Meer dan 20.000 christelijke families woonden voor de oorlog in Al-Jazeera en Al-Hassake, de regio aan de grens met Turkije in het oosten en noorden van Syrië. Velen van hen zijn nakomelingen van vluchtelingen voor de genocide op de Armeniërs in 1915 of voor Koerdische aanvallen in het naburige Iraakse gebied van Duhok in 1933. Hoewel het moeilijk is om cijfers te geven omdat er geen volkstelling wordt uitgevoerd, leven er naar schatting vandaag de dag nog zo’n zeven- of achtduizend families.
Drie bisschoppen hebben nog hun zetel in dit gebied. Zij dienen met een dertigtal priesters de Syrisch-orthodoxe, de Armeens-orthodoxe en de Assyrische gemeenschappen. Een van hen is monseigneur Nidal Thomas. Kerk in Nood, dat de Christenen tijdens negen jaar van conflicten in de regio heeft gesteund, praat met hem over de huidige situatie in de regio.
Wat is de huidige situatie van de Christenen in de regio? Hoe is hun dagelijks leven?
De status van de Christenen is dezelfde als die van andere religieuzen in het gebied, moslims en anderen. Door het coronavirus blijft iedereen thuis. De winkels zijn gesloten. Het maakt de levensomstandigheden erg moeilijk, omdat de meeste mensen zelfstandig ondernemer zijn. Christenen moeten veel van hun inkomen uitgeven aan voedsel en andere benodigdheden en hebben momenteel te kampen met financiële problemen. Prijsverhogingen zorgen voor veel problemen, naast de schaarste van sommige basismaterialen. Gas, brandstof, brood en elektriciteit zijn beschikbaar, maar de prijzen zijn tijdens de Corona-crisis niet als andere materialen gestegen.
Wordt de regio getroffen door het coronavirus?
De lokale autoriteiten hebben een avondklok ingesteld en iedereen respecteert die. De mensen blijven thuis en gaan op bepaalde momenten boodschappen doen voor de benodigdheden. Er zijn geen meldingen van infecties met Corona.
Kunnen ze hun kinderen naar school brengen?
Sinds het Coronavirus zijn alle scholen gesloten. Sommige privéscholen – allemaal aangesloten bij de kerkdenominaties – helpen met het betalen van het jaarlijkse lesgeld. Andere scholen hebben het lesgeld zonder genade verhoogd. Privélessen voor de 9e en 12e klas zijn gewoon en de leraren van die scholen maken misbruik van de situatie. Ze verhogen de prijzen voor elk onderwezen vak tot 1 miljoen Syrische Pond (bijna € 1000 per vak).
Zijn de christelijke scholen er alleen voor christelijke kinderen?
Vóór de pandemie van het coronavirus waren alleen christelijke scholen open. Reden was dat 90 procent van de staatsscholen door de Koerden wordt gecontroleerd: zij hebben deze scholen in militaire bases omgevormd. Christelijke scholen accepteren Koerden en Moslimstudenten. Het percentage van de christelijke studenten is ongeveer 10 procent. Zelfs het onderwijspersoneel is gemengd en bestaat uit Koerden, Moslims en Christenen.
Zijn er nog steeds aanvallen?
Er vinden nog steeds aanvallen plaats in Ras-Alain, de buitenwijken van Qamishli, Al-Hassakeh en Malikiya. De Koerden, de Russen, de Amerikanen, de Turken, Hezbollah en de coalitietroepen vallen iedereen lastig. Oorlogsvliegtuigen blijven de lucht vullen, vooral boven de gevangenissen vol met moslimextremisten die door het Koerdische leger worden bewaakt. De aanvallen houden niet op; sinds de uitbraak van de Corona zijn er slechts twee of drie opeenvolgende dagen per week rustig voorbij gegaan.
Is er nog steeds sprake van enige bedreiging voor het leven van de Christenen ?
Er is geen bedreiging. Integendeel, de staat streeft ernaar om naast de Christenen te staan en de Kerk wordt door haar en ook door de Koerden, op enkele zeer weinig schendingen na, gerespecteerd. We zijn niet bang, maar we weten niet wat de toekomst voor ons in petto heeft.
Kunnen Christenen hun aanwezigheid zonder angst tonen?
Christenen zijn geliefd in de regio, vooral omdat de humanitaire organisaties allemaal christelijk zijn en tachtig procent uitmaken van de hulp aan Moslims. Het is zoals altijd mogelijk om naar de kerken te gaan en de klokken te luiden. Dit is nooit veranderd. Christenen genieten hier veel respect. Er is niets veranderd voor de christelijke manier van leven.
Komen Christenen terug naar deze regio van Syrië? Willen ze hier in hun dorpen blijven?
Helemaal niet. Bijna alle christelijke dorpen zijn leeg, behalve één dorp met Assyrische inwoners. Veel families hebben het land verlaten en hun familie hier wil zich bij hen aansluiten. Sommige Syrische boeren komen kortstondig uit Europa om hun gewassen te planten of te oogsten en terug te gaan naar Europa.
Meer in het algemeen: Hoe is de relatie met de Koerdische regering?
De relatie met de Koerdische regering is goed, ook omdat de Christian Sutoro Armed Forces (merendeels Assyrisch) met hen samenwerken. Enige uitzondering zijn enkele schendingen door de bedoeïenen die met de autoriteiten werken.
