Mexico wordt beschouwd als een van de meest gewelddadige en gevaarlijke landen ter wereld. Volgens een rapport over criminaliteit in Mexico, van het nationale burgerobservatorium van het land, waren er in de eerste helft van 2023 15.560 slachtoffers van opzettelijke moord, waarvan 70,2% met vuurwapens werd gedood, een misdaad die onder de huidige Mexicaanse regering met 52% is toegenomen.
Vermissingen
Mexico heeft ook een zorgwekkend probleem met vermissingen. Tussen 1 december 2018 en 30 juni 2023 zijn 43.119 mensen als vermist opgegeven en niet teruggevonden. Straffeloosheid en gebrek aan gerechtigheid voor de families van de slachtoffers vergroot enkel de pijn en angst die met zo’n situatie gepaard gaan. Huiselijk geweld heeft ook ongekende hoogten bereikt: in het eerste halfjaar van 2023 werd een recordaantal gevallen van huiselijk geweld geregistreerd, met elke minuut twee geopende onderzoeken.
Priesters doelwit
Dit geweld heeft ook de Kerk getroffen. In de afgelopen twee jaar werden vijf priesters vermoord. Het meest recente slachtoffer, pr. Javier García Villafaña, werd vermoord in de staat Michoacán toen hij op weg was om een Mis op te dragen. Een dag eerder ontsnapte aartsbisschop Faustino Armendáriz Jiménez van Durango ternauwernood aan een aanslag op zijn leven in zijn eigen kathedraal. En een maand later werden twee catechisten neergeschoten toen ze op weg waren naar een eucharistische processie in de staat Oaxaca.
Nationale dialoog voor vrede
De moorden op de Jezuïeten Javier Campos en Joaquín Mora in de gemeenschap van Cerocahui, Chihuahua in Mexico waren de aanleiding voor de Kerk om het initiatief te nemen. Geconfronteerd met de dringende noodzaak om effectieve maatregelen te nemen om de misdaad te bestrijden en de bevolking te beschermen, bundelden de Kerk en maatschappelijke organisaties hun krachten.
Daartoe werden eerst in het land 1.002 gesprekken en 50 nationale vredesfora georganiseerd. Van 21 en 23 september hielden de Mexicaanse Bisschoppenconferentie, de Conferentie van Religieuzen van Mexico (CEM), de Jezuïeten en de Bisschoppelijke Commissie voor de Leken vervolgens een Nationale Vredesdialoog, die werd ondersteund door Kerk in Nood (ACN).
Succesvolle maatregelen
In totaal namen 1.300 mensen dagelijks deel aan dit project, dat de stemmen liet horen van zakenlieden, migranten, inheemsen, academici, landarbeiders, moeders van vermiste personen en het algemene publiek. Daarbij werden 298 succesvolle maatregelen voor vredesopbouw besproken.
In een gesprek met Kerk in Nood legt bisschop Ramón Castro Castro, secretaris-generaal van de CEM, uit dat de katholieke Kerk in Mexico een leidende rol heeft gespeeld in de Nationale Vredesdialoog. Deze werd niet alleen binnen de Kerk gevoerd, maar ook in een oecumenische bijeenkomst met Joden, Boeddhisten, Moslims, Evangelische en Pinksterbewegingen. Daarnaast werd met politie en met leden van de regering gesproken, wat van enige invloed kan zijn op het beëindigen van het geweld in Mexico.
Slachtoffers zijn niet alleen
Monseigneur Ramón Castro, die ook bisschop is van Cuernavaca – een van de meest gewelddadige bisdommen van het land – gelooft dat vrede mogelijk is, en dat de Kerk bijdraagt aan het leggen van stevige fundamenten om die vrede te bereiken: “Ons werk wordt ondersteund door de pijn van de slachtoffers. We willen hen laten weten dat ze niet alleen zijn, dat er voldoende energie, vrijgevigheid en intelligentie in Mexico is om onze realiteit te transformeren en deze donkere periode, die ons allemaal genoeg schade heeft berokkend, te boven te komen”.
Burgerakkoord
Als klap op de vuurpijl van de Nationale Dialoog werd een document ondertekend, het Burgerakkoord voor de Vrede, dat door specialisten is opgesteld en waarin wordt opgeroepen tot het stoppen van onverschilligheid en geweld, en tot het bevorderen van acties die in het hele land kunnen worden uitgevoerd, zoals de oprichting van een Nationaal Vredesnetwerk om de uitvoering van een Nationale Vredesagenda in verschillende sociale sectoren aan te moedigen. “We zeggen niet alleen ‘genoeg!’, we zeggen ook dat de tijd is gekomen om te handelen!”, aldus het document.
Dank aan weldoeners Kerk in Nood
Tijdens zijn gesprek met bedankte bisschop Castro de weldoeners van Kerk in Nood voor de steun die de hele Nationale Vredesdialoog mogelijk maakte. “We mogen de hoop niet verliezen om werklieden van de vrede te zijn. We mogen ons niet laten verslaan door het kwaad. Een meerderheid van ons wil wat goed is. We moeten de woorden van paus Franciscus in Mexico herhalen om ‘niet gewend te raken aan geweld’, want dat maakt ons gevoelloos voor de pijn die veroorzaakt wordt door alle criminaliteit, wat het ergste is dat het menselijk hart kan overkomen”, zei hij.
De directeur van Kerk in Nood (ACN) Mexico, Julieta Appendini, legde uit dat de steun aan de Nationale Vredesdialoog een concrete manier was om bij te dragen aan vredesopbouw in Mexico. “Kerk in Nood zal de Kerk in Mexico blijven helpen tijdens de vredesopbouwprocessen.”
