Kerk in Nood (ACN), een katholieke hulporganisatie die vervolgde en lijdende christenen in ruim 140 landen steunt en jaarlijks rapporten uitgeeft over godsdienstvrijheid en christenvervolging, vraagt op deze dag aandacht voor de slachtoffers, die in Nederland vaak worden vergeten.

“Je hoeft niet vermoord te worden om slachtoffer te zijn; het is voldoende dat je basisvrijheden beperkt worden. Christenen in Mali, Niger, Nigeria en Burkina Faso, om er maar een paar te noemen, leven praktisch in getto’s en beoefenen hun geloof ondergronds”, waarschuwt Thomas Heine-Geldern, uitvoerend voorzitter van Kerk in Nood Internationaal. “De grootste tragedie van allemaal is de onverschilligheid van zovelen ten overstaan van godsdienstvervolging. Wij mogen in deze situatie niet zwijgen.”

Peter Broeders, directeur van Kerk in Nood (ACN) Nederland valt hem bij: “Wij zien hoeveel medechristenen wereldwijd lijden onder een gebrek aan godsdienstvrijheid, maar hoe weinig aandacht dat vaak krijgt. De ontwikkelingen zoals die geschetst zijn in ons laatste rapport over de vrijheid van godsdienst laten zien dat dit ten onrechte is. Op 22 augustus, maar ook op 23 november tijdens RedWednesday hopen we dat ook de slachtoffers van schending van dit mensenrecht de stem krijgen die zij in Nederland vaak niet hebben. De herdenking is dan ook bittere noodzaak.”

“Op 22 augustus gedenken we daarom niet alleen degenen die het leven verloren hebben, maar ook allen die het slachtoffer zijn van discriminatie en zo de directe gevolgen van geweld ondervinden, alsmede de ontheemden, degenen die getraumatiseerd achterblijven en allen die ontvoerd zijn, waaronder sommigen van wie de verblijfplaats onbekend blijft”, legt Heine-Geldern uit. “Naast twee priesters in Burkina Faso en twee in Nigeria, zijn er nog meer dan tien priesters vermist in China, van wie sommigen al maanden, anderen al jaren weg zijn. Laten wij hen niet vergeten.”

In lijn met het rapport over Godsdienstvrijheid Wereldwijd 2021 vraagt Kerk in Nood aandacht voor enkele belangrijke ontwikkelingen:

