Door Maria Lozano
Op 18 april 2017 werd de pastorie van de kerk van O.L.V.-Tenhemelopneming, de kathedraal van het apostolisch vicariaat van Nepal, in de buitenwijken van Kathmandu, gedeeltelijk beschadigd door een brandaanslag. Er was alleen materiële schade en er vielen geen gewonden, maar volgens vicaris-generaal pater Silas Bogati heeft het incident “schade toegebracht aan de kleine katholieke gemeenschap, die nu in de greep van de angst is. Wij hebben vertrouwen in God, maar dit voorval zet ons aan tot waakzaamheid”.
Komende verkiezingen
De aanslag heeft plaatsgevonden op een moment dat de politieke situatie in het land heel gespannen is. Nepal is zich namelijk aan het voorbereiden op de komende lokale verkiezingen van 14 mei 2017. Dit zijn de eerste verkiezingen in bijna 20 jaar en ze zouden moeten worden gevolgd door parlementsverkiezingen in januari 2018. De aanslag vond plaats op 18 april 2017 om drie uur ’s morgens.
Drie insluipers
In een gesprek met de pauselijke stichting Kerk in Nood vertelde pater Silas hoe minstens drie personen het terrein van de kerk waren binnengedrongen en benzine hadden gebruikt om twee motorfietsen en een auto die op het complex geparkeerd waren in brand te steken. Ze hebben eveneens de muren en de deur van de kerk met benzine besprenkeld, waardoor deze ernstig werden beschadigd. Ook de pastorie bevindt zich in dit complex. Er verblijven tien mensen, maar “godzijdank is het voertuig dat in brand werd gestoken niet ontploft terwijl de bewoners werden geëvacueerd, want anders was dit een echte tragedie geweest. Het gebouw werd door de brand zwaar beschadigd, maar niemand raakte gewond.”
Motieven
Op de vraag naar de motieven voor de brandaanslag en naar de daders, heeft pater Silas een zeer voorzichtig antwoord gegeven: “Wij weten nog niet wie achter dit alles steekt en wij kennen de motieven voor de aanslag niet. De politie voert een onderzoek uit over deze zaak en probeert op dit ogenblik om de drie personen te identificeren die op de bewakingscamera’s te zien zijn. Wanneer we meer weten over de daders van deze misdaad, zullen we de motieven kennen, maar op dit ogenblik kunnen we alleen maar gissen.”
Katholieken gediscrimineerd
De Nepalese priester gaf echter wel toe “dat wij, de katholieken, ons soms gediscrimineerd voelen en hoewel we Nepalese staatsburgers zijn, als vreemdelingen worden behandeld gewoonweg omdat we christenen zijn. Spijtig genoeg staan sommige groepen in de Nepalese samenleving vijandig tegenover de christelijke gemeenschappen.” Pater Silas voegt er echter wel aan toe dat ze doorgaans “zeer goede relaties onderhouden met de buurt en dat de meeste mensen openstaan voor ons en ons voorkomend bejegenen. De buren waren immers de eersten die de slachtoffers ter hulp zijn geschoten en ze hebben de politiediensten gebeld. Het is maar een kleine groep mensen die zich anders gedraagt.”
Doden bij eerdere aanslag in 2009
Het is niet de eerste keer dat de kleine katholieke gemeenschap van Nepal het slachtoffer wordt van een aanslag. In mei 2009 ontplofte een bom in de kathedraal net op het moment dat pater Silas een Mis aan het opdragen was. Er vielen toen drie dodelijke slachtoffers en meer dan een dozijn mensen raakte gewond. “Dat was het treurigste ogenblik in mijn hele leven. Wij hadden nooit gedacht dat wie dan ook een aanslag kon plegen op een gewijde gebedsplaats. Na dit voorval was ik bijzonder getraumatiseerd.” Destijds werd de aanslag opgeëist door de fundamentalistische hindoegroepering Nepal Defence Army (Leger voor de Verdediging van Nepal).
“Na de gebeurtenissen van 2009 hebben wij enkele jaren vrede gekend, maar de recente agressie maant ons aan om voorzichtig en waakzaam te zijn. Uiteraard is het uiteindelijk God die ons beschermt, maar wij moeten de middelen bestuderen om onze veiligheidsmaatregelen te verscherpen en om de bescherming van de gemeenschap te verbeteren”, benadrukte de vicaris-generaal tijdens ons telefoongesprek.
Wederopbouw na aardbeving
De Katholieke Kerk vormt slechts een heel kleine minderheid, maar ze is bijzonder actief bezig met ontwikkeling en sociale hulpverlening, legt de priester uit: “De afgelopen dagen stonden net in het teken van de herinnering aan en de gebeden voor de slachtoffers van de hevige aardbeving met een kracht van 7,8 op de schaal van Richter die net twee jaar geleden, op 25 april 2015, een verwoestend spoor heeft getrokken door Nepal.
De Katholieke Kerk is actief betrokken bij de omvangrijke heropbouwwerkzaamheden in de regio, waarbij 5.000 woningen worden gebouwd voor de slachtoffers en het drinkwaternetwerk opnieuw wordt aangelegd, naast andere huisvestings- en ontwikkelingsprojecten voor de buurtbewoners. Die hulp komt ten goede aan talrijke mensen, ongeacht hun religieuze overtuiging. "Wij zullen die hulp voortzetten, omdat onze roeping erin bestaat de personen te helpen die in de grootste nood verkeren, zoals nu de slachtoffers van de aardbeving.”
Politieke krachten aan het werk
Volgens het Rapport over de Vrijheid van Godsdienst in de Wereld, dat door Kerk in Nood in november van vorig jaar werd gepubliceerd, bedraagt het aantal katholieken in het apostolisch vicariaat van Nepal 8.000 gelovigen. De evangelische en de pinksterkerken zijn veel nadrukkelijker aanwezig in het land.
Zoals in het voornoemde rapport wordt vermeld, heeft de jonge Federale Democratische Republiek Nepal, die voordien een Hindoeïstisch koninkrijk was, het beginsel van het seculiere karakter van de staat aangenomen in 2007, één jaar na de afschaffing van de monarchie en na een decennium van burgeroorlog tussen het regeringsleger en de maoïstische guerrillabeweging. Door de pro-hindoeïstische partijen wordt enorm veel druk uitgeoefend. Daardoor en door talrijke andere problemen (in het bijzonder in verband met de afbakening van binnengrenzen tussen de zeven provincies) is het voor de leden van de grondwetgevende vergadering nagenoeg onmogelijk geworden om tot een akkoord te komen.
In augustus 2015, na de aardbeving van 25 april 2015, bereikten de grootste politieke partijen in het parlement, onder druk van de bevolking, uiteindelijk toch een akkoord dat door alle Nepalezen als “historisch” werd omschreven. Op 16 september 2015 keurde de grondwetgevende vergadering van Nepal een grondwet goed die de afsluiting betekende van een lastig proces dat acht jaar eerder was begonnen. De nieuwe tekst bevestigt het seculiere karakter van de Nepalese instellingen, maar legt wel aanzienlijke beperkingen op aan de godsdienstvrijheid.
Gebed voor nieuwe verkiezingen
De verkiezingen van 14 mei 2017 zullen een cruciale stap betekenen voor de invoering van de nieuwe republikeinse instellingen die door de grondwet worden beoogd. Daarom nodigt pater Silas de internationale gemeenschap en Kerk in Nood uit “om te bidden voor de Katholieken, maar ook voor het hele land, opdat het politieke proces van de komende weken vreedzaam zou verlopen en voor het land tot de stabiliteit zou leiden waarnaar zozeer wordt uitgekeken.”
