Hoe staan de Christenen in het Heilige Land er vandaag voor?
De Christenen van het Heilige Land leven de afgelopen 75 jaar in dezelfde situatie, met alle hoogte- en dieptepunten van de lokale en internationale politiek. Enerzijds voelen zij optimisme met de terugkeer van pelgrims, die hier drie jaar lang niet konden komen vanwege de pandemie. Anderzijds maken zij zich zorgen over de terugkeer van Netanyahu aan de macht, en vooral over zijn coalitie met extreem-rechtse partijen. Er bestaat internationale bezorgdheid dat de Religieuze Zionistische Partij met haar twee uiterst rechtse protagonisten, Bezalel Smotrich en Itamar Ben Gvir, de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever wil uitbreiden en de Tempelberg – die door de moslims Al Aqsa wordt genoemd – wil delen. Dit zou een uitbarsting van geweld kunnen veroorzaken. De tweestatenoplossing is nu bijna dood en dreigt begraven te worden.
Schept de naderende kerst een bijzondere sfeer?
De mensen kijken natuurlijk erg uit naar de Kerstperiode, vooral de bevolking van Bethlehem. De stad en haar inwoners worden dan – zij het slechts voor enkele dagen – onderwerp van lokale en internationale aandacht. In Jeruzalem steken we een dennenboom aan in de Nieuwe Poort (dat deden we eerder een paar jaar in de Jaffapoort, maar die werd aangevallen). De Christenen van Gaza moeten een vergunning krijgen om de heilige plaatsen te bezoeken, waaronder Bethlehem. Ze zijn erg blij als ze kunnen gaan, maar helaas krijgen ze niet altijd een vergunning.
Op 8 juni, na 20 jaar juridische strijd, hebben joodse kolonisten twee hotels aangekocht in de christelijke wijk van Jeruzalem. Ziet u dat als een bedreiging voor de Christenen?
Het geschil over de twee hotels heeft een politieke dimensie, omdat het beantwoordt aan een Israëlische visie om de joodse aanwezigheid in de Oude Stad te versterken. Het heeft ook een religieus aspect. De meeste religieuze processies naar het Heilig Graf en bijna alle pelgrims komen langs de twee hotels. De controle van deze plaatsen door kolonisten kan gevolgen hebben voor de processies en voor de vrije doorgang van pelgrims, aangezien de Haredim, of ultraorthodoxe Joden, in het verleden soms hebben gespuugd op mensen die een kruis droegen. De angst betreft niet de Joden als zodanig, maar de ultraorthodoxen of de kolonisten.
Is deze beweging om de Joodse aanwezigheid in de Oude Stad te versterken recent?
Nee, deze visie bestaat al sinds de Zesdaagse Oorlog (5 tot 10 juni 1967). Maar het judaïseringsproces is geleidelijk en gaat door.
Heeft u het gevoel dat de exodus van Christenen uit het Heilige Land versnelt?
De exodus van Christenen is al meer dan een eeuw aan de gang, om dezelfde politieke, economische en sociale redenen. Toch vervallen we niet in pessimisme. Hoewel het percentage Christenen daalt, neemt het totale aantal toe. In Israël en Palestina waren er in 1848 ongeveer 21.500 Christenen, wat neerkwam op 10% van de bevolking van heel historisch Palestina. Nu zijn we minder dan 2%, maar het aantal Christenen is meer dan 230.000, buitenlandse werknemers niet meegerekend. Maar het is waar, de politieke en economische situatie heeft invloed op het vertrek van Christenen, vooral die van Palestina.
Wat stelt de Kerk voor om jongeren aan te moedigen om te blijven?
Wij proberen de jongeren te zeggen dat het een roeping en een voorrecht is om geboren te worden in het Heilig Land en hier te wonen. We hebben huizen gebouwd voor jonge koppels, humanitaire hulp uitgedeeld. We beheren veel uitstekende katholieke scholen om zowel Christenen als niet-Christenen te onderwijzen. Al deze initiatieven kunnen mensen ervan weerhouden te vertrekken, maar het is niet genoeg. Goed werk vinden en in vrede leven zijn twee prioritaire elementen. Die hangen niet af van de Kerk.
Zoals in de meeste landen van het Midden-Oosten steunt Kerk in Nood de bevolking met pastorale hulpverlening. Verder steunt de stichting twee initiatieven voor interreligieuze dialoog: het ene wordt geleid door de Joodse organisatie JCJCR, het andere – Al Liqa – door Arabische Christenen. ACN financierde vorig jaar in totaal 14 projecten in het Heilige Land.