1. Een gebrek aan internationale reactie op een myriade van islamitische terreurcellen in Afrika. De snelle groei van militante jihadistische groeperingen in de Sahel-regio, maar ook in het zuidwesten van Afrika, is een van de ernstigste problemen waarmee de wereld geconfronteerd wordt. Te midden van de internationale bezorgdheid over de talloze geopolitieke conflicten op andere plaatsen, klimaatverandering en milieurampen, betreurt Kerk in Nood het dat de slachtoffers van religieus gemotiveerd geweld in dit continent te vaak vergeten worden.
2. De bedreiging van de godsdienstvrijheid in het Sahel-gebied heeft ernstige gevolgen, niet alleen voor de leden van de bedreigde religieuze groepen, maar ook voor de groei en ontwikkeling van hele naties. Een duidelijk voorbeeld is Burkina Faso, waar de katholieke Kerk tientallen jaren lang een enorme invloed heeft gehad op de burgermaatschappij door haar belangrijke werk op sociaal gebied, in het onderwijs en de gezondheidszorg, maar waar zij momenteel bijna geen sociaal, educatief, humanitair of pastoraal werk meer kan verrichten buiten de hoofdstad. Ongeveer 80% van het land is ontoegankelijk door de aanwezigheid van jihadistische groeperingen.
3. Een spiraal van geweld in Nigeria. Het land met de grootste bevolking van Afrika heeft te maken met een ongekende omvang van geweld op religieuze basis. Kerk in Nood waarschuwt voor verergering, tenzij de internationale gemeenschap zich verenigt om de problemen aan te pakken en er oplossingen voor te zoeken. Het geweld gaat maar door. In juni werden meer dan 40 onschuldige mensen afgeslacht in een katholieke Kerk en in 2022 werden ten minste 18 priesters ontvoerd, van wie er vier werden vermoord. In mei werd een universiteitsstudente in Sokoto vermoord die door haar collega’s gestenigd en in brand gestoken werd omdat zij beledigende berichten over Mohammed zou hebben gestuurd. Recent pleegden terroristen meerdere aanslagen in Abuja, de hoofdstad. Er wordt op gewezen dat het geweld vaak veroorzaakt wordt door strijd om hulpbronnen, of door etnische rivaliteit, maar de religieuze motivatie van aanslagen door extremistische groepen is duidelijk een steeds grotere factor.
4. Miljoenen ontheemden en vluchtelingen. Veel van de slachtoffers van door religieuze extremisten uitgelokt geweld hebben hun voorouderlijke huizen moeten ontvluchten. ACN schat dat meer dan 15 miljoen mensen momenteel ontheemd zijn in de 12 Afrikaanse landen die in het rapport Godsdienstvrijheid Wereldwijd 2021 van Kerk in Nood worden geïdentificeerd als landen die aan ernstige godsdienstvervolging blootstaan.
5. Een verontrustende toename van het gebruik van seksueel geweld tegen religieuze minderheidsgroepen, inclusief ontvoering, gedwongen huwelijken en bekeringen in landen als Pakistan en Egypte, vormt een ernstig en groeiend probleem dat de wereld niet mag negeren. De grote meerderheid van de slachtoffers zijn minderjarige vrouwen.
6. Een alarmerende toename van religieuze aanvallen in Latijns-Amerika, aangevoerd door Nicaragua, waar de katholieke Kerk in minder dan vier jaar meer dan 190 aanvallen en gevallen van ontheiliging te verduren heeft gekregen: van brandstichting in de kathedraal van Managua, aanslagen op geestelijken en het sluiten van katholieke media, tot de uitwijzing van de Missionarissen van Naastenliefde van Moeder Teresa. In landen als Mexico en Colombia, en ook in Argentinië en Chili, trachten extremistische groepen de kritische stemmen van geestelijk leiders tot zwijgen te brengen en de vrije meningsuiting van geloofsgroepen op het openbare plein te beperken.
7. Opleggen van nieuwe agressieve seculiere ideologieën. In bepaalde liberale democratieën worden de uitingen van godsdienstige overtuigingen in de openbare ruimte steeds meer aan banden gelegd. Er lopen meerdere rechtszaken om intolerantie en discriminatie tegen godsdienstige groepen, hoofdzakelijk christenen, en er worden pogingen gedaan om traditionele godsdienstige opvattingen strafbaar te stellen wanneer die in strijd zijn met seculiere ideologieën.

“Kerk in Nood benadrukt het vitale belang van interreligieuze dialoog om religieus fundamentalisme tegen te gaan. Ook roept de organisatie religieuze leiders, politici en media op om een cruciale rol te spelen bij de opbouw van gemeenschappen waarin vrede en gerechtigheid centraal staan. Tot slot wordt aan internationale organisaties en instellingen gevraagd zich ertoe te verbinden het recht op godsdienstvrijheid te waarborgen”, besluit de uitvoerend voorzitter.

Met bijna 400.000 donateurs wereldwijd helpt Kerk in Nood (ACN) om in ruim 130 landen christenen te steunen die in pastorale nood zijn of onderdrukt worden. Ook geeft de pauselijke stichting rapporten uit over godsdienstvrijheid voor alle religies in alle landen en over de landen waar christenen specifiek doelwit zijn.

