Interview met monseigneur Juan José Aguirre, bisschop van Bangassou, Centraal Afrikaanse Republiek.
Kerk in Nood: Hoe is de laatste maand verlopen?
Monseigneur Aguirre: Het was een harde chaotische maand. Mensen bleven in leven omdat zij naar Congo vluchtten.
We proberen weer enigszins naar normale omstandigheden terug te keren door de mensen enige hoop te geven. We zijn begonnen een paar dingen te doen om ons leven weer op orde te brengen. Gisteren bij voorbeeld hadden we enkele Vormsels. Er is nog een sprankje hoop: twee dagen geleden verschenen soldaten die zich beter leken te gedragen dan hun voorgangers. Ze waren niet van plan te gaan plunderen. Het zijn Seleka , maar van een nieuwe generatie. Tot nu toe was hier een Lybiër de baas, die noch Frans noch Sango sprak. De nieuwe Seleka hebben deze commandant gearresteerd en hebben hem zijn wapens en uniform afgenomen. Ze hebben hem meegenomen, zonder twijfel om hem terug te sturen naar zijn eigen land. Zij nemen al degenen die de rebellie hebben aangegrepen om het land te plunderen, de wapens af.
Kerk in Nood: Hoe is de toestand in Uw bisdom? Hoe gaat het met de bewoners, de missies, de kerken? Is er enig geweld tegen Christenen gebruikt?
Monseigneur Aguirre: In mijn bisdom heerst chaos. De mensen zijn gewoon gevlucht. Hele families hebben onderdak gezocht in Congo. Er zijn na een collectief proces executies verricht. Er waren verkrachtingen, berovingen en systematische plunderingen van missies. Het was echt oorlog. In een dorp in de buurt van Bangassou hebben ze de missiepost volledig verwoest, de huizen van de priesters en de eerwaarde zusters. Daar werden 400 huizen in brand gestoken en negen mensen gedood. Minstens de helft van de bezittingen van het bisdom zijn geroofd. Ze hebben ons de voertuigen afgenomen. Nu gaan we dus te voet. Ik ga overal te voet naartoe met mijn rugzak. Het kinderziekenhuis, het internetcentrum, de apotheek , de garage werden in brand gestoken, zoals ze dat ook gedaan hebben met andere administratiegebouwen van niet gouvernementele organisaties (NGO’s) en van de andere kerken. Ze zijn heel hard opgetreden tegen Christenen en vooral tegen katholieken.
Kerk in Nood: Zijn er priesters, eerwaarde zusters, catecheten….gedood?
Monseigneur Aguirre: God zij dank werd er geen enkele priester, geen ordezuster en geen catecheet vermoord. We hebben heel veel tot de Heilige Geest gebeden. De laatste week is er een mis opgedragen om te bedanken dat wij het overleefd hebben. Maar op andere plaatsen, buiten Bangassou werden mensen zonder enige vorm van proces ter dood gebracht. Volwassenen en kinderen werden met machinegeweren gedood. Sinds de Selaka in Centraal Afrika zijn, is er verwoesting alom. De Seleka soldaten zijn in december het land binnengekomen en zij hebben op Palmzondag in april de hoofdstad ingenomen. Het waren zo’n driehonderd militairen, die door ongeveer drieduizend plunderende huursoldaten van andere nationaliteiten vergezeld werden. Ze hebben auto’s, radio’s, zonnecollectoren, accu’s enz. gestolen. Een groot deel van de buit hebben ze meegenomen naar Tchad, waar ze de spullen verkocht hebben op de zwarte markt. Ze hebben ons geplunderd.
Kerk in Nood: men zegt dat de nieuwe regering een Islamitische republiek wil stichten. Wordt dit vermoeden in de praktijk bevestigd?
Monseigneur Aguirre: Tot nu toe is dit elke dag opnieuw bevestigd. Kort geleden is een feestdag vastgesteld. Wij vernamen dat het om de verjaardag van Mohammed gaat. Ik denk dat zich in de aan centraal Afrika grenzende landen een grote omwenteling voltrekt. Frankrijk begint te begrijpen dat het een grote vergissing was toe te staan dat de Seleka de macht grepen in heel het land. Ik hoop dat de EU beslissingen neemt in deze affaire. Er zouden, zegt men, ongeveer 2000 soldaten komen uit zes of zeven vrije Afrikaanse landen om de rust te herstellen. Dit contingent zou over verschillende gemeenschappen van het land worden verdeeld. Zij moeten daar dan vrede brengen en er blijven tot 2016. Men verwacht dat er dan democratische verkiezingen zullen zijn om een nieuwe president aan te kunnen stellen. Op dit moment is er een Moslim president. Hij heeft de staatsgreep verricht.
