Het hoofd van de Chaldeeuws-Katholieke Kerk vreest een uittocht van Christenen uit Irak
Op zaterdag 28 juni j.l. interviewde Oliver Maksan van Kerk in Nood de patriarch, Louis Rafael I Sako, van de Chaldeeuws-Katholieke kerk in het Midden Oosten over de huidige situatie in Irak.
Heeft u nog enige hoop dat Irak als staat bijeen kan blijven?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Nee. Misschien in een symbolische vorm waarbij de naam Irak in stand blijft. Maar de facto komen er drie onafhankelijke gebieden, ieder met een eigen begroting en leger."
Wat zijn de gevolgen van het uiteenvallen van de staat voor de Christenen in Irak?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Dat is precies de kwestie. In alle eerlijkheid moet ik bekennen dat wij, bisschoppen, op het ogenblik niet weten waar het allemaal op zal uitlopen. Misschien ligt de toekomst in Koerdistan. Per slot van rekening wonen daar al veel Christenen. Maar er wonen er ook veel in Bagdad en er woont ook een klein aantal in Basra, in het Sjiïtische zuiden. We kunnen alleen maar afwachten hoe de situatie zich ontwikkelt."
Is dit het donkerste uur voor de Irakese Christenen?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Het is voor iedereen het donkerste uur. Er vindt geen vervolging van Christenen plaats. Moslims zijn in veel grotere aantallen uit Mosoel en omgeving gevlucht. Maar wat ons bijzonder verontrust, is het feit dat de uittocht van Christenen uit Irak verder zal toenemen. Toen ik onlangs in Turkije was, kwamen er net tien Christelijke families uit Mosoel aan. En in een week tijd verlieten twintig families Alqosh, een volledig Christelijke stad vlak bij Mosoel. Dit is buitengewoon ernstig. Wij zijn bezig onze Christelijke gemeenschap te verliezen. Als de Christelijke aanwezigheid uit Irak verdwijnt, betekent dat een breuk met onze geschiedenis. Een bedreiging voor onze identiteit."
Vraag: Moeten westerse landen aan Irakese Christenen visa geven of niet?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "De tragiek is dat de families verdeeld zijn. Veel zijn er al in het westen. Kinderen vragen voortdurend aan hun ouders waarom ze nog steeds hier zijn en hun familie in het westen niet volgen. Deze trend is niet te stoppen. Dat is onmogelijk."
Er is dus geen hoop?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Misschien dat de ouderen terugkomen als de toestand is gestabiliseerd. Maar de jongeren blijven weg. Over tien jaar zullen er misschien nog 50.000 Christenen over zijn. Vë³ë³r 2003 bedroeg dit aantal ongeveer 1,2 miljoen. In tien jaar tijd zijn wij tot een gemeenschap van misschien 400.000 ë 500.000 gelovigen gekrompen. We hebben geen precieze aantallen."
Wat kunnen Christenen in het westen doen?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "De Christenen in het westen zijn heel zwak. Er zijn daar goede Christenen die ons steunen met hun gebeden en met materiële hulp. Maar hun invloed is gering. In het algemeen doet het westen helemaal niets. Wij zijn buitengewoon teleurgesteld. De westerlingen kijken toe zonder zich betrokken te voelen. Zij vinden voetbal interessanter dan de situatie hier of in Syrië. Het westen streeft alleen maar economische belangen na. De internationale gemeenschap zou druk moeten uitoefenen op de Irakese politici om tot een politieke oplossing te komen en een regering van nationale eenheid te vormen."
Wat kan Kerk in Nood doen voor de Christenen in Irak?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Bid voor ons. Wij zullen in de toekomst, wanneer de situatie is gestabiliseerd, hulp nodig hebben om een Christelijke infrastructuur op te bouwen. Er zullen nieuwe huizen nodig zijn en we zullen de fabrieken weer moeten laten draaien en de landbouw uit het slop halen. De resterende Christelijke steden zullen vernieuwd moeten worden. Wij kunnen dat allemaal niet zonder hulp van buiten."
Kunt u een bemiddelende rol spelen in de huidige situatie? Toen u aartsbisschop over de stad Kirkoek was, waarop zowel Koerden als Arabieren aanspraak maakten, stond uw huis voor alle partijen open.
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Ik ben hiermee doorgegaan in Bagdad. Alle belangrijke beslissers zijn hier gevestigd. Zo heb ik bijvoorbeeld een bezoek gebracht aan de voorzitter van het parlement. Maar die tijd ligt nu achter ons. De kloof is dieper dan ooit. Hoe moet ik in Falluja komen dat in de Soennitische Anbar provincie ligt? Het probleem is dat de Soenieten geen echte leider in Bagdad hebben die namens hen kan spreken."
Denkt u dat de meerderheid van de Arabische Soenieten de ISIS steunen?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Ja, dat is overduidelijk. Zij steunen misschien niet helemaal de ideologie van de ISIS, maar zij steunen het politieke doel om tot een verandering van regime en de stichting van een eigen staat te komen. ISIS wil een Islamitische staat stichten met oliebronnen om de wereld te islamiseren."
Is dit ook een gevaar voor het westen?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Ik denk dat dit een gevaar voor ons allen is."
Er klinkt een roep om Amerikaanse interventie om de opmars van de ISIS te stuiten. Wat denkt u?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Nee. Dat is mijn wens niet. De Amerikanen zijn hier geweest en zij hebben veel fouten gemaakt. De huidige situatie is hun schuld. Waarom een regime vervangen door iets dat nog erger is? Dat is precies wat er na 2003 is gebeurd. De Amerikanen zetten een dictator af. Maar onder Saddam Hoessein waren we tenminste veilig en was er werk. Wat hebben we nu? Verwarring, anarchie en chaos. Hetzelfde is gebeurd in Libië en Syrië. Als je de situatie hier wilt veranderen, moet je de mensen in scholen, media en moskeeën voorlichten over zaken als vrijheid, democratie en het opbouwen van hun eigen land. Het is onmogelijk hier een democratie naar westers model dwingend op te leggen. Onder het oude regime voor 2003 hadden we geen problemen tussen de religies. We waren allemaal Irakezen. Nu spreken we over soenieten, Sjiïeten, Christenen, Arabieren en Koerden."
Maar kwam dat niet alleen maar omdat Saddam de verschillende groepen met een ijzeren vuist bijeen hield?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Misschien hebben we in de huidige omstandigheden in het Midden Oosten een krachtige leider nodig die eerlijk is en niet alleen maar kijkt naar zijn familie of stam."
Van een dergelijke sterke leider valt op dit ogenblik niets te bespeuren. Maar ziet u toch een mogelijkheid om de ontbinding van Irak te stoppen en een politieke oplossing te vinden?
Patriarch Louis Rafael I Sako: "Een dergelijke oplossing blijft een mogelijkheid als het westen en onze buren als Iran, Turkije, Qatar en Saoedi-Arabië dit ook zouden willen."
Bron en foto: Kerk in Nood
