren van de vorming van leken en het bevorderen van persoonlijke ervaringen met God. Zo kan de bevolking bijdragen aan de transformatie van het land.
