Mr. Kny, wat verwacht U dat het pausbezoek voor de Kerk in Cuba kan betekenen?
We hopen dat de waardering, die Paus Franciscus wereldwijd geniet, ertoe kan bijdragen dat de Kerk haar zending zonder beperkingen zal kunnen uitoefenen en als organisatie erkend zal worden. Ieder van de voorbije pauselijke bezoeken hebben aanmerkelijk vooruitgang geboekt in meer vrijheid voor de Kerk en de zichtbaarheid van het Katholieke geloof in het openbare leven. Na het bezoek van Paus Joh. Paulus II in 1998 b.v. werd Kerstdag tot nationale feestdag verklaard. Daar komt nog bij dat al vóór zijn bezoek een verbod van tientallen jaren op openbare religieuze uitingen zoals misvieringen en processies werd opgeheven. Dat was een duidelijke doorbraak; geloof mocht weer gezien worden.
Had het bezoek van Paus Benedictus XVI ook zulke positieve effecten ?
Ja, maar in iets mindere mate. Na het bezoek van Paus Benedictus XVI werd Goede Vrijdag ook een nationale vrije dag maar daarna is er van een meer normale positie van de kerk niet veel terecht gekomen. Ik hoop dat het bezoek van Paus Franciscus hier weer wat beweging in kan brengen. De situatie van de Kerk is nog steeds niet zonder problemen, ondanks enige verbeteringen.
Voor welke uitdagingen ziet de Kerk zich met betrekking op de zielzorg, nog geplaatst?
Men moet zich realiseren dat 55 jaar Communisme zijn sporen heeft nagelaten. Ofschoon 60% van de Cubanen gedoopt is, neemt maar 2% regelmatig deel aan de Zondagsmis.
Hoe denkt de Kerk daar verandering in te kunnen brengen ?
De Kerk doet al het mogelijke om te getuigen van het geloof in Jezus Christus en in Zijn Boodschap. Zo probeert de Kerk een dialoog op gang te brengen met de burgerbevolking door een actieve rol te spelen in het rijke culturele leven van de Cubanen, bijvoorbeeld door concerten, tentoonstellingen en wedstrijden te organiseren. De Kerk zou graag gezien willen worden als waardevol voor de hele gemeenschap. In de Cubaanse stad Santiago zet de Kerk met hulp van Kerk in Nood een cultureel centrum op. Dit centrum biedt ook onderwijs aan bijvoorbeeld kleine ondernemers , wat weer kan leiden tot overdracht van katholieke sociale waarden. Op de avond van 20 September brengt de Heilige Vader een bezoek aan een soortgelijk cultuur centrum in Havanna, Pater Felix Varela. In dit centrum worden geloof en sociale initiatieven gecombineerd.
Hebben deze initiatieven iets kunnen bijdragen aan de invloed van de Kerk?
Ja, ik zou zeggen van wel. Er is, in de afgelopen jaren duidelijk meer interesse voor het Christendom ontstaan. De honger naar God leeft! Er is duidelijk sprake van een "opleving" van het geloof. Toen het wonderdadige beeld van Onze Lieve Vrouw van Barmhartigheid uit El Cobre een paar jaar geleden door het land trok, werd die reis met veel enthousiasme en belangstelling gevolgd door de inwoners. Ook neemt het aantal volwassenendopen toe. Maar de belangstelling voor het geloof neemt vooral toe onder jongeren. Het komt dikwijls voor dat grootouders het geloof doorgeven aan hun kleinkinderen, terwijl de ouders volledig atheïstisch zijn opgevoed. Het bezoek van Paus Franciscus zal zeker nog meer interesse oproepen.
Sinds wanneer krijgt Cuba hulp van Kerk in Nood ?
Sinds 1963 ondersteunen wij de Kerk in Nood financieel en ook met gebed. De Kerk maakte de moeilijkste tijd door in de jaren 60 die volgden op de revolutie van 1959. In die tijd onteigende het communistische regime ontelbare kerkgebouwen en veel priesters en religieuzen werden gedwongen het eiland te verlaten. Het duurde lang voor de kerk zich van dit trauma kon herstellen.
Wat beoogt Kerk in Nood speciaal bij de hulp, die aan de Kerk geboden wordt ?
Ons doel is op de eerste plaats een kerkelijke infrastructuur op te bouwen en de aanwezigheid van kerken ter plaatse te vermeerderen. Hiervoor zijn dit en vorig jaar al meer dan 1,6 miljoen euro’s beschikbaar gesteld. Het bouwen van nieuwe kerken is in Cuba aan ingrijpende beperkingen gebonden; het wordt bijna onmogelijk gemaakt. Er worden zelden uitzonderingen gemaakt en in die gevallen geven wij natuurlijk financiële hulp. Zo gebeurde het dat, na het bezoek van Paus Benedictus XVI, President Raoul Castro in de stad Havanna een stuk grond aan de kerk cadeau deed voor het bouwen van een kerk. Dat was wel héél bijzonder. Onlangs werd er op die grond een parochiekerk gebouwd, die zal worden toegewijd aan de Heilige Paus Johannes Paulus II. Ook werden in beslaggenomen kerkgebouwen weer door de regering aan de Kerk teruggegeven. Meestal is de toestand, waarin die gebouwen zich dan bevinden, bedroevend. Wij helpen dan bij de restauratie.
Wat zijn er nog voor mogelijkheden waarmee Kerk in Nood kan helpen ?
Om het werk van priesters op het eiland te kunnen waarborgen is het heel belangrijk dat er geld is om voertuigen aan te kunnen schaffen. Er is in Cuba een groot tekort aan priesters. Hun werkterrein op het platteland is heel uitgestrekt en soms moeten ze grote afstanden afleggen. Voertuigen zijn dus onmisbaar, maar lastig te verkrijgen en daardoor duur. Toch waren we kort geleden in staat ter vervanging enkele motoren en bromfietsen aan te schaffen. Wat dat betreft heeft het aanstaande bezoek van paus Franciscus alvast een positieve uitwerking gehad. Er is natuurlijk ook geld nodig voor het levensonderhoud van priesters en religieuzen. Priesters helpen we onder meer door misintenties. En een aantal zusterkloosters krijgen jaarlijks ondersteuning. Zo ondersteunen we het Karmelieten klooster in Havanna; de geestelijke ruggensteun van de Kerk in Cuba. Tot onze vreugde heeft de Kerk de laatste paar jaar de toestemming van de autoriteiten gekregen om weer nieuwe vrouwengemeenschappen te stichten. Kerk in Nood heeft daarvoor het benodigde startkapitaal gegeven.
Heeft Kerk in Nood de Kerk ook geholpen met de voorbereiding voor het pausbezoek ?
Ja, we hebben de stad Holguin een bedrag gegeven om het podium te versieren waarop de paus de Heilige Mis zal opdragen. In het Aartsbisdom Santiago de Cuba dragen wij bij aan het de voorzieningen in een huis voor priesters met emeritaat, het Casa del Clero Retirado, en in het retraitehuis San Basilio Magno, dat er precies naast ligt. Daar zal de heilige vader met zijn gezelschap de nacht van 21 op 22 September doorbrengen.
