Terwijl angst en geweld de boventoon voeren, heeft de beweging voor dialoog tussen Islam en Christendom, Silsilah (ketting, band in het Arabisch) nog eens benadrukt dat zij zich blijft inzetten voor vrede in de Filipijnen. Het zuiden wordt al decennia lang door verdeeldheid geteisterd. Recent is het eiland Mindanao het toneel van hevige gevechten tussen regeringstroepen en de Maute, een terroristische groep naar het voorbeeld van IS, die zich sinds 23 mei heeft verschanst in de merendeels door moslims bevolkte stad Marawi. Meer dan 400 mensen zijn bij het geweld omgekomen en de etnisch-religieuze spanningen hebben zich over het hele eiland verspreid. Moslims zijn hier in de meerderheid, terwijl zij over het gehele land maar 20% van de bevolking uitmaken. In een verklaring doet de beweging, die door pater Sebastiano D’Ambra in 1984 in Zamboanga werd opgericht, een oproep aan de bevolking van Mindanao om het belang van dialoog tussen de verschillende geloofsgroepen niet uit het oog te verliezen.
Veel vragen over conflict
Pater D’Ambra: “Het conflict in Marawi is een nieuwe, droevige ervaring waar we niet omheen kunnen. De eerste vraag die we ons moeten stellen, is waarom de Maute groep ervoor koos zich na jaren voorbereiding nadrukkelijk vanuit Marawi, de Islamitische hoofdstad van de Filippijnen, in Mindanao te profileert. Deze vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden. Bij onze poging het juiste antwoord te vinden, krijgen we waarschijnlijk veel uiteenlopende reacties.” Volgens de pater is het voor Silsilah, een organisatie van christenen en moslims die in 1984 in Zamboanga is opgericht en zich dialoog ten doel stelt, een nieuwe uitdaging en tevens een nieuwe droeve ervaring. “Vanuit verschillende kanten dringen geluiden tot ons door dat onze doelstelling achterhaald is. Anderen denken eerder dat we slachtoffers zijn van een internationale, geopolitieke confrontatie die in Mindanao onder de moslim bevolking een ideale voedingsbodem vindt. Maar de slachtoffers zijn niet alleen christenen maar ook, en in het bijzonder, moslims. Wat voor een soort Islam streeft de Maute groep na, wie financieren deze oorlog en waarom zijn zoveel moslims bevreesd hier tegen op te komen?”
Wat te doen?
Het is volgens D’Ambra moelijk op deze en veel andere vragen in de huidige omstandigheden een afdoend antwoord te geven. “Sommigen geloven dat het antwoord ligt in meer wapens en verhoogde veiligheid, meer soldaten, meer financiële middelen voor de militairen enz. De werkelijkheid is dat er externe groepen en machtscentra zijn die ons graag tegen elkaar uitspelen. Eerst om moslims tegen christenen op te zetten en nu de ene moslim tegen de andere. Inderdaad, we zijn allemaal slachtoffers.” De vraag is wat te doen? D’Ambra: “Sommigen hebben de moed verloren voort te gaan op het pad van dialoog en vrede en overwegen gewapenderhand de strijd aan te gaan. Dit is niet nieuw in Mindanao. Het gold ook al tijdens het conflict in de jaren 70 toen het Moro Nationale Bevrijdingsfront (MNLF) werd opgericht. In die jaren vormden de christenen zogenaamde ‘Ilaga’ groepen om tegen de moslims te strijden. De moslims vormden ‘Baracuda’s’ om het tegen de christenen op te nemen. Dit leidde alleen tot nog meer vooroordelen en haat tussen moslims en christenen. Het conflict doorliep in Mindanao veel fasen en mondde uiteindelijk in het jaar 2000 uit in de afkondiging door president Estrada van een ‘totale oorlog in Mindanao’. Nog meer ellende en verdeeldheid waren het gevolg.”
Geen dispuut van religies
Het lijden van de bevolking kwam volgens de PIME missionaris in 2013 met de belegering van Zamboanga tot een nieuw dieptepunt. “Gelukkig kon worden vermeden dat het werd aangemerkt als een ‘dispuut van religies’. Veel vooraanstaande moslims, christenen en ook groepen waaronder Silsilah sloegen de handen ineen en verklaarden dat het helemaal geen godsdienstoorlog was. Maar wat gaat er gebeuren bij het beleg van Marawi?” Silsilah treedt nu naar buiten om iedereen in Mindanao aan te sporen de moed niet te verliezen en samen te werken bij de bevordering van dialoog, vrede en verzoening. “We zijn in een kritieke fase omdat we geen idee hebben hoe deze droeve gebeurtenissen zullen aflopen, terwijl we duizenden vluchtelingen moeten helpen, niet alleen bij het verstrekken van dagelijks voedsel maar ook om hoop te bieden op uitkomst uit dit complexe conflict.”
Uit op wraak
“Er is hoop. Natuurlijk lopen we aan tegen mensen die alleen de negatieve aspecten van het conflict zien of, nog gevaarlijker, die er op uit zijn zich te wreken en nog meer geweld te gebruiken”, waarschuwt de pater. “Silsilah zet zich daarentegen in voor een nieuwe dialoogvorm gebaseerd op liefde die de grens van verdraagzaamheid overstijgt. Een nieuwe vorm van ‘Martabat die het tegenovergestelde is van van het traditionele culturele aspect van ‘wraak’, een nieuw begin gestoeld op verzoening en liefde. We beseffen dat dit gezien kan worden als ‘utopisch’, maar dit is wat Silsilah nastreeft. Zeg aan allen die kunnen horen: ‘Houd op met gewelddadig radicalisme’ en omarm een ‘radicalisme van liefde’ om radicale veranderingen in onze samenleving door te voeren.”
Vijanden liefhebben
Volgens D’Ambra schuiven sommige leden van Silsilah in de conflicthaarden bij Marawi in stilte de richting van dit utopie op. “We hopen dat het geweld in Marawi en op andere plaatsen in Mindanao spoedig tot het verleden zal behoren, maar dat is niet alles. Achter ons ligt een geschiedenis vervuld van geweld. We moeten dromen van vrede in de toekomst en ons voor ogen blijven houden dat het grootste deel van onze verzoeningsmissie met de moslims is. Zij worden uitgenodigd de Heilige Koran te citeren. Die verklaart dat er gelegenheden zijn waarbij het mogelijk is te reageren in een vorm van strijd (jihad) met geweld, maar dat de Koran eraan toevoegt: ‘… als u vergeeft is dat beter’. Christenen kunnen ook veel passages uit het Evangelie naar voren brengen, in het bijzonder de boodschap van Jezus: ‘… allen lief te hebben, ook onze vijanden.’”
Pad van haat en geweld verlaten
“We kunnen er niet omheen dat op het ogenblik, na alles wat gebeurd is, waaronder nu de droeve ervaring met het beleg van Marawi, bij veel moslims en christenen een negatief gevoel overheerst. Maar we moeten de handen ineenslaan, niet alleen om verwoeste gebouwen weer op te bouwen, maar ook om de wonden in onze zielen te helen, wat veel meer tijd kost. Silsilah blijft zich inzetten om al het mogelijke te doen en te verkondigen om het pad van haat en conflict te verlaten en als broeders en zusters samen te werken en op te trekken voor het welzijn van ons allen.”
Bron: AsiaNews
Wilt u projecten voor dialoog steunen? Doneer dan via deze website of maak uw gift over onder vermelding van ‘Bouwen aan relaties.’ Uw gift gaat naar dit project of soortgelijke projecten voor dialoog.
