Gezien het groeiende protest vanuit de internationale gemeenschap heeft AsiaNews de Islam-deskundige Samir Khalil Samir geraadpleegd.
Een Sudanese vrouw is tot de galg veroordeeld wegens afvalligheid. Omdat ze zeven maanden zwanger is, zal de doodstraf pas twee jaar na haar bevalling worden voltrokken. En omdat de rechtbank haar houdt voor een Moslima, voor wie het volgens de Islamitische wet verboden is om te trouwen met een Christelijke man, zal ze bovendien worden gestraft met honderd zweepslagen wegens overspel. Hoe verbazingwekkend en afschuwelijk dit verhaal ook mag klinken, het is een reëel voorbeeld van mensenrechtenschendingen.
Meriam Yehya Ibrahim Ishag is 27 jaar. Haar vader is een Moslim die haar en haar familie na haar geboorte verliet. Haar Orthodoxe en in Ethiopië geboren moeder voedde haar als een Christen op, en later trouwde ze met een Christen uit Zuid-Sudan.
Echter, sinds 1983 geldt in Sudan de Sharia. Om die reden veroordeelde een Islamitische rechtbank Meriam afgelopen zondag tot de doodstraf. Ze kreeg vier dagen om haar geloof te verzaken en tot de Islam terug te keren.
Gisteren bij de definitieve uitspraak in de rechtszaal, zei ze, gezeten in een kooi, tegen de rechter: "Ik ben een Christen en ik ben nooit afvallig geweest".
Behalve de doodstraf legde de rechter haar nog honderd zweepslagen op wegens "overspel". Meriam was gearresteerd omdat haar huwelijk in augustus 2013 met een Christelijke man volgens de Islamitische wet niet geldig was. Toen ze de rechtbank vertelde dat ze een Christen was, en geen overspelige vrouw, veroordeelde de Islamitische rechtbank haar bovendien tot afvalligheid.
Na het vonnis demonstreerde een aantal vrienden van Meriam om haar vrijlating. Haar advocaten willen in beroep gaan, en wijzen erop dat het vonnis (evenals de Islamitische wet) in tegenspraak is met de grondwet van Sudan.
Dit is wat Samir Khalil Samir te zeggen had:
De wreedheid en de mensenrechtenschendingen waarvan het verhaal en de veroordeling van Meriam Yehya Ibrahim Ishag getuigen, zijn voor mij aanleiding tot een aantal overwegingen:
Ten eerste is Meriam, als kind van een Islamitische vader en een Christelijke moeder, volgens de Islam feitelijk een Moslim. In zulke gevallen beslist de vader, niet de kinderen. Toch is dit een schending van de fundamentele rechten van mensen en kinderen. We moeten protesteren tegen deze praktijk, die in de Islamitische wereld wordt gevolgd zonder enige uiting van protest.
Wanneer een Christelijke vader "uit opportunisme, ingeval van scheiding bijv. "ervoor kiest om Moslim te worden, dan worden al zijn kinderen ook Moslim en weggenomen bij hun Christelijke moeder en toegewezen aan de zijde van de Islamitische vader. In Egypte komt dit elk jaar in tientallen gevallen voor. De vader is Moslim, en dus moet het hele gezin Moslim worden. Een dergelijk principe is onaanvaardbaar.
Ten tweede verliet haar vader het gezin en was de jonge vrouw een Christen. Haar moeder is een Christen, en ze trouwde met een Christen. Een Islamitische vrouw heeft geen recht om te trouwen met een niet-Moslim. Zij moet altijd kiezen voor een echtgenoot die Moslim is of die dit eerst wil worden. Dit probleem komt ook in Europa voor. Alle Islamitische vrouwen die in Europa wonen, moeten hun echtgenoten dwingen Moslim te worden. Anders kunnen of mogen ze niet met deze mannen trouwen, want ze krijgen dan geen goedkeuring van hun ambassades. Het is een feit dat een vrouw uit een Islamitisch land, om bijvoorbeeld in Italië te mogen trouwen, een certificaat nodig heeft dat verklaart dat ze ongehuwd is. Om dat te kunnen aanvragen, moet ze haar ambassade aanschrijven, die daarop echter zelden reageert. En als ze naar de ambassade gaat en zegt: "Ik heb dit document nodig", antwoordt de ambassade meestal: "Toon ons het bekeringscertificaat van uw toekomstige echtgenoot". Dit is totale waanzin, en Europa doet niets om dit probleem op te lossen. Dit is een tweede schending van mensenrechten.
Ten derde bestaat er een Islamitische juridische kijk op afvalligheid. AsiaNews heeft het er al uitgebreid over gehad. Het wisselen van religie is een mensenrecht, dat met Artikel 18 van het Handvest van Mensenrechten aan iedereen het recht geeft om van religie te wisselen of om haar helemaal op te geven. In Islamitische landen is dat echter onmogelijk. Elk jaar worden om die reden veel mensen vermoord door hun eigen familie, of zelfs door de Staat. Wanneer mensen de Islam verlaten, en dat ook openlijk te kennen geven, moeten ze worden vermoord. Vaak hebben ze als enige keus om als een Moslim te leven, en hun verandering slechts innerlijk in hun hart te beleven. Dit is wat veel mensen doen. Maar dit wordt onmogelijk wanneer men trouwt met een Christen, zoals Meriam dat deed.
