De patriarchen en hoofden van lokale Kerken in Jeruzalem hebben een officiële verklaring uitgegeven waarin ze de meest recente poging van de gemeente Jeruzalem veroordelen om kerken te dwingen de gemeentelijke belasting te betalen die bekend staat als “Arnona”. Volgens de verklaring, uitgegeven op 19 februari, zijn de acties van de gemeente “juridisch dubieus en moreel onaanvaardbaar.”
Dwangbevel met grote consequenties
De lokale overheid heeft een gerechtelijk bevel uitgevaardigd tegen het Patriarchaat van de Armeens-Apostolische Kerk. Als dit dwangbevel succesvol is, zal de gemeente de eigendommen van de Kerk overnemen vanwege vermeende onbetaalde belastingen. De Armeens-Apostolische Kerk is een van de kleinste Kerken met een historische aanwezigheid in het Heilige Land. Ook de katholieke Kerk en de Grieks-orthodoxe Kerk worden echter door deze kwestie getroffen. Over de vraag of kerken vrijgesteld moeten worden van bepaalde belastingen, waaronder Arnona, wordt al tientallen jaren gedebatteerd.
De relaties tussen de christelijke kerken en de staat in Israël worden geregeld door een overeenkomst die bekend staat als de “status quo.”, Deze dateert nog uit de tijd van het Ottomaanse Rijk. Maar “de status quo-overeenkomst is een politieke verklaring”, aldus Sami el-Yousef, CEO van het Latijns Patriarchaat van Jeruzalem, in gesprek met Kerk in Nood (ACN). “Als je naar de eigenlijke wet kijkt, is er niets dat zegt dat onze instellingen zijn vrijgesteld. Als we naar de rechter stappen, zullen we waarschijnlijk verliezen. De kwestie vereist dus een politieke oplossing. Maar alle kerken zullen failliet gaan als we volgens de wet moeten betalen.”
Lange onderhandelingen
“Kerken worden onder druk gezet als het gaat om het betalen van belastingen. De gesprekken tussen het Vaticaan en de staat Israël begonnen in 1994 en hadden in 1996 afgerond moeten zijn, maar ze zijn nog steeds aan het onderhandelen,” legt Sami el-Yousef uit.
In het specifieke geval van het Armeens Patriarchaat beweren de kerken echter dat de gemeente de juiste procedure niet heeft gerespecteerd. “Bijzonder verontrustend is de poging van de gemeente om een schuldbekentenis af te dwingen zonder gerechtelijk onderzoek. Dit in weerwil van de regeringscommissie die is opgericht om in goed vertrouwen over dergelijke zaken te onderhandelen.” Een gezamenlijke verklaring van de patriarchen en hoofden van lokale kerken in Jeruzalem stelt dat deze “roekeloze zet” het orthodoxe Armeense patriarchaat in gevaar brengt en een precedent schept dat christelijke instellingen in het hele Heilige Land in gevaar zou kunnen brengen.
Gemeente eiser, rechter en uitvoerder
In een afzonderlijke verklaring klaagt het Armeense Patriarchaat dat het bedrag dat door de incassomedewerker van de gemeente wordt geëist, verwijst naar vermeende schulden die dateren uit 1994, maar de verjaringstermijn negeert en eigendommen omvat die in feite worden verhuurd aan de gemeente zelf, die miljoenen shekels aan achterstallige huur verschuldigd is. De incassomedewerker wordt ervan beschuldigd “als eiser, rechter en uitvoerder op te treden, alles in één en de belangen van zijn werkgever - de gemeente - te dienen”.
George Akroush, directeur van het ontwikkelingskantoor van het Latijns Patriarchaat in Jeruzalem, legt Kerk in Nood uit hoe de gemeente werkt. “We hebben grote organisaties met kerken, conferentiezalen, vormingscentra en misschien een klein pension en een kleine souvenirwinkel. Ze zeggen dat omdat er een pension of souvenirwinkel is, deze belasting moet betalen. Maar ze rekenen het hele gebied mee.”
Tekorten bij sociale diensten kerken
In hun onderhandelingen hebben de kerken de onschatbare sociale rol benadrukt die ze hebben. “Als we gedwongen worden om te sluiten, betekent dit een enorme last voor de staat zelf. Er zijn niet genoeg scholen, bejaardentehuizen, centra voor mensen met een handicap, weeshuizen, culturele centra, ziekenhuizen of andere sociale diensten om de bevolking te dienen”, aldus Akroush.
“De Kerken, die hier al eeuwen waren voordat de staat Israël werd opgericht, bestrijken deze gebieden, en daarom moeten ze worden vrijgesteld. Als Israël deze belastingen oplegt, zullen verschillende diensten worden stopgezet, omdat het voor de Kerk onmogelijk zal zijn om de operaties te betalen. We werken al met een tekort en hebben internationale steun nodig. Dit zou een einde maken aan verschillende vitale diensten die worden verleend aan de allerarmsten. Zij zullen degenen zijn die eronder lijden.”
Bankrekeningen bevroren
In Jeruzalem zijn er vier zaken waarbij katholieke instellingen betrokken zijn en er zijn er meer in andere delen van Israël. “Ze hebben de bankrekeningen van de scholen van het Latijns Patriarchaat in Haifa bevroren. Niemand komt voor ons op, dus moesten we onderhandelen. We zijn erin geslaagd om het bedrag te verlagen van twee miljoen shekels [meer dan €500.000] naar 500.000 NIS (€134.000), door een overeenkomst te tekenen die ons niet verplicht om belastingen te betalen, maar spreekt over gemeentelijke bijdragen. Wat gaat er volgend jaar gebeuren? We hebben niet langer de bescherming die we dachten te hebben,” aldus Sami el-Yousef tegenover Kerk in Nood.
“Dit is een duidelijke poging van de gemeente om het Armeens Patriarchaat te ondermijnen door het economisch onder druk te zetten, met als doel de aanwezigheid van het Patriarchaat in het Heilige Land te verminderen. Een gerechtelijke uitspraak over de vermeende schuld van Arnona zou een gevaarlijk precedent scheppen en zou ook van toepassing zijn op andere christelijke gemeenschappen. Dit zou een zeer negatieve impact hebben op de algemene christelijke aanwezigheid in het Heilige Land,” aldus de verklaring van het Armeense Patriarchaat.
Oproep tot politieke oplossing
In hun eigen verklaring van 19 februari roepen de patriarchen en hoofden van kerken op tot een politieke oplossing. “Het aanvallen van één Kerk is een aanval op alle Kerken. We kunnen niet zwijgen terwijl de fundamenten van ons christelijk getuigenis in het land van Christus' bediening worden aangetast. We roepen premier Benjamin Netanyahu, minister van Binnenlandse Zaken Moshe Arbel en minister Tzachi Hanegbi op om onmiddellijk in te grijpen, alle gerechtelijke procedures te bevriezen en ervoor te zorgen dat de onderhandelingen binnen de bovengenoemde regeringscommissie worden hervat om in de geest van rechtvaardigheid tot een minnelijke oplossing te komen met betrekking tot deze kwestie.”
