Pater David Neuhaus werd geboren in een Joods gezin maar bekeerde zich al op jonge leeftijd tot het Christendom. Mark Riedemann interviewt voor Where God Weeps in samenwerking met Kerk in Nood Frater David Neuhaus, de Patriarchale Vicaris van het Hebreeuwstalige Katholieke vicariaat in Israël.
Eerwaarde, u bent grootgebracht in een Joods gezin. Heeft u een sterk religieuze opvoeding gehad?
Ik heb wat je zou kunnen noemen een traditioneel Joodse opvoeding gehad. Ik werd naar een Joodse dagschool gestuurd, een schitterende school. Als ik kinderen had gehad, zou ik ze er misschien nog naar toe sturen. We werden thuis dus in de Joodse traditie geschoold. Mijn ouders waren heel open en niet sterk religieus praktiserend.
Hoe keek u destijds tegen het Christendom aan?
Het was een heel ingewikkelde kwestie. Mijn ouders waren gevlucht uit Nazi-Duitsland en we groeiden dus op met een heel sterk historisch bewustzijn. Joden en Christenen zijn in de geschiedenis natuurlijk op een nogal traumatische manier met elkaar in aanraking gekomen. Maar tegelijkertijd zijn mijn ouders heel open en liefhebbende mensen. Die boodschap van historische trauma’s werd dus altijd aangevuld met een openheid voor onze naasten.
U heeft zich op jonge leeftijd bekeerd tot het Christendom. Wat was het dat u inspireerde om bekering tot het Christendom te overwegen?
Toen ik op 15-jarige leeftijd in Israël aankwam, maakte ik kennis met één van de grote spirituele mensen toentertijd in Jeruzalem, een Russisch Orthodoxe non die abdis was, de moeder-overste van een orde. Haar naam was Zuster Barbara.
Ik meen dat ze zelfs van Russische adel was?
Ze was een gravin, lid van de Russische aristocratie. Door haar ontmoette ik Jezus Christus. Toen ik haar ontmoette was ze al 89 jaar oud, verlamd en aan haar bed gekluisterd, maar stralend van Christus" vreugde. Door deze vreugde werd ik getroffen. Ik ging niet bij haar langs omdat ik geïnteresseerd was in het Christendom maar omdat ik geïnteresseerd was in de Russische geschiedenis. Maar de ontmoeting met haar was echt een ontmoeting met Jezus Christus. In die tijd was ik niet bijzonder gelovig en religie interesseerde me totaal niet, maar mijn aandacht werd getrokken door de grote vreugde waarmee ze over alles sprak. Deze vreugde daagde me uit om haar te vragen: "Waarom bent u zo verheugd? U bent 89 jaar, u kunt niet lopen of bewegen, u leeft in een klein armoedig kamertje. Wat maakt u zo blij?" En deze vraag daagde haar weer uit om van haar geloof te getuigen. Daardoor werd ik eenvoudigweg gegrepen.
U heeft niet voor het Orthodoxe geloof gekozen. Wat inspireerde u om voor het Katholieke geloof te kiezen?
De tussenliggende stap was natuurlijk dat ik terug naar huis ging en mijn ouders vertelde dat ik Zuster Barbara had ontmoet en via haar iemand met de naam Jezus.
Wat was hun reactie?
Mijn ouders waren geschokt. Ze hadden me naar Israël gestuurd en naar een Joodse school. Ze hadden niet verwacht dat hun Joodse zoon terug zou komen en over Jezus zou praten. Maar naarmate het gesprek vorderde, beloofde ik ze dat ik nog tien jaar zou wachten. Ik was nog maar 15 jaar oud. Ik zei: "Ik wacht tot ik 25 jaar ben. Als ik er dan nog steeds in geloof, hoop ik dat jullie het zullen accepteren". Daar konden ze meteen mee instemmen. Ik vermoed dat ze dachten: "Hij zal het wel ontgroeien". Maar inderdaad accepteerden ze het, en ik heb een heel nauw contact met mijn ouders. In de tussenliggende periode probeerde ik steeds meer te begrijpen wat dit allemaal betekende, in Jezus geloven. Langzaam maar zeker zocht ik naar een manier om te worden geïntegreerd in Zijn lichaam in de Kerk.
