“Deze periode van vervolging is een tijd van boetedoening; in Nicaragua leven we in terreur, angst en bezorgdheid. Psychologen hier zeggen dat de hele bevolking aan hetzelfde lijdt”, zegt Maria, een Nicaraguaanse gelovige, wiens naam is veranderd uit angst voor represailles, in een gesprek met de katholieke hulporganisatie Kerk in Nood (ACN).
In de gaten gehouden
“Demonstraties en devoties zoals de kruisweg of processies zijn verboden. Parochies kunnen niet meer de straat op, zoals voorheen altijd het geval was. Priesters worden vervolgd en mensen komen naar de Mis om hun preken op te nemen. Niemand kan in het openbaar vragen om de vrijlating van bisschop Rolando Álvarez”, aldus Maria. “Ik ben lid van een wekelijkse gebedsgroep en onlangs hebben we gemerkt dat we in de gaten worden gehouden door een lid van een paramilitaire groep die duidelijk gewapend is met een pistool onder zijn shirt”.
Nicaragua heeft een zeer sterke cultuur van volksdevoties. Openbare processies door stadswijken en op het platteland zijn een manier voor de gelovigen om hun geloof te versterken en uit te dragen sinds het Christendom deze Centraal-Amerikaanse staat bereikte. Maar voor het eerst in de geschiedenis van het land heeft de regering deze geloofsuitingen beperkt op een manier die zelfs niet voorkwam tijdens de ergste tijden van de dictatuur in de jaren tachtig.
Klop op de deur
Volgens lokale bronnen waarmee Kerk in Nood (ACN) contact heeft – en die om veiligheidsredenen ook anoniem blijven, hebben politieagenten op de deuren van parochies geklopt om mensen persoonlijk te informeren over het verbod. De reactie van de Nicaraguaanse gelovigen tijdens deze “kruisweg” die het land momenteel doormaakt, is het vinden van persoonlijke vormen om zich met het kruis van Christus te verenigen. “Toch blijven we zoeken naar manieren van offers brengen: via het sacrament van de biecht, het bidden van de kruisweg thuis, in de parochies, door naar de Mis te gaan op zondag… We komen ook samen voor gebed via Zoom en WhatsApp of kijken naar preken op YouTube of Facebook. Als volk blijven we vertrouwen hebben in onze God”, zegt Maria.
Angst te worden uitgezet
Uit angst voor beschuldigingen van burgerlijke ongehoorzaamheid hebben veel priesters de reikwijdte van hun activiteiten en hun preken beperkt. De bisschoppen zijn er door de president publiekelijk van beschuldigd de dood in Nicaragua te bevorderen en zijn uitgemaakt voor zonen van de duivel. Onlangs heeft Ortéga op de nationale radio bisschop Rolando Álvarez, die tot 26 jaar gevangenisstraf is veroordeeld omdat hij weigerde het land te verlaten, “arrogant” en een “idioot” genoemd.
De situatie in de bisdommen Matagalpa en Estelí, die beide onder de hoede stonden van bisschop Álvarez en die nauwlettend in de gaten worden gehouden, is zeer moeilijk; maar in het hele land leven katholieken in angst dat hun priesters en bisschoppen worden gearresteerd en uitgezet, volgens berichten die door Kerk in Nood (ACN) zijn verzameld.
Ook congregaties verlaten land
Naast de diocesane geestelijkheid lijden ook leden van religieuze ordes onder de gevolgen van het regeringsbeleid om de Kerk het zwijgen op te leggen. Nadat de Missionarissen van Liefde, gesticht door Moeder Teresa van Calcutta, uit het land zijn gezet, hebben andere vrouwelijke religieuze ordes zoals de Trappisten en een groep religieuze zusters uit Puerto Rico besloten Nicaragua te verlaten onder druk van de staat. Volgens bronnen van Kerk in Nood (ACN) heeft de regering in veel gevallen religieuze ordes belet donaties te aanvaarden om hun liefdadigheidswerk uit te voeren en voor de meest behoeftigen te zorgen. Ook heeft zij missionarissen met verblijfsvergunning geweigerd of het Nicaraguaanse staatsburgerschap ingetrokken.
“Niet verlamd raken door angst”
Nicaraguaanse katholieken ervaren de situatie met verdriet, pijn en een gevoel van onmacht. Maar ondanks alle moeilijkheden blijven de kerken, en vooral de kapellen van de eeuwigdurende aanbidding, bezocht worden door de gelovigen. “Ondanks alle pesterijen in onze parochies blijft onze devotie heel sterk. Nicaraguanen hebben drie grote liefdes: Jezus in de Eucharistie, Onze Lieve Vrouw van de Onbevlekte Ontvangenis en onze herders (de Heilige Vader, de bisschoppen en de priesters). Onze gebeden zijn met hen”, zegt Maria tegen Kerk in Nood (ACN). “We zijn niet verlamd door terreur. We vertrouwen erop dat de kreten van het volk door God gehoord zullen worden. Zolang we op onze knieën kunnen gaan zitten en onze handen kunnen opheffen in gebed tot God, voor wie alles mogelijk is, zullen we niet verlamd raken door angst”, aldus de jonge Nicaraguaanse katholiek.
