Leraren in Libanon erkennen dat onderwijs geen baan is, maar een missie. Maar deze missie wordt steeds moeilijker te realiseren nu het land in zijn neerwaartse spiraal van economische crisis blijft zitten. “Ik ben getrouwd, ik heb drie kinderen. Als ik nu alleen leraar ben, kan ik ze niet geven wat ze nodig hebben. Ik moet met meerdere banen jongleren om voor hen te zorgen. Dit kost tijd, zodat ik mijn lessen niet zo goed kan voorbereiden als vroeger”, legt Jessi uit, tijdens een online conferentie georganiseerd door Kerk in Nood (ACN).
Onderwijs altijd een missie
Jessi’s taak wordt verergerd door het feit dat de studenten nu meer aandacht nodig hebben, omdat de crisis en de gevolgen daarvan voor het gezin hen met psychologische problemen opzadelen. Ondanks de beperkingen, zoals onvoldoende geld voor buitenschoolse activiteiten en tekorten aan elektriciteit, waardoor het licht en de verwarming elke dag rond 14.30 uur uitgaan, doen de leraren wat ze kunnen. “Het is een overlevingssituatie. Het gaat niet om welvaart of groei, maar om overleven. We overleven nauwelijks hier in Libanon. Onderwijs is voor ons nooit een baan geweest, altijd een missie. Maar nu is het erg moeilijk om door te gaan met deze missie.”
Docenten vertrekken massaal
Geconfronteerd met deze moeilijkheden, en vaak niet in staat om voor hun eigen gezin te zorgen, vertrekken docenten massaal naar het Westen of naar de Golfstaten. Degenen die blijven, kunnen niet vertrekken of willen hun vaderland niet verlaten. Robert Keyrouz heeft twee kinderen in Saint Coeurs Ain Naim en rekent zichzelf tot die laatste groep. “Ik heb twee mogelijkheden om naar Dubai en Abu Dhabi te verhuizen, maar dat zou betekenen dat mijn kinderen loskomen van hun katholieke opvoeding. Ik heb ook een Frans paspoort, maar ik wil Libanon niet verlaten, zelfs niet met de crisis, omdat we van Libanon houden en in Libanon willen blijven. We moeten elkaar helpen. Dat heeft Jezus ons geleerd”, legt hij uit tijdens de Kerk in Nood-conferentie.
Als PHD-houder en universitair professor verdiende Robert het equivalent van ongeveer 3.500 dollar per maand. Nu, met de devaluatie van het Libanese pond, is zijn salaris ongeveer 150 waard. “Als mensen zoals ik het al moeilijk hebben, hoe moet het dan met iemand met een lager salaris? Het is een rampzalige situatie.”
Christenen in hun thuisland houden
De 320 katholieke scholen in Libanon bieden hoogwaardig onderwijs aan ongeveer 200.000 leerlingen. Negentig van deze scholen worden zogenaamd medegefinancierd door de staat, maar de regering is in 2017 gestopt met het betalen van haar beloofde aandeel. Momenteel overleven de scholen alleen dankzij de steun van organisaties als Kerk in Nood, die lesgeld en subsidies voor leraren verstrekken, boeken en materialen betalen en de scholen helpen zonnepanelen te installeren om niet afhankelijk te zijn van brandstof.
Pater Youssef Nasr, lid van de Basiliaanse orde en algemeen secretaris van de vereniging van katholieke scholen in Libanon, legt uit dat de Kerk deze missie als meer dan louter educatief beschouwt. Meer ook dan een kans om leerlingen christelijke waarden bij te brengen. Het gaat om het voortbestaan van de vele christelijke gemeenschappen in het land. “Christenen en moslims leven overal samen. Als onze scholen sluiten, zal de demografie veranderen, omdat christenen hun dorpen zullen verlaten om scholen voor hun kinderen te zoeken. Onze scholen zijn belangrijk om Christenen in hun dorpen te houden, waar ze nu wonen. Dit is een deel van onze missie om Christenen in hun thuisland te houden.”
Vrede te danken aan scholen
Hij gaat echter nog verder en zegt dat de broze vrede die in het land heerst zeer te danken is aan de missie die deze scholen blijven uitvoeren. “Ongeveer 30% van onze leerlingen is Moslim. We hebben onze identiteit, onze waarden, daar zijn we aan gehecht, maar we staan open voor de hele Libanese samenleving, zonder discriminatie. Tegelijkertijd zijn onze scholen een ruimte voor een levende dialoog met de rest van de gemeenschap, en om te beseffen dat we samen kunnen leven zonder problemen. Onze problemen komen misschien van de leiders die het land besturen, maar er is geen probleem onder de bevolking. Onze scholen zijn daar het bewijs van. We kunnen allemaal burgers zijn van een verenigd land”.
Kinderen van hoop
Kerk in Nood heeft toegezegd katholieke scholen in Libanon te helpen, als onderdeel van haar voortdurende inspanningen om de gevolgen van de economische crisis op te vangen en ervoor te zorgen dat de christelijke aanwezigheid in het land blijft bestaan, ten voordele van het hele Midden-Oosten. “Zonder Kerk in Nood zouden we onze scholen moeten sluiten, vooral de kleine scholen in de dorpen. Kerk in Nood doet goed werk en helpt meer dan 150 scholen in Libanon. Ze concentreren zich op de arme scholen en die in de periferie. Ik wil iedereen bij Kerk in Nood bedanken, alle weldoeners, we rekenen op u en zonder u kunnen we niet doorgaan, want zonder u kunnen we de armen niet steunen. We staan voor een moeilijke taak en we hebben uw hulp nodig om onze missie voort te zetten”, zegt pater Youssef.
“Ondanks de crisis verliezen we de hoop niet”, benadrukt hij, “we rekenen op God, en we weten heel goed dat God ons niet zal verlaten, we zullen de crisis overwinnen omdat we geloven dat het onze missie is, en we zijn niet alleen. God is met ons, en jullie zijn met ons, en uiteindelijk zullen we sterker zijn en onze missie voortzetten.”