Ten vierde staat in een aantal landen de doodstraf op afvalligheid. Waarom de doodstraf? Voor welke misdaad? Dit is moreel gezien nog het meest kwalijke! Ik kan het nog volgen dat binnen een bepaalde religieuze traditie afvalligheid als een zonde geldt, maar dat is op zichzelf beschouwd nog geen misdaad. Dat iemand de zwaarste straf krijgt en ter dood wordt gebracht, is onaanvaardbaar.
Ten vijfde en tot slot is er in het geval van Sudan nog een buitensporige wreedheid: de opschorting van de doodstraf totdat het slachtoffer bevalt van het kind in haar buik. Het is alsof de rechtbank daarmee wil zeggen: We gaan je vermoorden maar we willen wel jouw kind! Het is onuitsprekelijk wreed voor zowel de moeder als het kind, dat vroeg of laat zal ontdekken hoe zijn moeder stierf, namelijk door na de bevalling te zijn vermoord.
Al deze vijf zaken zijn onaanvaardbaar.
Geweld door en kritiek op de Islam
Er ligt hier een groter probleem. Hoe wreed ook, het soort geweld dat voor Meriam dreigt, komt in de Islamitische wereld steeds vaker voor. We zien het in Syrië, Egypte, Mali, Nigeria en elders.
Er zijn veel mensen die zeggen dat de Islam niets van doen heeft met geweld maar dat de Islam verdraagzaamheid enz. betekent. Dat klopt niet. De Islam keert zich tegen sommige vormen van geweld maar laat andere toe. Voor een dergelijke bloeddorstige reactie, zoals in Meriams geval, wordt meestal de schuld gegeven aan een bepaald soort van herontwaken binnen radicale bewegingen, dat nog wordt aangespoord door "zwakheid in de Islamitische wereld".
Veel Moslims menen dat de Islam in de hele wereld op verwerping stuit. Zij ontwaren overal Islamofobie. En vaak zeggen zij: "We moeten terugkeren naar de bronnen". Het zijn echter juist die herleving nastrevende bewegingen die blijk geven van het geweld van de vroege Islam. Het is begrijpelijk dat deze vroege versie behoorde tot de Bedoeïenenwereld van de zevende eeuw. Het is echter een vergissing om in de 21ste eeuw te menen: "Als we de essentiële bron van onze religie, ons denken en van onze cultuur willen vinden, dan moeten we letterlijk de woestijn van de zevende eeuw herscheppen".
Hier in Libanon hoor ik veel mensen zeggen: "Er zijn twee soorten Islam, een Bedoeïenen Islam, namelijk die van de (Arabische) woestijn, en de gebruikelijke Islam. We willen niet de Bedoeïenen Islam maar die van de stad".
De Islamitische wereld wordt achtervolgd door een groot probleem, dat we als een "theologisch" probleem zouden kunnen duiden. Hoe kunnen we de traditie interpreteren, dat wil zeggen de Koran, Hadith en Soenna? Kunnen we blijven beweren dat de ware Islam die van het Medina-tijdperk (622-632) is, dat wil zeggen van Mohammeds periode als krijgsman? Is dat het ideaal? Of kunnen we zeggen dat die manier van leven een beginfase was, heel normaal voor Bedoeïenen, en kenmerkend voor het pre-Islamitische tijdperk. En dat het om culturele redenen wordt gehandhaafd? Als deze theologische kwestie niet wordt opgehelderd, dan zal de Islam komen te staan tegenover de hele wereld alsook tegenover zichzelf, aangezien de meeste Moslims deze soort van Islam niet willen.
Helaas is het geluid dat theologen, revolutionairen, krijgers en politici te horen krijgen, het geluid van geweld. Moslims die tegen dit geweld zijn, missen ofwel de moed om te protesteren ofwel de gelegenheid daartoe.
Het doet me pijn om al die Moslims te zien die klagen over Islamofobie in Europa, terwijl ze niet protesteren tegen het soort van geweld als dat tegen Meriam. Toch is dat wat ze zouden moeten doen. Moslims zouden in de hele wereld voor Sudanese ambassades moeten gaan staan en zeggen: "Wij zijn hierop tegen". Als ze dat niet doen, is het heel redelijk om te verwachten dat mensen uit het Westen, Afrika en uit de rest van de wereld zullen zeggen dat de "Islam een religie van geweld" is.
Als Moslims de eer van de Islam willen redden, en ik hoop dat ze dat willen, dan zullen ze de moed moeten hebben om in te gaan tegen extreme en onverdraagzame interpretaties van de Islam. Alleen dan kunnen ze zeggen dat de "Islam een religie van vrede en verdraagzaamheid" is.