De beslissing van president Nkurunziza om zich voor de derde keer kandidaat te stellen voor het presidentschap heeft tot veel protest geleid in het land. De grondwet en vredesakkoorden van Arusha –in 2000 door vertegenwoordigers van de Hutu’s en Tutsi’s getekend – stellen namelijk dat een president maximaal twee termijnen van 5 jaar mag aanblijven. De lokale Kerk heeft vanaf het begin de onrechtmatigheid van de kandidatuur van Nkurunziza afgekeurd. De Kerk heeft de eigen vertegenwoordigers bij de onafhankelijke nationale kiescommissie voor de presidentsverkiezingen teruggetrokken. “De katholieke Kerk kan geen deel uitmaken van een electoraal proces dat zichtbaar niet op consensus berust en lacunes laat zien”, lieten de bisschoppen toen weten. Het episcopaat hield zich standvastig aan zijn positie, ondanks angst voor mogelijke vergeldingsacties door de regering. “De Kerk blijft haar taak voortzetten door de principes van de sociale leer te verkondigen. Ook als deze niet in de gunst vallen bij de politici. De waarheid moet verkondigd worden. En wat er mis is, moet aan de kaak gesteld worden”, vertelt pater Lambert Niciteretse, secretaris-generaal van de Bisschoppenconferentie van Burundi aan Kerk in Nood.
Generaal Adolph Nshimirimana, rechterhand van de Burundese president Pierre Nkurunziza, werd recent in de hoofdstad Bujumbura vermoord. De pater is bang dat de moord de situatie in het Afrikaanse land, dat al maandenlang ernstige politieke instabiliteit meemaakt, nog ingewikkelder zal maken. “We hebben geen idee hoe dit ernstige misdrijf de delicate situatie waarin ons land zich bevindt, zal beïnvloeden. Maar de moord op Nshimirimana zal zeker belangrijke gevolgen hebben”, vertelt hij.
Ondertussen komt er geen einde aan de exodus van Burundezen die vluchten vanwege de instabiliteit, de conflicten en de onderdrukking door de regering. Tienduizenden mensen hebben hun toevlucht gezocht in Tanzania, Rwanda en de Democratische Republiek Congo en hoewel sommige families terug zijn gegaan, zodat hun kinderen de staatsexamens af konden leggen, stellen bronnen die dichtbij de lokale Kerk staan en contact hebben met Kerk in Nood dat het aantal vluchtelingen op zou kunnen lopen naar tweehonderdduizend tot Kerstmis. “Bij het grote lijden dat we meemaken – stelt pater Niciteretse – komt ook nog het verdriet om onze broeders die genoodzaakt zijn geweest om hun heil te zoeken in het buitenland.”
De bevolking leeft in angst en onzekerheid ook vanwege het compleet ontbreken van informatie. De stations van veel van de private radio- en televisiezenders zijn namelijk vernield. “Naast de radio- en tv-stations die gerelateerd zijn aan de regerende partij, werken alleen de zenders die alleen naar het buitenland uitzenden. Het is ook een ernstige beperking voor de Kerk, die haar belangrijke vredesboodschap alleen via Radio Maria Burundi kan overbrengen. Maar ondanks de moeilijkheden zullen we doorgaan met het steunen van de bevolking, het veroordelen van het geweld en het uitnodigen tot vrede en tot respect voor de mensenrechten.”