“Als herder van het bisdom voel ik veel pijn omdat ik niet in staat ben om alle christenen te bezoeken vanwege het gebrek aan veiligheid. Maar toen de lokale christelijke leiders me via de priesters vertelden dat het nu mogelijk was om sommige regio’s te bereiken, vertrok ik onmiddellijk. Ik werd hartelijk verwelkomd in een sfeer van vreugde en hoop,” vertelt de bisschop van Pemba na een recent bezoek aan gemeenschappen die de afgelopen jaren zijn aangevallen door islamistische terroristen.
Miljoen mensen ontheemd
In een bericht aan Kerk in Nood (ACN) sprak bisschop António Juliasse over de vreugde van de mensen over zijn bezoek, maar ook over hun diepe pijn. Recent kon de bisschop de gemeenschappen Nangololo, Litingina, Imbuho, Chilinde en Mueda bezoeken, die sinds 2017 te lijden hebben onder de opstand van milities die gelieerd zijn aan Islamitische Staat (IS). In de provincie Cabo Delgado, een gebied dat overeenkomt met het bisdom Pemba, heeft het geweld geleid tot ongeveer 5.000 doden en een miljoen ontheemde mensen.
Vormselviering
“We zijn erin geslaagd om de Mis op te dragen en het Sacrament van het Vormsel toe te dienen in de parochie van het Heilig Hart van Jezus in Nangololo, die in november van dit jaar haar honderdjarig bestaan viert. Deze parochie is een centrum van evangelisatie geweest in het noordelijke deel van het bisdom. Ze werd oorspronkelijk gesticht door missionarissen van Montfort, maar sindsdien hebben andere missionarissen en diocesane geestelijken haar gediend,” legt de bisschop uit.
Mis in de ruïnes
Naast een kerk bevatte de missie in Nangololo klaslokalen, een kliniek, een radiostation, trainingscentra en een waterput. Maar tijdens een aanval in 2020 werd bijna alles vernietigd door de opstandelingen. Desondanks kwamen de gelovigen samen met de bisschop in de ruïnes van de missie om de Mis op te dragen. “Overal waar ik kwam, vierden we de Mis op deze manier: in de open lucht, tussen de ruïnes van de kerken die verwoest en vernield waren,” aldus bisschop Juliasse. “Het is erg pijnlijk om de ruïnes te zien van gebouwen die zo lang een uitdrukking waren van het geloof van mensen. Nu is er niet veel meer over behalve de wrakstukken.”
Angst en honger
De opstand heeft geleid tot een algemene sfeer van angst en ook tot ernstige honger. “Overal heerst angst en onzekerheid over de toekomst. Er is nog steeds veel lijden. Veel mensen leven nog steeds in kampen voor ontheemden, hoewel er tegenwoordig minder humanitaire hulp is. Maar zonder veiligheid durven mensen niet op hun velden te gaan werken, die vaak een paar kilometer van de dorpen liggen. Ze zijn bang aangevallen te worden. Dat betekent dat de productie laag is, wat leidt tot honger en ook omdat de andere diensten niet goed werken. De situatie is dus nog steeds erg ingewikkeld,” legt bisschop Juliasse uit.
Hoopvol en vrijgevig
Toch is er hoop. “Het is door het geloof in God en de hoop dat deze oorlog op een dag zal eindigen, dat deze mensen hun lijden kunnen doorstaan,” legde de bisschop uit. “Mijn ervaring tijdens dit bezoek was troostend. Ondanks de grote moeilijkheden waarmee de mensen leven, zijn ze sterk in het geloof en heeft de Heer hen gezegend met Zijn genade. Zelfs in hun grote armoede zijn ze onderling heel vrijgevig. Ik verwachtte geen collecte, gezien hun toestand, maar ik kreeg een overvloed aan producten, als een uiting van een volk dat hun herder verwelkomt en het weinige dat ze hebben met hem wil delen. Ik was hierdoor diep ontroerd.”
Dankbaar om hulp weldoeners
Kerk in Nood steunt de kerk in Pemba al vele jaren. Projecten met het lokale bisdom omvatten brandstofvoorziening en financiële steun voor priesters, maar ook hulp voor binnenlandse ontheemden, levensonderhoud voor 60 vrouwelijke religieuzen en 17 priesters, financiering van de opleiding van 48 seminaristen en geestelijke steun voor slachtoffers van terrorisme. De weldoeners van de stichting hebben ook geholpen bij het financieren en produceren van radioprogramma’s, die in deze context een cruciaal middel voor evangelisatie zijn.
“Ik ben iedereen dankbaar die ons steunt en ons in staat stelt dicht bij de mensen te zijn,” zei de bisschop in zijn boodschap. “Kerk in Nood heeft onze priesters op deze manier geholpen, zodat ze geestelijke steun kunnen geven aan hen die lijden, en ik wil mijn dank uitspreken aan iedereen die heeft bijgedragen om dit mogelijk te maken. Hartelijk dank!”
