Door Oliver Maksan
Pastoor Luis Montes is blij. “We hebben net een nieuwe kapel ingewijd. Het was hoog tijd dat onze vluchtelingen hun eigen kerk kregen. Dit geeft hen weer een stukje van het huis dat ze hebben verloren. En de mensen kunnen nu naar de Mis gaan zonder gevaar voor eigen leven.” Vijf jaar woont de Argentijnse priester van het Instituut van het vlees geworden Woord in Baghdad, een van de meest gevaarlijke steden in de wereld. “Er waren 128 bomaanslagen in Baghdad in oktober alleen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de mensen bang waren om het huis te verlaten om naar de kerk te gaan. “En dit, ondanks dat de dichtstbijzijnde kerk niet zo ver weg is. Vanwege het gevaar was het belangrijk dat de kerk tot hen kwam in het kamp.”
Sinds vorig jaar leven er 135 gezinnen die uit de Nineveh vlakte komen (in de buurt van Mosul) in het vluchtelingenkamp in Baghdad dat de naam van de Maagd Maria draagt. Elke familie heeft een caravan gekregen. Ze zijn allen Christenen. De meesten van hen behoren tot de Syrisch-katholieke kerk. “De mensen verloren alles vorig jaar. Toen Islamitische Staat (IS) hun stad Karakosh binnenvielen, renden ze voor hun leven en liet alles achter.”
Meer dan 120.000 christenen hebben soortgelijke ervaringen gehad en wachten sinds die tijd af als vluchtelingen, in de eerste plaats in kampen in Noord-Irak. Duizenden hebben al hun vaderland verlaten om naar Australië of andere westerse landen te gaan. “Al onze vluchtelingen hier willen weg. Ze kwamen naar Baghdad omdat de kampen in het noorden overvol waren, maar vooral omdat ze nieuwe documenten nodig hebben, zodat ze uit Irak kunnen vertrekken. De meesten van hen hebben documenten verloren of zijn ze vergeten in de chaos van het vluchten”, aldus pastoor Luis. “Geen van hen koestert nog de hoop dat zij kunnen terugkeren naar hun woonplaats, die momenteel word bezet door IS. Er zijn immers geen tekenen van de bevrijding. En bovendien hebben de mensen hun geloof in Irak en in het algemeen in de Arabische wereld verloren”, licht de priester toe. Eens, toen hij een vrouw vroeg of ze een toekomst voor zichzelf zag in de veilige autonome Koerdische regio in Noord-Irak, antwoordde ze: “Ja. Op dit moment is het nog steeds veilig daar. Maar zal het dat morgen ook nog zijn? Veel mensen uit Irak zijn jaren geleden naar Syrië gevlucht. En nu moeten ze er weer uit. Nee, het beste voor ons is om het Midden-Oosten volledig verlaten.”
De visumaanvragen van families worden echter langzaam verwerkt. “Dat betekent dat de mensen in het ongewisse leven”, vertelt pastoor Luis. “Natuurlijk zijn er die lijden onder hun situatie. Ze hebben niet allemaal werk gevonden. In het bijzonder de vaders van de families voelen zich nutteloos. Ik kijk echter nog steeds naar gezichten die gelukkiger zijn dan die in het Westen. De mensen hebben nog steeds hun geloof in God. Dit geeft hen steun en vult hen met vertrouwen.”
De priester steunt mensen sinds hun aankomst in Baghdad. “Ik realiseerde me al snel dat het kamp geen kapel had. En toen besloot Kerk in Nood ons te helpen. Daardoor waren we onlangs in staat om onze kleine ‘containerkerk’ in te wijden”. In de toekomst zal de Heilige Mis hier volgens de Syrische katholieke ritus worden gevierd op zaterdagavond. “Natuurlijk zijn we allen katholieken. Maar de Latijnse ritus die ik vier, is heel anders dan dat de mensen gewend zijn. Daarom worden priesters van de Syrisch-katholieke kerk geroepen. Omdat er slechts twee van hen in Baghdad zijn, en zij al een groot aantal diensten op zondag hebben, vieren we de zondagsliturgie op zaterdagavond. Als ze dat doen, zal ik ondertussen biecht horen van de gelovigen”. Pastoor Luis meldt dat de mensen zeer tevreden zijn over de kleine kapel. “Ik zag alleen dankbare gezichten bij de consecratie. Het toont hen dat ze niet vergeten zijn, dat de weldoeners van Kerk in Nood aan hen denken. Elk teken van solidariteit is veel waard voor hen in deze situatie. En we zijn allen één in het Mystieke Lichaam van Christus. Wat wij doen voor elkaar, wordt een zegen voor iedereen. De kleine kerk is helpt de mensen hier. De weldoeners echter, en met hen alle gelovigen, worden gezegend door het leed van deze belijders van het christelijk geloof. Zij zijn de ware schat van de Kerk voor wie we moeten zorgen.”