In een verslag dat hij aan de pauselijke stichting Kerk in Nood (ACN) heeft toegezonden, klaagt de bisschop van Makurdi, één van de bisdommen in de staat Benue, over het gebrek aan actie van de federale regering. Ook somt hij de schrijnende noden op van duizenden van de 1,5 miljoen mensen die uit hun huizen verdreven zijn. “Natuurlijk is het voor mij en mijn volk op zijn zachtst gezegd heel erg geweest om met zo’n situatie te moeten leven”, zegt bisschop Wilfred Chikpa Anagbe.

De kern van het probleem wordt gevormd door de aanhoudende aanvallen van terroristen van de Fulani-stam, die overwegend Moslim zijn, tegen overwegend christelijke boerengemeenschappen in de centrale regio van Nigeria. De redenen voor de aanvallen zijn complex. De conflicten tussen nomadische herders en gevestigde boeren dateren al van eeuwen geleden. De invoer van moderne vuurwapens in de afgelopen jaren heeft de aanvallen veel dodelijker en destructiever gemaakt.

De religieuze dimensie verergert de situatie in een land dat gelijk verdeeld is tussen een overwegend christelijk zuiden en een overwegend islamitisch noorden. Daarbij vinden de meeste botsingen plaats in de centrale regio, waar ook de vruchtbaarste grond is. Volgens de bisschop vermommen terroristen zich als nomadische herders om de ware bedoeling van hun aanvallen te verhullen, namelijk de Christenen van hun land te verdrijven.

Voedselvoorziening, onderwijs en pastorale zorg getroffen
De situatie heeft geleid tot “ondraaglijke ernstige voedseltekorten”, aldus de bisschop. “Benue State staat bekend als de voedselmand van de natie. Maar het terrorisme heeft de voedselvoorziening aangetast. Als gevolg daarvan moeten boeren die gewoonlijk zichzelf en hun gezinnen konden onderhouden, nu overleven op liefdadigheid. De situatie van gebrek heeft velen teruggebracht tot een toestand die mensonwaardig is. Vaak zijn zij afhankelijk van voedselrantsoenen waaraan wordt bijgedragen door anderen, wier economische toestand er geenszins beter op is geworden.”

Makurdi herbergt momenteel 80% van de ontheemden in Benue State, en ondanks de financiële moeilijkheden heeft de plaatselijke Kerk haar best gedaan om het leed en de nood te lenigen, door voedselhulp en essentiële goederen te verstrekken. Onlangs heeft de Commissie voor Gerechtigheid, Ontwikkeling en Vrede voedsel en kleding uitgedeeld aan meer dan 1.800 mensen, alleen al in één kamp. Het bisdom verstrekt ook schoolgeld aan tientallen ontheemde kinderen, zodat zij de kans op een opleiding niet missen. Maar de instabiliteit in de streek maakt sommige gebieden moeilijk toegankelijk.

“Ik heb al enkele jaren geen pastorale activiteiten meer kunnen verrichten in delen van mijn bisdom”, aldus bisschop Anagbe. “Naast alle bovengenoemde initiatieven zijn wij de pastorale zorg die deze personen verdienen niet vergeten. Er zijn parochies in sommige nederzettingen die zich bezighoudt met de geestelijke noden van de ontheemden.” Ook hoopt de bisschop een mobiele kliniek aan te kunnen schaffen om de gezondheids- en psychosociale noden te helpen lenigen.

Een bron van licht in een dal van duisternis
De problemen met de Fulani herders, gewapende groepen en islamitische extremisten in Nigeria duren al enkele jaren, maar de Kerk klaagt erover dat de passiviteit van de regering de situatie verergerd heeft. Volgens de bisschop “versterkt de omvang van de moorden, de ontheemding en de moedwillige vernieling van eigendommen door deze Fulani jihadistische milities alleen maar de nu geopenbaarde agenda om de christelijke gemeenschappen in Nigeria te ontvolken en hun land in te nemen. Het is veelzeggend dat de regering die op dit ogenblik in Nigeria aan de macht is niets aan de aanhoudende aanvallen doet. Ze voeren slechts lachwekkende redenen als ‘klimaatverandering’ aan en dat ook sommige moslims soms gedood worden bij aanvallen door zogenaamde bandieten.”

