“Velen hebben Syrië moeten verlaten, omdat niemand kan leven in een oorlog, onder bombardementen,” vertelde de kardinaal aan de pauselijke stichting Kerk in Nood (ACN). “Deze migratie vermindert het aantal christenen, die in het Midden-Oosten hebben bijgedragen aan de vorming van een gematigde islam. Als het Midden-Oosten leegloopt van christenen, zullen moslims hun gematigdheid verliezen,” zei de kardinaal tijdens een interview in Bkerke, de bisschopszetel van het Maronitische katholieke patriarchaat van Antiochië in Libanon. Hij herhaalde daarmee de boodschap van seminaristen in Libanon die zich willen inzetten voor vrede in eigen land.
Leegloop christenen
Patriarch Raï betreurt het dat in Libanon “ook veel christenen en moslims hebben moeten emigreren, omdat het gebrek aan vrede en veiligheid en de economische en financiële situatie iedereen treft. De positieve kant hiervan is dat ze hun leven opnieuw kunnen beginnen en hun geloof met zich mee kunnen dragen over de hele wereld. Maar het negatieve is dat Libanon leegloopt van christenen.”
“Staten moeten hun perspectief veranderen. Het gaat er niet om te focussen op het aantal christenen, maar op de waarde die de aanwezigheid van christenen toevoegt,” legt hij uit aan Kerk in Nood (ACN).
Geen ‘tweederangs burgers’
Terwijl in landen als Irak, Syrië en Jordanië, die moslimstaten zijn, christenen worden 'getolereerd' en slechts als 'tweederangs burgers' worden beschouwd, is er in Libanon scheiding van kerk en staat. “Er is respect voor God en er worden geen wetten aangenomen die in strijd zijn met de christelijke of islamitische leer. Daarom zien de christenen in het Midden-Oosten Libanon als een bron van hoop.”
Libanon is het enige land in de regio waar christenen geen minderheid vormen, waardoor er een model van coëxistentie is. “Er zijn christenen en moslims over de hele wereld, maar in Libanon wordt hun aanwezigheid gegarandeerd door de grondwet. Als een regering tegen deze co-existentie zou handelen, zou ze buiten de wet vallen. De Libanese grondwet garandeert de aanwezigheid van christenen,” benadrukt de kardinaal.
Christenen nodig voor vrede Midden-Oosten
“Het Libanese model omvat christelijke en islamitische waarden en daarom kunnen ze in dit land naast elkaar bestaan. We willen dat dit zo blijft en dat alle Libanese moslims en christenen in Libanon kunnen blijven. Hetzelfde geldt voor Syrië en Irak. We willen dat de christenen en de moslims blijven, omdat deze gezamenlijke manier van leven leidt tot een gematigde islam. Het gevaar bestaat dat christenen en moslims zullen emigreren, en wie zal dan Syrië controleren? Wie zal Irak controleren? Wie zal Egypte controleren? Niemand weet het.”
Kardinaal Raï noemt het voorbeeld van de onderwijssector, waar weldoeners van Kerk in Nood (ACN) in 2024 meer dan 160 scholen hebben gesteund. In Libanon brengen veel moslims hun kinderen naar katholieke scholen, omdat ze model staan voor co-existentie. “In het zuiden, op onze katholieke scholen, zijn alle leerlingen moslims. En ze houden niet op om de waarde van het gemeenschappelijke leven, de waarde van gematigdheid, aan te bieden. Deze scholen doen er alles aan om open te blijven, vooral in de bergen, voor het welzijn van de burgers.”
Economische moeilijkheden
Libanon heeft een bevolking van 5.364.482 inwoners, volgens officiële cijfers uit 2024. In 2011 nam het de 79e plaats in op de Human Development Index van de Verenigde Naties. Deze combineert economische ontwikkeling met indicatoren zoals onderwijs, gezondheid en inkomen. In 2025 was Libanon gedaald naar plaats 102 van de 193 geanalyseerde landen. In mei 2024 waarschuwde de Wereldbank zelfs dat het armoedeniveau in Libanon was gestegen van 12% van de bevolking in 2012 naar 44% in 2022.
Het land lijdt al jaren onder een delicate economische situatie, die alleen maar erger werd door de explosie in de haven van Beiroet op 4 augustus 2020. De crisis heeft geleid tot een “braindrain.” Ongeveer 77.000 mensen verlieten het land sinds 2021, voornamelijk professionals tussen de 25 en 40 jaar.
Christenen krijgen alleen hulp van Kerk
Volgens patriarch Bechara Raï lijden alle Libanezen, zowel christenen als moslims, onder de gevolgen van de economische en financiële crisis in het land. “Maar moslims krijgen hulp uit andere moslimlanden, terwijl de christenen in Libanon alleen kunnen rekenen op de Kerk, die veel minder middelen heeft. Daarom zijn ze ellendig. De christenen zijn arm en dat heeft gevolgen voor zaken als de toegang tot voedsel, medicijnen en gezondheidszorg.”
“Maar ons volk is een volk van gebed, een godvrezend volk. Onze kerken zitten vol jongeren, mensen die bidden, en dankzij dit gebed kan Libanon weer opstaan. De christenen van het Midden-Oosten hebben een missie, om samen met de moslims te getuigen van het christendom in en voor dit gemartelde Midden-Oosten. Dit is waar onze missie is, en dit is waar we zullen blijven,” stelt hij bemoedigend vast.
De patriarch herinnert eraan dat de christenen in het Midden-Oosten “de bewakers zijn van de wortels van het christendom in het Heilige Land, van het christelijk geloof dat sinds de eerste eeuw in Syrië, Irak, Libanon en Jordanië en in het Heilige Land aanwezig is. De eerste gemeenschappen die het geloof volgden leven hier en we moeten hen helpen te blijven en niet te vertrekken,” stelt hij.
Dankbaar naar weldoeners
Kardinaal Bechara Boutros Pierre Raï(85) werd op 25 maart 2011 gekozen tot patriarch van Antiochië en het Oosten van de Maronitische Kerk. Volgens officiële kerkstatistieken telde de Maronitische Kerk eind 2022 3,5 miljoen gelovigen, die door bijna 1400 priesters en 42 bisschoppen werden gediend. Sinds zijn verkiezing heeft hij zowel voor noodhulp als pastorale zorg veel met Kerk in Nood (ACN) samengewerkt.
“Ik ken de pontificale stichting Kerk in Nood goed, omdat zij veel projecten in Libanon heeft gesteund en dat nog steeds doet. Ik groet u met eerbied en dankbaarheid voor alles wat u doet, zowel voor de christenen in het Oosten en Libanon, als voor christenen over de hele wereld,” besluit de kardinaal met een woord van dankbaarheid richting alle weldoeners van Kerk in Nood (ACN).
Op dit moment voert Kerk in Nood campagne voor zomerkampen in Libanon, een welkome en noodzakelijke tijd voor kinderen en hun ouders om op te laden. Deze kampen betekenen meer dan plezier: ze helpen kinderen wortelen in hun thuisland, sterken hun geloof en geven hoop op een toekomst. Juist nu, in een tijd waarin zoveel christelijke families Libanon noodgedwongen verlaten, is dit van levensbelang. Klik hier als u meer wilt weten.