Kerk in Nood: kerk in Nood heeft een campagne gestart om fondsen voor noodhulp bijeen te brengen. Wat zijn de noden in uw bisdom op pastoraal en materieel gebied?
Monseigneur Aguirre: Voor onze pastorale activiteiten hebben we auto’s en motorfietsen nodig om naar de kapellen te gaan. Want zoals ik al zei: alle voertuigen zijn gestolen. Enkele dagen geleden zijn wij naar het huis van de eerwaarde zusters gegaan, dat helemaal geplunderd werd. Het is een van de zes missiestaties die totaal beroofd werden. We hebben tafels, stoelen muskietennetten, bedlakens , kasten, borden, messen, lampen, kabels, zonnepanelen en batterijen nodig. Verder hebben we poedermelk nodig en medicijnen onder andere tegen Aids. We hebben hulp nodig voor de gezinnen. Men is van plan de kinderen weer naar school te sturen, maar we hebben veel leermateriaal nodig, potloden, linialen, alles is verdwenen. We hebben ook dringend een internetaansluiting nodig want dat is de navelstreng die ons met de buitenwereld verbindt. De computers waren helemaal kapot op de grond gegooid.
Kerk in Nood: En hoe is het met de kerken?
Monseigneur Aguirre: Minstens drie kerken zijn geplunderd en ook ontwijd. Aanvankelijk heeft men ook geprobeerd de priesters en de zusters aan te vallen. Zij moesten vluchten. Daarna gingen ze de kapellen binnen en stapelden de banken op elkaar om ze in brand te steken. Vervolgens braken zij het tabernakel open en namen de geconsacreerde hosties mee. Daarom hebben we ook hulp nodig om de kerken, de beelden en schilderijen en de banken te herstellen. Er werden ook katholieke kerken en protestantse kapellen in brand gestoken die van stro gemaakt zijn. Er is een beestachtig vijandig optreden tegen de Katholieke kerk. Wij moeten standhouden en met de hulp van God zullen wij geleidelijk aan opstaan en met onze kop weer boven water komen.
Kerk in Nood: Wat betreft het spirituele, hoe blijft u sterk in het geloof en hoe versterkt u het geloof van uw gelovigen?
Monseigneur Aguirre: Wij proberen te werken, te praten, te bidden en we proberen ook te lachen opdat ons geloof sterk blijft. Met het voorbeeld van wat gebeurd is op de Calvarieberg en daarbij volgen wij het voorbeeld van de apostelen: hen te zien prediken met zoveel spirit en ze lachten en waren tevreden en beschouwden het als een eer om afgeranseld te zijn in de naam van Christus. Wat wij lezen als wij de vespers bidden geeft ons allen veel moed. In Centraal Afrika gebeurt iets wat 2000 jaar geleden ook al gebeurde: de opstanding van Jezus gaf op een of andere manier moed aan de apostelen. Toen zij ontdekten dat hij was verrezen en toen hij aan hen verscheen en hun zijn handen en zijn zijde toonde, kregen zij veel moed. Na zijn verrijzenis behield hij immers de wonden van zijn passie, van het lijden en van de kwellingen die hij had ondergaan.
Kerk in Nood: Welke boodschap zou u willen meegeven aan de weldoeners van Kerk in Nood en in het algemeen aan de Christenen van de hele wereld?
Monseigneur Aguirre: Als wij navelstaren zullen wij tenslotte lijken op die vrouw uit het evangelie, die een kromme rug had omdat ze zoveel naar zichzelf keek. De kerk moet buiten zichzelf treden en naar perifere gebieden gaan, zoals de paus heeft gezegd. Wij moeten ons ervan bewust zijn dat de kerk ook in buitengebieden aanwezig is. Ik zou graag de kwellingen die men hier doormaakt overbrengen, want de hele wereldkerk moet het lijden dat wij hier in Centraal Afrika doormaken als haar eigen lijden beleven. Dan zullen wij één zijn, zoals Sint Jan zegt in het evangelie.
Interview: Kerk in Nood (Raquel Martin en Josuë¡ Villalë³n)
Vertaling: L.M. Vencken
Foto: Kerk in Nood
