Hoe is de situatie in Cuba op dit moment?
De bevolking van Cuba lijdt honger en heeft vele andere noden. Het is erg triest om te zien hoe ouderen hun bezittingen op straat verkopen om maar genoeg geld te verdienen om eten te kunnen kopen, of om de enorme rijen voor de winkels te zien. De bevolking van Cuba lijdt onder de ergste vorm van armoede, namelijk een gebrek aan vrijheid. Naast de economische ellende ervaren we ook de ellende van de angst, van emigratie, van het gebrek aan waarden. Een andere dringende kwestie is het gebrek aan medicijnen, mensen kunnen niet eens paracetamol of ibuprofen krijgen, laat staan antibiotica.
Is de situatie verslechterd sinds de vreedzame protesten van 11 juli vorig jaar?
Heel erg! De Cubaanse communistische dictatuur is bang om haar macht te verliezen. Er zijn nieuwe wetten goedgekeurd om de marxistische ideologie te bestendigen. De inflatie is enorm gestegen. De Cubanen waren opgetogen toen werd aangekondigd dat de lonen zouden worden verhoogd, maar nu zijn de prijzen van zelfs de meest elementaire producten torenhoog. De mensen kunnen zich geen melk veroorloven en er zijn geen medicijnen. Overal in het land vallen huizen in puin, maar in Havana worden nieuwe hotels gebouwd. Als je je stem verheft om de waarheid te zeggen, keren ze zich tegen je, belasteren je. Het aantal gevangenisstraffen is weer toegenomen.
Wat is de belangrijkste behoefte van de Cubanen?
De behoefte om vrij te zijn, en om hun waardigheid gerespecteerd te zien. De menselijke en antropologische schade die het Cubaanse volk nu lijdt, is enorm. Waarom zou je moeten worden beschouwd als vuil, ongedierte, een vijand, alleen maar omdat je anders denkt dan het Cubaanse communistische regime? De kern van dit alles is de menselijke schade die is veroorzaakt door 60 jaar marxistische ideologie in Cuba. Marxisme tast het gezin aan; het vernietigt vrijheid en menselijke waardigheid. Dit is de ergste ellende die het Cubaanse volk op dit moment meemaakt.
Wat is er gebeurd met de mensen die vorig jaar om vrijheid riepen?
Het is triest om zoveel jongeren in de gevangenis te zien. De gevangenisstraffen zijn zeer hoog. Sommige jongeren, waaronder enkele minderjarigen die pas 17 zijn, moeten meer dan 10 jaar ziten. Het enige wat ze zeiden was “We willen vrijheid, we willen leven, we willen leven, en niet alleen overleven.” Als je nu ook maar een foto, tekst of iets anders tegen het communisme op sociale media zet, komen ze je halen. Iedereen die spreekt over zijn dagelijks leven, van de nood aan brood tot wat er op de school van zijn kinderen gebeurt, wordt bedreigd. Daarom hebben zoveel mensen besloten te vertrekken en is de emigratie zo sterk toegenomen. De mensen zijn het beu dat ze in de gevangenis terecht kunnen komen als ze hun stem verheffen. Er zitten momenteel meer dan 900 mensen in de gevangenis, alleen maar omdat ze op 11 juli vreedzaam hebben geprotesteerd. Ze hebben niemand aangevallen, ze hebben alleen vreedzaam gemarcheerd.
Wat doet de Kerk in Cuba, en hoe ver kan zij gaan om dit lijden te verlichten?
Het sleutelwoord hier is begeleiden, met de mensen zijn in hun lijden. Zoals Mozes deed met het volk van Israël, toen hij hen bevrijdde uit de slavernij. Er zijn veel mensen, religieuzen, priesters, bisschoppen en leken, die zich inzetten om hen die lijden te begeleiden, hen op te beuren en hoop te geven in zo’n droevige tijd. Een deel van deze hulp is materieel, zoals het werk dat wordt verricht door de missie van Caritas Cuba, of organisaties zoals Kerk in Nood (ACN), die veel hulp bieden. De Kerk begeleidt hen ook, luistert naar hen, staat naast hen die lijden en geeft hun geestelijke en materiële steun.
Kunnen wij zeggen dat Christus de ware hoop is die het Cubaanse volk in deze tijd nodig heeft?
Het is waar dat Christus onze enige hoop is. Hij is “de hoop die niet tekortschiet.” Maar omdat het zo slecht gaat, is die hoop wel afgenomen. Vooral de jongeren, die zich overweldigd voelen, willen het land alleen maar verlaten. Maar Jezus heeft woorden van hoop, de Kerk en haar sociale leer kunnen de gevallen hoop van het Cubaanse volk doen herleven. De Kerk is een toevluchtsoord van hoop, om zich met de Heer te verbinden en de wonden van de marxistische ideologie te helen.
Wat kunnen wij vanuit het buitenland doen om de Kerk in deze missie van hoop te helpen steunen?
Wees een stem voor hen die geen stem hebben, om te laten zien wat er gaande is in Cuba. Want na 11 juli is Cuba uit de nieuwscyclus verdwenen. De situatie is echter een stuk slechter geworden, niet alleen door de oorlog in Oekraïne, maar ook door jarenlang wanbeleid. Daarnaast is gebed essentieel. Uiteraard is materiële hulp, via organisaties en stichtingen als Kerk in Nood, cruciaal. Als God het wil, zal Kerk in Nood doorgaan met haar steun, zodat Cubanen niet het gevoel hebben dat ze er alleen voor staan.
