Venezuela, het is het land van de cacao, stranden met kristalhelder water, llanera-muziek, vruchten in duizend kleuren en tropische dieren. Hoewel er vanzelfsprekend een andere realiteit was, luidt de toerisme-leus van het land “Venezuela, waar dromen werkelijkheid worden.” Nu de economische crisis is uitgemond in een humanitaire ramp. is die droom echter nachtmerrie geworden.
Geen geld
De meeste jonge mensen uit de staat Sucre in het noordwesten hebben hun studie opgegeven, “omdat ze geen geld voor papier hebben, laat staan voor fotokopieën of voor pennen”, verklaart bisschop Jaime Villarroel van het bisdom Carúpano tegenover Kerk in Nood. “Ze kunnen niet eens de reis naar de universiteit betalen.” Studeren is een privilege voor weinigen geworden. De meesten worden bendeleden en misdadigers. “De mensen zijn bang!”, zegt de Venezolaanse bisschop. Drugs, moorden en folteringen behoren nu tot het alledaagse. “Het gaat met ons slechter dan ooit. De ziekenhuizen hebben noch medicijnen noch verbandmiddelen. In de huizen is er niks te eten. De vrachtauto’s worden steeds geplunderd omdat de mensen honger hebben en nergens meer rekening mee houden.”
Hongersnood
Levensmiddelen zijn op rantsoen. Elke maand krijgen de burgers meel, pasta, boter en suiker. De keuze uit levensmiddelen lijkt normaal, maar de hoeveelheden zijn dat niet. “Elke familie krijgt 300 gram melkpoeder, een halve kilo pasta of 200 gram boter. Als ze daar iets bij willen kopen, zoals vlees, eieren of vis, dan moeten ze met geld betalen.. wat ze niet hebben”, licht de bisschop toe. “Vooral de kinderen lijden aan ondervoeding. De levensmiddelenrantsoenen zijn voor één maand, maar het is niet genoeg voor een week.” De crisis begon als een economische crisis, maar intussen is het tot een regelrechte humanitaire ramp gekomen. “De mensen worden door honger machteloos. Er heerst hongersnood. Dat was vroeger in Venezuela ondenkbaar.” De onhoudbare situatie dwingt de mensen ertoe op straat te demonstreren – elke dag. “We weten niet meer, wat we moeten doen, tot wie we ons moeten wenden. De politie en ook de politici zijn vaak corrupt. We voelen ons verlaten.”
Kerkelijke hulp
De Kerk speelt een centrale rol te midden van deze spanningen. “Ons werk bestaat erin dichtbij ons volk te staan, hun een tijding van vertrouwen op God over te dragen”, verklaart de bisschop. Door de crisis komen de mensen dichterbij de Kerk. “In deze verschrikkelijke situatie bieden pastorale bezoeken veel kracht.” Ofschoon in de meeste regio’s het katholieke geloof wordt gepraktiseerd, heeft het noordwesten van Venezuela behoefte aan een krachtige evangelisatie. In het bisdom Carúpano is weliswaar 70% van de bevolking gedoopt, maar slechts 2% zijn praktiserende katholieken. De bisschopszetel is nog jong: het bisdom werd 16 jaar geleden opgericht en werkt hard om het “het Evangelie te zaaien.” Net als in het hele land worden priesters en seminaristen desondanks veelvuldig openlijk aangevallen en vernederd. De kathedraal van Carupanos en andere kerken worden herhaaldelijk leeggeroofd en onteerd. “Niets wordt nog gerespecteerd.”
De verschrikkelijke economische situatie overschrijdt grenzen, bijvoorbeeld voor de Venezolaanse school in Rome, dat tijdelijk moet sluiten vanwege de zware crisis in het land. In dit rooms-katholieke gymnasium zijn sinds 1997 veel studenten gevormd. Bisschop Villarroel benadrukt dat ze op dit moment een “cultuur van overleven” ervaren. Desondanks herinnert hij eraan dat de Venezolanen zich onderscheiden doordat ze van stenen die hun op de weg worden gelegd, iets prachtigs kunnen bouwen.
In 2015 hielp Kerk in Nood in Venezuela met de realisatie van 27 projecten voor € 230.000. In de eerste helft van 2016 heeft Kerk in Nood steun bij nog eens 15 projecten toegezegd. Naast steun aan het in crisis verkerende land, betrof het hoofdzakelijk hulp bij materialen voor catechese, misintenties en religieuze vorming.