Na de genocide in Rwanda in 1994 vluchtte een groot deel van de Rwandese bevolking naar het buurland: “De situatie explodeerde en veroorzaakte veel problemen, want onder de vluchtelingen bevonden zich niet alleen armen en vervolgden, maar ook criminelen en militaire groepen”, legt de vicaris-generaal uit.
Als gevolg daarvan beleefde het land drie oorlogen. Bovendien zaait de M23-militie sinds 2021 opnieuw terreur in het oosten van het land. Twee miljoen ontheemden wonen in de stad Goma, die sinds eind februari omsingeld is. Volgens berichten in de media zijn twee vluchtelingenkampen begin mei door de rebellen gebombardeerd.
“Al 30 jaar zitten we in een cyclus van geweld en eeuwig nieuw begin. Men weet wanneer de oorlog begint, maar niet wanneer hij zal eindigen”, aldus mgr. Floribert Bashimbe, vicaris-generaal van het aartsbisdom Bukavu in de Democratische Republiek Congo (DRC). “Al 30 jaar evangeliseren we midden in de oorlog en proberen we deze boodschap van hoop aan de mensen over te brengen: God schiep de mens voor het leven, niet voor de dood! We mogen niet opgeven.”
Drie bisschoppen dood
“In de afgelopen drie decennia heeft zo’n beetje elk gezin hier wel een geliefde verloren aan de oorlog”, zei hij. Het aartsbisdom Bukavu, in de provincie Zuid-Kivu, in het oosten van het land, is bijzonder getroffen door het geweld. In een periode van negen jaar – tussen 1996 en 2005 – verloren drie bisschoppen het leven als gevolg van de oorlog en de gevolgen ervan.
“Ondanks alles is het aantal gelovigen in het aartsbisdom toegenomen. En onze scholen en ziekenhuizen behoren tot de meest gerenommeerde van het land.” In de afgelopen 30 jaar zijn dan ook 16 nieuwe parochies opgericht. Het aartsbisdom, waar 45% van de bevolking katholiek is, telt 25 vrouwelijke en 13 mannelijke religieuze congregaties en 106 seminaristen.
“Om de priesters, religieuzen en gelovigen in deze moeilijke tijden te steunen, zijn aartsbisschop François-Xavier Maroy, ikzelf en andere leden van de diocesane curie beschikbaar om naar hun zorgen te luisteren en te kijken hoe de verschillende uitdagingen kunnen worden aangegaan,” vertelt mgr. Bashimbe. Vanwege de veiligheidssituatie is deze persoonlijke pastorale zorg van onschatbare waarde.
Priesters blijven ondanks geweld
Hij benadrukte tegenover Kerk in Nood (ACN) dat geen van de 42 parochies in het aartsbisdom gesloten is. “Ondanks het geweld en de doodsdreiging hebben al onze priesters ervoor gekozen om in hun parochies te blijven. Want de ervaring heeft ons geleerd dat als ze verlaten worden, de plaatsen geplunderd en vernield worden. En als een priester zijn parochie verlaat – vooral in landelijke gemeenschappen waar een priester meer invloed heeft onder de bevolking dan de vertegenwoordigers van de regering – vlucht de meerderheid van de bevolking ook.”
De hulp die het aartsbisdom van de weldoeners van Kerk in Nood (ACN) heeft gekregen, is zeer waardevol, legt de vicaris-generaal uit. Hij benadrukt hoezeer hij onder de indruk is van de loyaliteit en moed van de medewerkers van Kerk in Nood in al die jaren. Hij was vooral geroerd door het bezoek van een delegatie in 1996, tijdens een zeer kritieke fase van de oorlog: “De helft van onze parochies was verwoest en geplunderd. En iedereen was bang – niemand durfde naar deze regio te komen. Maar Kerk in Nood kwam naar ons toe en hielp ons om er weer bovenop te komen.”
Maandelijkse Mis voor weldoeners
Om hun dankbaarheid voor deze vrijgevigheid uit te drukken, vieren alle parochies in het aartsbisdom een mis voor de weldoeners van Kerk in Nood op de eerste vrijdag van elke maand, de vrijdag van het Heilig Hart. “We ontvangen al vele jaren veel steun van u en kunnen u alleen maar heel hartelijk bedanken voor deze constante aanwezigheid aan onze zijde.”
