Historisch gezien was zijn land een doorgangsroute voor veel jonge Afrikanen die Tsjaad overstaken om Libië te bereiken, aangetrokken door de economische mogelijkheden van dat land. “Maar sinds de val van Khaddafi was het ‘Afrikaanse El Dorado’ geen realiteit meer. Het land stortte in en nu is het vizier gericht op Europa, wat heeft geleid tot een massale stroom migranten richting dat continent”, legt de bisschop uit.
“Deze mensen zijn nergens bang voor, want ze hebben niets te verliezen en ze staan ook onder grote sociale druk. Dus ook al moeten ze eerst de Sahara en daarna de oceaan oversteken, ze aarzelen niet. Velen van hen sterven”, zegt bisschop Ateba.
Het belang van het creëren van banen in Afrika
“Als mensen toegang zouden hebben tot banen en economische mogelijkheden in hun land van herkomst, zouden ze niet de drang voelen om te emigreren”, benadrukt bisschop Ateba. “Er is een duidelijk verband tussen de realiteit van ontheemden, emigratie en het ontbreken van een stabiele toekomst. Na 50 jaar onafhankelijkheid is er nog steeds geen industrie, noch een economisch model. Velen voelen zich gedwongen om te vertrekken bij gebrek aan kansen. Als we dit willen veranderen, moeten we een duurzame oplossing vinden om de uittocht van onze jongeren te stoppen”, stelt hij.
Dit is een fundamenteel probleem dat de internationale gemeenschap pro-actiever moet proberen op te lossen. “Als Europa zou meewerken aan het creëren van banen in onze landen, zouden we niet het probleem hebben waar we nu wereldwijd mee te maken hebben”, stelt hij.
De bisschop benadrukt ook de demografische kwestie, waarbij Afrika een jonge en groeiende bevolking heeft. “We moeten niet vergeten dat Afrika een zeer jonge bevolking heeft. De vele jonge mensen vertegenwoordigen een enorm potentieel voor ons continent, maar alleen als we ze de middelen en kansen kunnen geven die nodig zijn om te bloeien.”
Pastorale verbondenheid met vluchtelingen
Tijdens zijn bezoek aan het hoofdkwartier van ACN, na een ad limina bezoek aan Rome, vertelt hij dat hij met paus Franciscus heeft gesproken over de pastorale prioriteiten en de toewijding aan pastorale zorg voor weduwen, wezen en vluchtelingen. Velen in zijn diocees zoeken onderdak vanwege het conflict met terroristen van Boko Haram. “Ik heb hem verteld dat we nauw betrokken zijn bij een pastoraal werk van nabijheid, zoals hij heeft aangemoedigd. We luisteren, verwelkomen, helpen en begeleiden al diegenen wier leven op zijn kop is gezet door geweld en instabiliteit.”
Ondanks de buitengewone moeilijkheden waarmee zijn diocees al te kampen heeft door het conflict, doet bisschop Ateba grote inspanningen om mogelijkheden voor beroepsopleiding en het scheppen van banen op te nemen in zijn pastorale werk, door jonge ontheemden te helpen actief te worden.
Een voorbeeld is het door weldoeners van Kerk in Nood gefinancierde activiteitencentrum voor jongeren in het vluchtelingenkamp van Minawao. In de parochie Zamay, waaronder het valt, leven 80.000 vluchtelingen uit het naburige Nigeria die Boko Haram zijn ontvlucht. In het centrum krijgen deze mensen pastorale aandacht. Ook leren ze vaardigheden, zoals het repareren van schoenen of computers, of naaien, waardoor ze werk kunnen vinden om in hun levensonderhoud te voorzien. De inzet van de Kerk voor deze mensen is een baken van hoop te midden van grote tegenspoed.
De bisschop benadrukt echter dat de internationale gemeenschap de handen ineen moet slaan om dit soort belangrijke ontwikkelingsinitiatieven te steunen. “De Kerk en organisaties zoals Kerk in Nood blijven een cruciale rol spelen in het ondersteunen van mensen die direct getroffen worden door de veiligheids- en migratiecrisis. Maar de medewerking van regeringen en de internationale gemeenschap is essentieel om deze uitdagingen het hoofd te bieden en oplossingen voor de lange termijn te vinden”, besluit bisschop Ateba.