In de steek gelaten door de plaatselijke autoriteiten, is de Kerk dankbaar voor de steun die zij gekregen heeft van Kerk in Nood, door bisschop Anagbe omschreven als “een bron van licht in een dal van duisternis.”

Kerk in Nood (ACN) blijft steun verlenen aan de plaatselijke Kerk, die in grote delen van het land lijdt onder armoede en vervolging. In 2021 werden met steun van particulieren 105 projecten in Nigeria gesteund. ACN biedt ook een informatieplatform over de vervolging van Christenen en helpt de plaatselijke kerkelijke autoriteiten om zich uit te spreken op internationale evenementen over onderwerpen als godsdienstvrijheid en christenvervolging.

Foto: Bisdom Makurdi

Op de ochtend van 3 juli ontdekten de parochianen dat slechts drie van de 14 beelden die de kruisweg vormen op weg naar de top van de heuvel, gespaard waren gebleven. “Ik was diep bedroefd toen ik de schade aan de beelden van Jezus en Maria zag,” vertelde pastoor Kishore Ekka van Dongargarh aan AsiaNews. “Ik huilde bij het zien van mijn Heer die werd afgeslacht, ik kon niet spreken van de pijn.”

“De standbeelden waren nog intact om 4 uur ‘s morgens op 2 juli. We willen dat de politie direct actie onderneemt tegen de verantwoordelijken”, aldus de priester, die niet meer wist over de aanval. Vijf dagen na de aangifte bij de politie was er nog geen vooruitgang geboekt in het onderzoek.

“De mensen hebben samen met vele religieuzen moedig deelgenomen aan het protest door van de Dongargarh kerk naar het kantoor van de kantonrechter te lopen, waar we een memorandum hebben ingediend,” voegde de pastoor eraan toe. Voorafgaand aan de demonstratie, die op 8 juli werd gehouden, hielden de gelovigen een uur van gebed.

De Calvarieberg in Dongargarh werd in 2001 door het aartsbisdom Raipur uitgeroepen tot bedevaartsoord.

Bron: AsiaNews

De Anglicaanse priester en voormalig Britse minister Jonathan Aitken (78) verklaarde naar aanleiding van het bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Hongkong dat de godsdienstvrijheid in China ernstig in het gedrang is. Volgens de gewezen diplomaat volgt de Chinese Communistische Partij onder leiding van president Xi Jinping een beleid van vervolging van etnische minderheden en geloofsgemeenschappen.

“Almaar meer onheilspellende tekenen bevestigen dat de godsdienstvrijheid in Hongkong het volgende slachtoffer zal zijn. Het opleggen van de draconische Nationale Veiligheidswet aan Hongkong twee jaar geleden heeft ertoe geleid dat de beloofde fundamentele vrijheden bijna volledig ontmanteld zijn. De rechtsstaat is ondermijnd en elke zinvolle autonomie is uitgehold. Vele voormalige wetgevers zitten opgesloten in de gevangenis, het is gedaan met de persvrijheid en de academische vrijheid en vrijheid van meningsuiting zijn op brute wijze ingeperkt”, aldus Aitken.

Hij omschrijft de Chinese president als een marxistische nationalist en een meedogenloze controlefreak, die er wil voor zorgen dat de Communistische Partij haar ijzeren greep op de macht kan behouden. “President Xi en zijn regime gedragen zich als totalitaire schurken jegens geloofsgroepen. China’s wrede vervolging van Oeigoeren wordt door internationale critici almaar meer erkend als een genocide.”

Bronnen: Ucanews, Kerknet

Volgens een nieuwe studie, uitgevoerd in Frankrijk, Duitsland en de Latijns-Amerikaanse landen Colombia en Mexico, doen Christenen onder druk van de groeiende seculiere onverdraagzaamheid almaar meer aan zelfcensuur.

