Het nieuwe bisdom wordt geleid door bisschop Philippe Jourdan, apostolisch administrator sinds 2005. Hij kwam in 1996 vanuit Frankrijk en verwierf vervolgens de Estse nationaliteit.
Op 1 november 2024, tijdens een toespraak tot de katholieke Kerk van Estland, feliciteerde paus Franciscus haar als voorbeeld van geloof: “In de honderd jaar sinds haar oprichting, heeft de eerste apostolische administratie ondanks tientallen jaren van lijden, bezetting en onderdrukking een bewonderenswaardige erfenis van geloof en naastenliefde nagelaten die de huidige generatie van priesters, religieuzen en lekengelovigen zal voeden.”
Wat is de religieuze situatie in Estland?
Estland is nog steeds een van de meest seculiere landen in Europa. Ongeveer één op de vier mensen zegt gelovig te zijn en de rest zegt geen religieuze overtuiging te hebben. Maar in werkelijkheid geloven veel mensen zonder echt te weten waarin. Interessant is dat, terwijl in de rest van Europa het secularisme toeneemt, dit percentage in Estland de afgelopen 25 jaar vrij stabiel is gebleven.
Waarom zijn er zo weinig katholieken in Estland?
De kerk verdween uit Estland in de 16e eeuw, ten tijde van de lutherse hervorming. Tweeënhalve eeuw lang was het katholicisme verboden en pas in de 19e eeuw dook het weer op. Daarna maakte het land echter 50 jaar Sovjetoverheersing mee. Mede daarom heeft Estland een unieke geschiedenis als scharnier tussen twee werelden die het Katholicisme verwierpen.
Verandert de situatie?
Ja, de katholieke gemeenschap blijft groeien. In 1970 waren we met minder dan tien, nu zijn we met tussen de 7.000 en 10.000. We hebben altijd doopaanvragen gehad, maar de laatste twee of drie jaar zijn de catechumenen steeds jonger. Het lijdt geen twijfel dat de jongeren van nu, sinds Covid en de oorlog in Oekraïne, meer existentiële vragen stellen. Sommigen zijn ook tot het besef gekomen dat het post-Sovjetideaal erg consumentistisch is, wat ze, hoewel begrijpelijk na een periode van grote armoede, niet bevredigend vinden.
Wie vormen tegenwoordig de katholieke gemeenschap in Estland?
De helft bestaat uit “etnische” Estlandse katholieken, ofwel bekeerlingen of kinderen van bekeerlingen, terwijl de andere helft Russischtalig is (30% van de bevolking van Estland is momenteel Russischtalig), deels afkomstig uit Wit-Rusland of Oekraïne, en ofwel van de Latijnse ofwel van de Oosterse ritus. Bovendien hebben we sinds vier of vijf jaar immigranten uit verschillende delen van de wereld.
Waarom werd het eerste bisdom nu opgericht?
Een eeuw geleden, in 1924, creëerde paus Pius XI een apostolisch bestuur. Het was een tijdelijke oplossing, totdat de Kerk groter en gestructureerder werd. Natuurlijk vertraagde 50 jaar Sovjetregime deze groei, maar nu konden we de Kerk in dit land eindelijk een officiële structuur geven. Op dit moment hebben we één bisdom met tien provincies (acht van de Latijnse ritus en twee van de Oosterse ritus) en 15 priesters van verschillende nationaliteiten. Dit is het hoogtepunt van een lange weg waar iedereen erg blij mee is.
Hoe heeft de Lutherse Kerk het nieuws ontvangen?
Met grote vreugde! De oprichting van dit bisdom werd zeer goed ontvangen en kreeg veel aandacht in de lokale pers. De oecumene heeft de laatste jaren veel vooruitgang geboekt, omdat katholieken en protestanten erin geslaagd zijn hun verdeeldheid te overwinnen. Bovendien delen we dezelfde zorgen over sociale kwesties, de oorlog in Oekraïne, enzovoort.
Hoe is het om de leiding te hebben als bisschop van dit nieuwe bisdom?
Natuurlijk is het mijn wens dat we verder groeien, volwassen worden en ons organiseren. Maar bovenal moeten we onze grootste kracht behouden, namelijk het gebed. Soms voelen we ons klein en machteloos, maar de Heer laat ons niet in de steek: we zijn altijd gevoed door de Goddelijke Voorzienigheid. Daarom moeten we onvermoeibaar doorgaan met onze missie om roepingen te bevorderen en voorbodes van hoop te zijn voor iedereen om ons heen.
Foto: Bisdom Tallin
