“Ik ben zeer geraakt door de precaire omstandigheden waarin de gevangenen, onze broeders, leven”, vertelt broeder Jacques van de Franciscanen van Emmanuel. Sinds een paar jaar is hij verantwoordelijk voor het pastoraat in de gevangenis van Nkongsamba, Cameroen. “Honderden gevangenen gepropt in kleine cellen. Overbevolking en gebrek aan drinkwater leiden tot ziekten zoals tuberculose en malaria. Het eten is niet altijd goed. Sommige gevangenen wachten twee of drie jaar op hun proces."
Troosten van bedroefden
"Wat ik hen probeer te geven is in de eerste plaats luisteren, catechese en het delen van Gods Woord. Het gevangenen-pastoraat heeft geen geld. We doen wat we kunnen. Twee keer per jaar geven mijn mede-broeders wat materiële steun met wat ze uitsparen tijdens de Vasten- en Adventstijd.”
De congregatie van de Franciscanen van Emmanuel ontstond in Montreal, Canada. Het gros van de broeders komt uit en woont in Cameroen, waar de gemeenschap een stormachtige ontwikkeling doormaakt. “Een priester uit dit Afrikaanse land had over ons gelezen en vroeg ons een groep parochianen te helpen die de spiritualiteit van Franciscus beter wilde beleven”, zo vertelt broeder Denis-Antoine.
Uitbreiding
“Op verzoek van de bisschop begonnen we met een broederschap van leken. De groepen breidden zich als vanzelf uit. Een aantal jonge leken vroeg al snel om broeder te mogen worden en toen bouwden we ons eerste klooster. We leiden onze broeders op voor de gezondheidszorg, voor de catechese en de landbouw. We zijn betrokken bij het gevangenispastoraat en jongerenwerk. We bezoeken vooral de armsten binnen de samenleving. We beheren een weeshuis, een gezondheidscentrum en een moeder- en kindkliniek.”
“De belangrijkste boodschap die we willen achterlaten, is dat we er zijn”, zo gaat broeder Denis-Antoine verder. “We willen onder de mensen aanwezig zijn, we hopen hen het getuigenis te geven van ons leven. We treden zo in de voetstappen van onze geestelijke vader, de Heilige Franciscus. Om dit mogelijk te maken geven we veel ruimte aan ons gebedsleven zowel gemeenschappelijk als persoonlijk. We zien onszelf als contemplatieve missionarissen of missionaire contemplatieven. In de stilte van ons hart worden onze medemensen Gods Woord en Gods Tegenwoordigheid onder ons.”
Steunpilaar voor lokale geestelijken
Ook de toenmalige bisschop van het bisdom werd door het enthousiasme van de broeders Franciscanen aangestoken. Hij vroeg aan de gemeenschap om een geestelijk centrum op te richten, waar seminaristen zich in de aanloop naar hun wijding innerlijk op hun toekomstige leven kunnen voorbereiden en waar priesters na een jarenlange zeer moeizame missie opnieuw op krachten kunnen komen. Ook de huidige bisschop, Dieudonné Atangana, ziet in het ‘Sint Franciscuscentrum’ een steunpilaar voor de geestelijke vernieuwing voor priesters, bisschoppen en leken. De nood is groot. Vele priesters zijn uitgeput, sommigen zijn volledig op. Er zijn stille ruimten nodig waar ze zich kunnen terugtrekken. Het centrum moet worden uitgebreid.
Het moet straks meer dan honderd mensen kunnen herbergen. Daarbij komen de personen die alleen overdag naar de Mis of de catechese komen. Voor hen zijn een grotere conferentieruimte en toiletten nodig. Daarnaast moeten de gemeenschappelijke keukens worden ingericht voor zowel de moderne als traditionele manieren van koken. Voor het meubilair heeft broeder Denis-Antoine schenkers gevonden, maar de bouwkosten wegen enorm zwaar op het kleine budget van de Franciscanen.
Welkom aan naburige bisdommen
“Enkele bisschoppenconferenties uit de buurt zouden hier graag hun bezinningsdagen organiseren”, zegt hij. “Ook zij hebben van tijd tot tijd enkele dagen van inkeer en stilte nodig. Ook zij hebben begrip nodig en altijd weer het inzicht: ik ben verlost.” Het Sint Franciscus-centrum is een oase. In het noorden van het land komt de Islam sterker op, in het zuiden winnen evangelische kerken en vormen van bijgeloof steeds meer terrein. “Daartegen helpt de liefde, de vriendschap.” “Het is de liefde die verlost. Ze krijgt een gezicht in onze vriendschap voor elkaar. Een vriendschap die op vertrouwen en waardering van de ander is opgebouwd. Een dergelijke vriendschap geeft iemand het gevoel dat hij door God geliefd is.”
“Deze gemeenschap is een parel voor de Kerk in Cameroen”, zegt de bisschop. Uitbreiding van het spirituele centrum is een kostbare parel. “Wat wij krijgen, dat delen wij”, zeggen de broeders. Ze vragen uw bijdrage niet voor zichzelf, maar voor hun mede-broeders en zusters. Helpt en bidt u mee?