Volgens de onderzoekers is er sprake van zelfcensuur als een christen zijn geloof en religieuze overtuigingen niet openlijk betuigt, maar ook bij situaties waarin een Christen zijn op geloof gebaseerde standpunten niet langer kan uiten over controversiële kwesties. Volgens het Europese Observatorium voor Onverdraagzaamheid tegenover Christenen (OIDAC) komt de vrije meningsuiting van Christenen, en vooral van praktiserende Christenen, door die seculiere intolerantie steeds sterker in het gedrang en vooral in ethische kwesties zoals abortus of onderwerpen die met seksualiteit of gender te maken hebben.

Volgens Madeleine Enzlberger, uitvoerend directeur van OIDAC, komen vooral jonge christenen onder sterke druk te staan om hun geloof op te geven of om dat nog openlijk te durven belijden, omdat de maatschappelijke kostprijs daarvoor te hoog is geworden. Volgens onderzoeker Friederike Boellmann, een van de drie auteurs van het rapport, is de houding niet het resultaat van vervolging of rechtszaken in de strikte zin van het woord. Maar de zelfcensuur is het gevolg van het onverdraagzame klimaat, waarbij de meest vijandige houding merkwaardig genoeg wordt aangetroffen aan universiteiten. De onderzoekers geloven niet dat de situatie in andere West-Europese landen betekenisvol anders is.

Madeleine Enzlberger is ervan overtuigd dat wij ons moeten bezinnen over de gevolgen van de heersende culturele mentaliteit op een pluralistische samenleving, waarin Christenen hun op geloof gebaseerde standpunten niet langer kunnen uiten over controversiële kwesties zonder blootgesteld te worden aan zware sociale druk. Een van de onderzoekers zegt dat wij vaak aan geloofsvervolging denken wanneer mensen omwille van hun geloof gevangen zitten of strafrechtelijk worden vervolgd, of zelfs de dood tegemoet gaan vanwege hun geloof. Maar in seculiere landen neemt die de vorm aan van grote druk, met als het huiveringwekkende effect dat gelovigen niet langer de kans hebben of te veel angst hebben om nog iets te durven zeggen over of vanuit hun geloof.

Bron: OIDAC, Kerknet

De aartsbisschop, Sloveen van geboorte, is lid van de orde der Minderbroeders. Na bijna elf jaar in Libanon gediend te hebben, woont hij sinds 2001 in Turkije. In 2020 benoemde Paus Franciscus hem tot aartsbisschop van Izmir, een aartsbisdom dat in het westen van het land ligt. Het interview werd gehouden door Volker Niggewöhner.

ACN: Het christendom kijkt terug op een rijke geschiedenis in Turkije. Vóór de Eerste Wereldoorlog was ongeveer 30 procent van de mensen die leefden op het grondgebied van wat toen het Ottomaanse Rijk was, Christen. Vandaag de dag schat men dat ongeveer 0,2 procent van de Turkse bevolking Christen is. Hoeveel katholieken zijn er in het aartsbisdom Izmir en waar wonen zij?

Ik schat dat er ongeveer 5.000 katholieken in mijn aartsbisdom wonen. Het kunnen er nog meer zijn, als u de migranten en vluchtelingen meetelt. Zij wonen hoofdzakelijk in de binnensteden van Izmir en andere grote steden. Wij hebben ook gemeenschappen in Konya, Antalya en andere steden langs de kust. In geografisch opzicht is ons aartsbisdom zeer groot, het omvat ongeveer 100.000 vierkante kilometer. De laatste parochie die bij ons hoort is Konya, dat ongeveer 550 kilometer van Izmir ligt; haar zuidelijke tegenhanger is Antalya, dat ongeveer 450 kilometer verderop ligt. Zo ziet u maar hoe groot de afstanden zijn.

