"Alstublieft help ons!" Dat waren de woorden, die zuster Caterina Gasparatto ertoe bewogen, het Italië van de 21ste eeuw te verlaten en een tijdreis naar het stenen tijdperk te ondernemen "precies gezegd in het bisdom Bereina in Papoea Nieuw-Guinea. En zo kwam zuster Caterina van de Cavanis gemeenschap Christus de Goede Herder via de oproep van Bisschop Rochus Josef Tatamai MSC in oktober 2013 hier aan, samen met drie andere zusters "een Italiaanse, een Filipijnse, en een Vietnamese. " Ik had nog nooit van Papoea Nieuw-Guinea gehoord; de Heilige Geest heeft ons daarheen gevoerd", herinnerde ze zich.
Alain
Het bisdom Bereina geldt als het armste van het land en strekt zich uit over 19.000 km2. Ze telt een krappe 97.000 inwoners met 85% Katholieken. De gelijknamige bisschopszetel ligt 160 km in het binnenland van Port Moresby, de op één na grootste stad. De zusters volgen de eerste Katholieke Missionarissen, die in 1885 aankwamen. "Ze waren Frans en curieus genoeg is vandaag de dag "Alain" een van de populairste namen in de regio."
Toiletten
"Men leeft hier niet in huizen zoals wij gewend zijn", verklaart de zuster bij haar bezoek aan Kerk in Nood. "De mensen gaan eenvoudigweg naast het kampvuur liggen. Er zijn hier geen scholen, het begrip zelf is onbekend. Er zijn ook geen toiletten. Op een dag zeiden ze tegen ons, dat ze toiletten gebouwd hadden, wat mij zeer interesseerde, want wij hadden dringend toiletten in onze school nodig en hoopten, iemand opdracht te geven deze te bouwen. Na een tien minuten durende mars lieten ze ons twee gaten in de grond zien, gescheiden door een balk. Uiteindelijk bouwden wij het toilet zelf, het is niet zo moeilijk, je kan alles op het internet vinden."
Betelnoot
Een van de grootste uitdagingen van de zusters is de strijd tegen de menselijke en maatschappelijke ellende, dat het kauwen op de betelnoot veroorzaakt. Dit hallucinerend verdovend middel misvormd niet alleen de straten "en de tanden van de mensen "met de karakteristieke bloedrode kleur, maar legt ook de gehele maatschappij lam. "Het is zo’n sterk verdovend middel, dat je drie dagen zonder eten kan. Zowel mannen als vrouwen nemen het verdovende middel en verliezen daarbij elke interesse voor hun werk, hun kinderen, aan allen…. Ze hebben slechts één zorg in hun leven: aan de volgende betelnoot te komen," verklaart zuster Caterina. Het kauwen op de betelnoot is een oude traditie, men kauwde altijd al, vooral bij trouwerijen, het sluiten van overeenkomsten en begrafenissen. De laatste tijd heeft het gebruik ervan echter gevaarlijk toegenomen, zelfs onder kinderen. Aan het zogenaamde groene goud raak je verslaafd en veroorzaakt naast kanker in de mond ook een toename van huiselijk geweld en delicten.
Onderwijs
De zusters van de Cavanis Gemeenschap Christus Goede Herder gaan met dit probleem om door hun bijzondere charisma, de opvoeding van kinderen en jeugdigen, om wie ze zoals ouders geven. "Er is hoop. We hebben pas een school geopend en onderwijzen daar al 170 kinderen tussen de 6 en 12 jaar. Voor hun allemaal was het de eerste keer, dat ze op school zaten, en dus hebben de 12-jarigen hetzelfde niveau als de 6-jarigen. Maar de kinderen zijn intelligent en leren snel. We moeten hard werken, om hun leertempo te kunnen volgen." Ook meisjes worden onderwezen, vertelt ze trots "want het is niet de regel in Papoea Nieuw-Guinea, waar meisjes gewoonlijk bij het werk thuis of op het veld moeten helpen. Veel meisjes worden ook zeer jong aan de familie van hun toekomstige bruidegom verkocht.
Schrijven
De zusters hebben ook een verandering bij de jonge mannen bemerkt, die op de dag van hun aankomst plotseling opdoken en onder de bomen rond om de hut van de zusters overnachtten, om ze te beschermen. De jongens hielpen de school op te bouwen en ondersteunen de zusters nog steeds bij alle mogelijke werkzaamheden. "Van begin af aan beloofden we 3 maaltijden per dag, als ze ophielden om de betelnoot te kauwen. Sinds die dag kauwen ze geen betelnoot meer en helpen ons zeer." Een van deze jongens was de 20-jarige Lucas. "Hij was nog nooit naar school geweest en ondanks zijn verlegenheid gaf hij ons helder te verstaan, dat hij wilde leren. Ik zou hem leren schrijven. Je kan niet voorstellen, hoe moeilijk het is, om met 20 jaar voor de eerste keer een potlood vast te houden. Maar ik zal nooit zijn van vreugde stralende gezicht vergeten, toen hij voor de eerste keer zijn naam opschreef." Enthousiast vertelt de zuster de geschiedenis van een andere jongen, de 21-jarige Leo. "We begonnen met eenvoudig rekenen, het optellen. In het begin was het moeilijk voor hem, het concept van eenheden, tientallen en honderdtallen te begrijpen, maar toen hij uiteindelijk zijn eerste optelsom goed uitrekende, kon hij het nauwelijks geloven en de tranen liepen over zijn wangen. Het was echt heel mooi.
Vergeven
"Is het echt mogelijk om te vergeven?", was de ongelovige vraag van een scholier in de catechesegroep van de zusters, toen er over de biecht gesproken werd. Ook hier zien de zusters beweging. Er zijn in Papoea Nieuw-Guinea bijna 1.000 etnische groepen en in totaal 836 talen. Veel van de geschillen tussen de etniciteiten eindigen in een stammenoorlog en vaak genoeg dodelijk. Het is hier niet gemakkelijk, waarden als verzoening en vergeving tot stand te brengen. Maar het is niet onmogelijk: "Als een of andere jongen mij zonder enige reden beledigd heeft, kan ik naar hem toe gaan en hem vertellen, dat dat niet aardig is", vertelde een scholier aan zuster Caterina, die verklaart: "Zonder deze mogelijkheid van vergeving zou dat onmiddellijk tot een vechtpartij geleid hebben."
Vrachtwagen
Zuster Caterina wil de weldoeners van de Kerk in Nood bedanken. Door hun giften werden meerdere projecten van de zusters gefinancierd. Onder andere hielp Kerk in Nood een vrachtwagen te kopen. "Kijk! Onvoorstelbaar, zuster Caterina rijdt een vrachtwagen!" De scholieren zijn enthousiast, de zuster achter het stuur te zien. "Ze waren zo gelukkig", herinnert ze zich, "Ze beschouwen de vrachtwagen als van hun zelf. Op het laadvlak kunnen 50 tot 70 personen plaats hebben. We gebruiken hem veel: Om de scholieren naar het catechese-uur te rijden, en naar de mis in de kathedraal, die naar westelijke maatstaven eerder een kapel is. Zonder vrachtwagen zou zo veel van wat we doen onmogelijk zijn. Want we leven op 30 km van Bereina. Maar nu kunnen we onze fantasie de vrije loop laten! Dank aan al diegenen, die deze droom mogelijk hebben gemaakt!"
Vertaling: N. Richtering Blenken
