Interview door Maria Lozano
Kerk in Nood: Veel katholieken weten bijna niets over de Westelijke Sahara. Wie vormen de Apostolische Prefectuur van de Westelijke Sahara, waarvoor u sinds juni 2013 verantwoordelijk bent?
Apostolisch Prefect León Dorado: De meeste Christenen in de Westelijke Sahara zijn migranten die Afrika doorkruisen om te proberen de Canarische Eilanden of het Iberisch schiereiland te bereiken of studenten die drie jaar blijven om hun diploma te halen en dan terugkeren naar hun land. Er zijn er uit Azië en Europa, maar de meeste Christenen komen uit Afrika ten zuiden van de Sahara: uit Ivoorkust, Senegal, Kameroen, Guinée-Conakry, Kenia, Sierra Leone, Liberia en andere landen.
Wij zijn een zeer kleine Kerk, wat niet hetzelfde is als dood of onbeduidend. Maar ja, we zijn klein. Eigenlijk hebben we maar twee parochies in de Westelijke Sahara.
De Westelijke Sahara is een apostolische prefectuur, juist omdat het niet voldoet aan de voorwaarden om als bisdom te worden beschouwd. Daarom hebben wij ook geen bisschop, ik ben prefect. Wij bevinden ons in een periode van groei, zullen we maar zeggen, hoewel het een zeer langzame groei is. De prefectuur staat onder toezicht van de Missionaire Oblaten van Maria Onbevlekt Ontvangen. We hebben twee parochies, één in Laayoune, in het noorden, en de andere verder naar het zuiden, in het centrum, in Dakhla.
U zegt dat de gemeenschap klein is, maar hoe klein precies?
In Dakhla zijn er tussen de 40 en 60 Christenen, maar dat varieert nogal. Het zijn allemaal migranten die zeker in de Sahara zijn, op weg naar de Canarische Eilanden, in Spanje, soms per boot. Maar er is een kern die blijft, in sommige gevallen al jaren, want in Dakhla kun je geld verdienen in de visserij, in de koelkastsector. En daaruit bestaat de gemeenschap. Als Kerk proberen wij voor hen om ruimte te vinden, een familie te stichten, want deze migranten leven allemaal ver van hun familie, en ver van hun eigen kerk. Wij willen dat zij een thuis vinden in onze Kerk. Wij hebben een onthaalcentrum voor migranten, gerund door de parochieafdeling van Caritas, gefinancierd door Caritas Rabat en door onze congregatie. Dat zijn wij dus, een kleine Kerk, maar zeer, zeer levendig. En het is zeer de moeite waard om hier het geloof en de eucharistie te vieren.
In de parochie in het noorden, in Laayoune, de regionale hoofdstad met ongeveer 400.000 inwoners, bedienen wij ook een kleine groep migranten, maar Laayoune is een vertrekpunt, en heeft geen industriële sector of mogelijkheden om geld te verdienen. Daarom is het moeilijk om er lang te blijven. We hebben hier een groep sub-Saharastudenten die hun diploma’s komen halen, maar ook een kleine groep werknemers van de VN, die hier sinds 1991 een missie heeft. Onze zondagse Missen kunnen 40 tot 50 mensen tellen. Het is een kleine minderheid binnen de grotere moslimgemeenschap.
Wat betekent de heiligverklaring van Foucauld voor de katholieken en andere Christenen in de Westelijke Sahara?
De meeste Christenen uit de Kerken ten zuiden van de Sahara weten niet wie Foucauld is. Het is onze taak om hen kennis te laten maken met zijn boodschap, om ons te realiseren wat het betekent om Christen te zijn in dit land, waar bijna de hele bevolking Moslim is en Christenen vreemdelingen zijn.
Ik geloof dat Foucauld ons veel te vertellen heeft, en dat hij een instrument van de Geest kan zijn om ons te leren hoe wij Christenen moeten zijn in dit land. Want de verleiding voor ons allen, ook voor onze broeders ten zuiden van de Sahara, is om de modellen van hun eigen landen, kerken en gemeenschappen te kopiëren. Foucauld is duidelijk een heilige, een inspiratie voor ons. Hij is een model en een voorbeeld van christelijk leven, van het charisma, de manier van leven, van zijn en leven, van zending en evangelisatie van dit land.
Hij is ook een voorbeeld voor ons in de congregatie, en wij hebben altijd ons vizier gericht op Foucauld. Dit voorbeeld bevestigt ons in onze zending en is onlosmakelijk verbonden met onze roeping, de uitnodiging van de paus aan ons om naar buiten te treden, ons open te stellen en ons broeders te voelen en te zijn voor iedereen.
Een van de projecten die uw congregatie uitvoert met de hulp van Kerk in Nood is de decoratie van de kapellen in El Marsa (in de haven van Laayoune) in het noorden en in Dakhla in het zuiden. Wat is het doel van deze projecten?
Wij willen de decoratie van de kapellen gebruiken als inspiratie voor het godsdienstonderricht aan onze Christenen, zodat zij zich kunnen verdiepen in de spiritualiteit van een gemeenschap in moslimlanden, zoals hier in de Sahara. Foucauld wilde dat de Eucharistie aanwezig zou zijn te midden van de Moslims, en dat is wat wij willen zijn: de aanwezigheid van het lichaam van Christus in de moslimwereld, in contact met de moslimwereld.
In de kapel in El Marsa brengen wij mozaïeken aan met een Arabisch tintje, in oosterse stijl, want momenteel hebben wij een ijzeren kruis uit 1960, dat in zeer slechte staat verkeert. Voor het oratorium in Dakhla bereiden wij enkele keramische beelden voor met Charles Foucauld en de heilige Eugène de Mazenod, de stichter van onze congregatie, flankerend aan de Maagd van Carmen.
Wij gaan ook een schilderij van de Visitatie installeren in de entreehal, omdat de Visitatie voor ons een paradigma is van de missie om missionaris te zijn in de stijl van Maria: erop uit om de ander te ontmoeten, bewogen door de Geest, de Heer in ons dragend. Naast het schilderij komt het Onze Vader in het Arabisch ook in de hal, zodat iedereen – ook de Moslims die soms uit nieuwsgierigheid binnenkomen – kan begrijpen wat wij zijn en wat wij willen zijn.
Wat zijn de belangrijkste uitdagingen waarmee u in uw missie wordt geconfronteerd?
Onze kerk doet hier wat elke andere kerk doet: het geloof vieren en zich ten dienste stellen van alle Christenen. Wij staan ook ten dienste van de armen en de verlatenen, of dat nu Sahrawi’s of Marokkanen zijn, armen of migranten, een taak die Caritas op zich neemt. En natuurlijk evangeliseren wij, in die zin dat wij de Geest helpen het Koninkrijk van God op te bouwen. Natuurlijk heeft elke plaats zijn eigen bijzonderheden, en de Noord-Afrikaanse kerken hebben enkele zeer bijzondere aspecten.
Het belangrijkste aspect van onze kerken in Noord-Afrika is de dialoog en de ontmoeting met de Moslims die onze buren zijn, banden van vriendschap, van ontmoeting, van liefde aanhalen, in de verscheidenheid van wie wij zijn, vriendschappen sluiten. Omdat wij op basis van die vriendschap met elkaar kunnen praten en elkaar kunnen waarderen. Ik geloof dat vriendschap aan de basis ligt van elke interreligieuze dialoog.
Foto: Heilige Mis bij de zaligverklaring van Charles de Foucauld