Bent u vrij om het geloof te verkondigen?

Als Franciscaan beschouw ik het getuigenis van het leven als de kernwaarde, het broederlijke leven. De heilige Franciscus zei dat men het Woord moet verkondigen wanneer zich daartoe een gelegenheid voordoet. Wij proberen dat te doen, bijvoorbeeld op de sociale netwerken en op de nieuwe website van het aartsbisdom.

Wij proberen actief betrokken te zijn en een levende Kerk te zijn. Onze missie is een missie van een Kerk met open deuren. Daarom zijn al onze kerken op bepaalde tijden open voor het publiek. Soms worden er devoties gehouden, en er is altijd iemand in de kerk aanwezig om bezoekers te begroeten en eventuele vragen te beantwoorden. Dit is de manier van evangelisatie die wij gekozen hebben in het licht van de huidige situatie.

Turkije, ooit een seculier land, beleeft momenteel een islamitische wedergeboorte. Worden Christenen gediscrimineerd?

Ik zou niet zeggen dat christenen over het algemeen gediscrimineerd worden. Maar er doen zich wel negatieve incidenten voor in de omgang met autoriteiten en bestuursorganen. De katholieke Kerk wordt niet als rechtspersoon erkend.

Maar als wij het over dialoog hebben, zou ik zeggen dat er een dialoog van het leven is. Neem de organisatie Caritas als voorbeeld: Caritas is een deel van de Kerk, een deel van ons aartsbisdom. Zij hebben een kantoor in elk bisdom. En zij helpen iedereen, Christenen en Moslims en ieder ander die weerloos is. Wij ontmoeten ook de imams van onze streek, bijvoorbeeld op de “Dag van de Broederschap”. Verscheidene priesters en ik hebben een bezoek gebracht aan de burgemeester van de stad en wij hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om hem een geschenk te overhandigen, een Turkse vertaling van de encycliek Fratelli tutti van Paus Franciscus. Ook de encycliek Laudato si, die handelt over milieuproblemen die de hele mensheid aangaan, is in het Turks vertaald.

Bestaat er een oecumenische dialoog in Turkije?

In het algemeen zijn onze betrekkingen met andere christelijke kerken goed. De Oecumenische Patriarch van Constantinopel, Bartholomeüs I, heeft bijvoorbeeld een goede relatie met de Focolarebeweging en de nieuwe Apostolisch Vicaris van Istanbul, Mgr. Massimiliano Palinuro.

Ook komen wij hier in Izmir samen met de orthodoxe Christenen, maar ook met de Anglicanen, op verschillende christelijke feestdagen. Armeense priesters hebben onlangs een Armeense liturgie gevierd in onze katholieke kerk van St. Polycarpus, omdat zij geen eigen kerk hebben in Izmir. Wij hebben ook samengewerkt met de Armeniërs in Izmir om een kleine boekwinkel te openen voor het Bijbelgenootschap. Dit zijn veelbelovende tekenen van een oecumenische dialoog.

Turkije is een populaire vakantiebestemming. Hoe belangrijk is het dat Christenen die naar Turkije reizen ook de christelijke kerken bezoeken?

Zeer belangrijk. Ik zou de toeristen eraan willen herinneren dat de oorsprong van ons geloof hier ligt. Hier werd de eerste Kerk onder de volkeren opgericht. De eerste oecumenische concilies, die het katholieke geloof vorm gaven, vonden plaats in wat nu Turkije is. De missie voor Europa vond hier haar oorsprong.

Een Duitse priester ondersteunt ons in ons pastoraal programma, waarbij hij zorg draagt voor alle katholieken uit Duitsland die hier wonen. Ik zou blij zijn als wij nog een priester konden vinden om de andere gemeenschappen te dienen, althans in de zomer tijdens het toeristenseizoen. Maar dat is ook een financieel probleem. Misschien zou de Europese Raad van Bisschoppenconferenties kunnen overwegen ons te helpen.