Wat betekende dat?
Op de eerste plaats dat ik als Jood op één of andere manier moest proberen om te gaan met de heel moeilijke kwestie van de Joods-Christelijke betrekkingen in de geschiedenis. Daarbij trok de Katholieke Kerk me vanwege haar poging om te gaan met die geschiedenis, door de weg te kiezen van vergiffenis vragen en verzoening zoeken. De Orthodoxe Kerk, vooral de Byzantijnse traditie, trekt me enorm. Esthetisch gezien houd ik van de liturgie en de liederen, die zijn prachtig. Maar wat ik in de Rooms Katholieke Kerk vond, was een echte poging om onze verantwoordelijkheid te nemen als een historisch lichaam in de geschiedenis van de wereld. Degene die voor mij de deur opende, was Paus Johannes XXIII. Hij toonde zich bereid om de raad bijeen te roepen en om deze heel moeilijke kwestie van onze verantwoordelijkheid voor de wereldgeschiedenis aan te vatten. Dat stelde mij in staat om te geloven dat ik Katholiek kon zijn en tegelijkertijd Joods. Ik kon mijn familie zeggen dat ik geen verraad pleegde tegenover het volk waartoe ik behoor. De dialoog met mijn ouders duurde tien jaar en toen ik op 26-jarige leeftijd werd gedoopt, waren mijn ouders al enigszins verzoend met het idee dat ze een zoon hadden die een echt "zwart schaap" was. Ons contact is erg sterk.
Op welk moment gedurende dit proces kreeg u het vermoeden van uw roeping?
Dat kwam eerlijk gezegd bijna meteen. Toen ik 15 was, drie maanden na mijn ontmoeting met Zuster Barbara, vroegen de kinderen van mijn school elkaar om op te schrijven waar we over 15 jaar zouden zijn. Ik schreef dat ik dan een monnik in een klooster zou zijn. Ik dacht toen nog steeds in termen van de Orthodoxe Kerk, maar ik denk dat ik toen al duidelijk aanvoelde dat mijn Christelijke leven zich zou afspelen in dit soort toewijding aan de mensen van God en in de poging om een leven te leiden dat is gewijd aan verzoening.
Met welk Sacrament heeft u de meeste affiniteit?
Vanaf het begin van mijn Christelijke leven was het heel duidelijk dat ik sterk getrokken werd door de Eucharistie, en om daarin in contact te staan met Christus" lichaam. Maar nogmaals, ik was gedurende tien jaar regelmatig bij de Eucharistie aanwezig zonder eraan deel te kunnen nemen.
Dus u trok de echte aanwezigheid van Christus in de Eucharistie nooit in twijfel.
Beslist niet. Bovendien ging ik regelmatig naar de Aanbidding lang voordat ik ook maar ter Communie kon gaan.
Waardoor werd u aangetrokken?
Het besef dat Christus Zijn belofte houdt in het Sacrament, de belofte dat Hij altijd bij ons zal zijn, dat we er niet alleen voor staan en dat Hij er zal zijn tot aan het einde der tijden. Ik denk dat ik innerlijk echt werd geraakt door het Sacrament van de Biecht toen ik in Rome studeerde en de colleges volgde voor het Biechthoren en het besef kreeg van Christus" aanwezigheid in dit Sacrament van Verzoening. Het is een zeer krachtige manier om God aanwezig te doen laten zijn in de wereld. Ik zou zeggen dat alle Sacramenten natuurlijk zeer sterk worden beleefd in het leven van een priester, maar persoonlijk heb ik bij de Eucharistie en bij het Sacrament van Verzoening heel sterk het gevoel van Jezus" werkelijke aanwezigheid in de wereld.
Vertaling: Camiel Donkers
Foto’s: BBC, Terrasanta.net, bluehearttravel.com en The Jewish Daily Forward
