Nepal is voor ons Europeanen een exotisch land, dat we alleen als bergparadijs kennen. Welke indrukken heeft u in Nepal opgedaan?
Het is een land van uitersten: van de Himalaya en van vlakten, droge rivierbeddingen en kolkende rivieren, moderne wijken en “middeleeuwse” dorpjes, bungalows en strohutten, hoogopgeleiden en analfabeten. Maar er zijn overal veel aardige, sympathieke mensen.
Een paar weken terug was de verwoestende aardbeving in Nepal een jaar geleden. Kon je nog sporen van de vernietiging en verwoesting zien?
Ja. Je ziet op veel plaatsen nog sporen van de ramp; van volledig verwoeste huizen tot grote en kleine scheuren. In de arme wijken wonen mensen in vervallen huizen waarvan het lijkt alsof het volgende zuchtje wind deze omver zal blazen. Op de een of andere manier houden de raamkozijnen en deuromlijstingen ze echter overeind. Op een geplaveid plein in het centrum van Kathmandu “wonen” nog altijd families, zelfs met kleine kinderen, in tenten. Je wilt niet weten waar en hoe ze hun eten klaarmaken of hun behoefte doen.
Volgens het rapport over wereldwijde religieuze vrijheid dat verleden november door Kerk in Nood is gepubliceerd, waren er in het apostolische vicariaat van Nepal slechts 8000 Katholieken. Hoe was het om deze kleine minderheid te bezoeken?
Heel indrukwekkend. Het is een zendingskerk. Zusters en monniken leven vaak onder erbarmelijke levensomstandigheden in dorpen met een Hindoeïstische meerderheid en belijden de liefde van God door hun aanwezigheid. De Jezuïeten hebben grote schoolcomplexen. De scholieren gaan er dagelijks twee uur heen, om te leren zichzelf en hun land verder te ontwikkelen. Hoewel er weinig gelovigen zijn, groeit hun aantal.
Wat heeft het meeste indruk gemaakt?
Het leven van drie zusters die in een strohut wonen, voor zieken zorgen en les geven aan kinderen. De belijdenis van een priester, die in Rome heeft gestudeerd en leidinggevende in het apostolische vicariaat is, was ook erg ontroerend. Drie jaar woonde hij in een moeilijk te bereiken dorp, dat in de regentijd volledig afgesloten was, om er voor de weinige Katholieke families te zorgen en anderen van de angst voor zogenaamde boze geesten te bevrijden.
Wat vond u het mooiste moment van de reis?
De belijdenis van een voormalige sjamaan. Hij legde uit dat hij tot het Katholicisme was bekeerd omdat hij tijdens een Katholieke mis de kracht van het christelijk gebed had gevoeld. Sindsdien heeft hij zijn eigen dorp en enkele dorpen in de omgeving tot het christendom bekeerd. Toen we vroegen waarom de voormalige Hindoes Katholiek werden, antwoordde hij alsof het vanzelfsprekend was: vanwege de vele genezingen. Deze reden hoorden we ook van andere catechisten die in de dorpen het evangelie verkondigen, familieruzies bijleggen en met de mensen voor verschillende intenties bidden. Tijdens hun vertellingen voelden we ons soms alsof we naar de tijd van de Handelingen waren gereisd.
Hoe voelt het als je plaatsen en mensen niet alleen uit de krant of televisie kent, maar persoonlijk ter plaatse was?
Denk je aan de armoede, de voor ons onvoorstelbare luchtvervuiling in de steden, de abominabele toestand van de straten, de zware levensomstandigheden van de meeste mensen, die hard lichamelijk werk moeten verrichten en desondanks zo ongelooflijk vriendelijk en toegankelijk zijn, dan ga je nederig en nadenkend naar huis.
Vlak na uw reis, op 18 april, werd de pastorie van de kathedraal Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart in Kathmandu door brandstichting beschadigd. Heeft u tijdens uw reis over discriminatie van Christenen gehoord? Had u het gevoel dat Christenen het in dat land zwaar hebben?
Het nieuws van de brandstichting heeft ons geschokt. Juist dit centrum van de Katholieke Kerk van Nepal had veel indruk op ons gemaakt. Het straalde diepe vrede uit. Op de binnenplaats lagen golfplaten voor de daken van de slachtoffers van de aardbeving in de parochie. Een aantal jaar geleden hebben radicale Hindoes in kerk een bom laten ontploffen. Dat kostte aan zes mensen het leven. Helaas is het waar dat onder deze verder vredelievende mensen door politieke en religieuze fanatici angst en terreur wordt verspreid. Men vertelde ons echter meerdere keren dat christenen, animisten, hindoes, boeddhisten en het kleine aantal moslims over het algemeen in vrede samenleven. De laatste groep distantieert zich echter duidelijk van de andere groepen en zijn niet ontvankelijk voor interreligieuze initiatieven. De animistische stammen staan echter wel open voor het christelijke geloof.
Welk werk verricht Kerk in Noodin Nepal? Hoe helpt het de minderheid ter plaatse?
Aangezien de meeste Katholieken in het oostelijke deel van het land wonen, helpen we het meest in deze regio. Sinds de aardbeving ondersteunen we het vicariaat financieel. Verder steunen we de kleine, Katholieke parochies vooral met kleine projecten, bijvoorbeeld door het mogelijk te maken een betrouwbaar voertuig voor hun pastorale werk te kopen. Het ene bisdom omvat het hele land! Het bezoeken van de parochies vergt daarom veel tijd en lange autoritten.
Tevens de moeite waard om te vermelden is dat er een christelijk literatuurcentrum wordt opgericht. Dit centrum zal een uitleensysteem gebruiken, zodat alle mensen van het bisdom over Bijbels, de catechismus en gebedenboeken kunnen beschikken. Zo bieden we aan Katholieken en andere geïnteresseerden de mogelijkheid christelijke boeken te lezen.
Als laatste mogen we de misintenties niet vergeten. De meeste Katholieken zijn arm en pas recentelijk bekeerd. Daarom hebben ze noch het benodigde geld, noch zijn zij eraan gewend om hun priesters te steunen.
Welke projecten zou u op basis van de indrukken van deze reis in Nepal willen ondersteunen?
Zoals gezegd, werden we ons tijdens de reis bewust van het belang van het werk van de zusters voor de mensen en zagen we hoe erbarmelijk hun onderkomen in het dorp was. Om een concreet antwoord te geven: we willen graag helpen door voor een kleine zusterorde in het oosten van Nepal een klooster te bouwen.
Ik ben tevens erg blij dat we een groep jonge Katholieke Nepalezen kunnen helpen, naar de Aziatische Jongerendag in Yogyakarta, Indonesië te gaan, van 30 juli t/m 9 augustus 2017. Een kleine gemeenschap zoals die van de Kerk in Nepal overleeft door ontmoetingen met andere gelovigen.
